مروری بر مهم‌ترین رویدادهای بورس‌کالا
گروه بورس|
در هفته گذشته رویدادها و اظهارنظرهای مهمی درخصوص بورس کالای ایران صورت گرفت که استانداردسازی کیفیت گندم با اجرای سیاست قیمت تضمینی، راه‌اندازی بورس جهانی زعفران در آینده‌یی نزدیک و معامله یک تن و ۴۰۰ کیلوگرم زعفران در قالب معاملات بورس، نقش بورس کالا در افزایش سطح رفاه جامعه و تحول نظام خرید تضمینی گندم از سال آینده با کمک بورس کالا از مهم‌ترین آنها بود.
بر این اساس، طی هفته گذشته مدیرعامل بورس کالای ایران عنوان کرد: اگر قرار باشد در مدت کوتاهی حجم زیادی از محصول گندم وارد بازار شود، قیمت‌ها می‌شکند؛ بر این اساس وجود یک بازارساز و کسی که ذخایر استراتژیک را نگهداری می‌کند، ضروری است.
حامد سلطانی‌نژاد اظهار داشت: در همین حال، مذاکراتی با شرکت بازرگانی دولتی انجام شده است که ابتدا بازار گردان‌هایی داشته باشیم، چون نمی‌توان سیستمی را که وابسته به دولت بوده طی یک سال از آن جدا کرد. بنابراین حداقل باید حمایتی که از جانب خرید انجام می‌شود ادامه داشته باشد و بخش حمل و نقل و انبارداری به بخش خصوصی واگذار شود یا اینکه دولت هم در این سازوکار حضور داشته باشد ولی نگرش بخش خصوصی را داشته باشد.
بورس زعفران
افزون بر این، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران با اشاره به اینکه هیچ کس با خرید زعفران توسط تعاونی روستایی مخالف نیست، افزود: بنا داریم در آینده نزدیک نسبت به راه‌اندازی بورس جهانی زعفران اقدام کنیم و تحقق این مهم حتی با دپوی محصول در داخل کشور، جهان را تشنه زعفران کرده و آنها را ملزم به تعیین قیمت جهانی توسط ایران خواهیم کرد. علی اوسط هاشمی از اجرای طرح خرید توافقی زعفران برای حمایت از کشاورزان و زعفران کاران به عنوان یک تجربه مثبت یاد کرد و افزود: اگر زیر بار بدترین فشارهای مالی هم قرار بگیریم، نخواهیم گذاشت این حرکت نو دچار آسیب شود.
معامله یک تنی
رییس بانک زعفران و کارگزار بورس زعفران تربت حیدریه نیز گفت: هدف از تاسیس این بانک که برای نخستین با در ایران فعالیت خود را آغاز کرده، حفظ و نگهداری بهداشتی و کنترل شده زعفران است. غلامرضا کریمی با بیان اینکه جلوگیری از به باد رفتن دسترنج کشاورزان از دیگر اهداف تشکیل بانک است، افزود: از ابتدای خرید توافقی زعفران تاکنون نزدیک به ۵ تن زعفران کشاورزان منطقه خریداری شده که یک تن و ۴۰۰ کیلوگرم آن در قالب معاملات بورس بوده است.
سطح رفاه جامعه
در سویی دیگر، رییس مرکز مطالعات راهبردی دانشگاه تهران گفت: ابزارهای مالی بورس کالا مانند ابزارهای مشتقه کالایی از جمله قراردادهای آتی و اختیاری و قراردادهای پیش فروش و سوآپ می‌توانند به کاهش نوسانات قیمتی و پیش بینی‌پذیری بازارها کمک کنند و به نظر می‌رسد همه اینها در کنار همدیگر نشان‌دهنده متمایزکنندگی بورس کالا با قابلیت‌هایی است که در بازارهای مالی مشاهده می‌کنیم. ساسان شاه ویسی افزود: در عین حال فعالیت بورس کالا به عنوان یک مکان امین برای طرفین معامله، در حوزه تولید اطلاعات گسترده‌یی را درخصوص قیمت، عرضه و تقاضا به بازار ارائه می‌کند؛ از همه مهم‌تر بورس کالا با قابلیت توسعه بازارهای نقدی کالا و تسهیل‌کننده تامین منابع مالی به جهت تقویت سرمایه‌گذاری در تولید به عنوان هسته اصلی به شمار می‌رود. وی ادامه داد: همچنین به کارگیری فناوری‌های نوین با استقرار یک سری از معاملات، ایجاد زیرساخت‌ها، فناوری‌ها، معاملات الکترونیکی، سیستم‌های انبارداری، فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و قابلیت در کارایی و ارتقای سیستم یک بخش از نقش‌های بورس کالا است و در این بین موضوعی که کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی کمتر به آن پرداخته‌اند، این است که بورس کالا به کاهش فقر و نابرابری اجتماعی کمک می‌کند.
تحول نظام خرید
علاوه بر این، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: عرضه بخشی از گندم کشور از سال آینده در بورس کالا، آغاز یک تحول و اصلاح در نظام خرید تضمینی است و بدون شک در صورت عمل همه نهادها به وظایف خود شاهد رضایت کشاورزان، کاهش هزینه دولت و رشد کیفیت گندم خریداری شده خواهیم بود. علی‌اکبر کریمی گفت: بورس کالا دارای مکانیزمی بسیار مطلوب برای معاملات کالا در سطح اقتصاد ملی است و با فضای شفافی که دارد سازوکار مناسبی را برای فروشندگان کالاها قرار می‌دهد و امکان پایش و نظارت هم برای دولت در این بازار وجود دارد. کریمی افزود: بورس کالا می‌تواند با سیاست عرضه گندم در بورس کالا، تمهیدات لازم را در دستور کار قرار دهد چراکه گندم در یک مقطع زمانی خاص و کوتاه، تولید و قسمت اعظم آن خریداری می‌شود و کشاورزان به دنبال آن هستند که وجوه خود را دریافت کنند. باید از کسانی که در بورس فعال شده و گندم را خریداری می‌کنند، حمایت مالی لازم صورت گیرد.
صنعت معدن در تالار نقره‌ای
افزون بر این، رییس فراکسیون معدن و صنایع معدنی مجلس با بیان اینکه استفاده از ظرفیت‌های بورس کالا در حوزه معدن راهگشاست، گفت: دبیرخانه مشترک امور معادن مجلس و دولت برای حل مشکلات این حوزه تشکیل شده است. داریوش اسماعیلی گفت: در قانون راهکارهایی پیش‌بینی شده است که موضوع صادرات به شکل شفاف قابل تصمیم‌گیری باشد و با توجه به ساز و کارهای شفاف بورس، یکی از روش‌های مناسب فروش مواد معدنی و به ویژه سنگ آهن بورس کالاست که این اقدام منجر به شفافیت بازار محصولات معدنی می‌شود. به گفته اسماعیلی، در هیات رییسه فراکسیون معدن و صنایع معدنی که با حضور رییس مجلس، وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعضای فراکسیون معدن مجلس و معاونان معدنی وزارت صنعت برگزار شد، بنا به پیشنهاد شخص وزیر صنعت، دبیرخانه‌یی برای تعامل بیشتر دولت و مجلس در امور معادن تشکیل شد.
راه‌اندازی معاملات آتی
همچنین، مدیرعامل یک شرکت کارگزاری گفت: راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی و معاملات آتی ارز در بازار سرمایه راهکاری مفید برای پوشش ریسک تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگانی است که فعالیت‌شان وابسته به نرخ ارز است. بر این اساس با راه‌اندازی بازار ارز و امکان انجام معاملات آتی می‌توان برای آینده برنامه‌ریزی کرد و پیش بینی روند آینده را امکان‌پذیر کرد. حسنعلی بشارت احسانی افزود: ایجاد و توسعه بازار مشتقه ارزی برای هجینگ و کنترل ریسک‌های مترتب با بازار ارز کاربردهای فراوانی دارد. ضمن اینکه ایجاد چنین بازاری قابلیت نقدشوندگی را برای بازار نقدی ارز نیز در پی دارد و معاملات آن را روان می‌کند. وی گفت: تجربه راه‌اندازی بازار آتی سکه و مدیریت نوسانات در بازار سکه نقدی از طریق استفاده از ابزارهای مشتقه بورس کالا نشان داده که می‌توان از این امکان در حوزه تلاطمات ارزی نیز بهره برد.
