صف‌آرایی جهان علیه جنگ تجاری ترامپ
وزیر بازرگانی ایالات متحده: محاصره شده‌ایم
گروه جهان|
چهل‌وهشتمین نشست مجمع جهانی اقتصادی قرار بود رهبران سیاسی و اقتصادی از سطوح مختلف را برای ایجاد روایتی مشترک با هدف بهبود شرایط جهان گردهم آورد اما داستان شکل دیگری به خود گرفت. ساعاتی پس از اینکه دونالد ترامپ قانون اعمال تعرفه‌های سنگین برای واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی را امضا کرد، رهبران جهان از اروپا گرفته تا آسیا به این اقدام واکنش نشان داده و نسبت به آغاز رسمی جنگ تجاری امریکا ابراز نگرانی کردند.
به گزارش رویترز، چین و کره‌جنوبی تصویب این تعرفه‌های سنگین را محکوم کردند. سئول حتی تهدید کرده به سازمان تجارت جهانی شکایت خواهد کرد. اروپا نیز از این تصمیم امریکا ابراز تاسف و اعلام کرد که اگر صادرات اتحادیه اروپا از این تعرفه‌ها آسیب ببیند به شکل قاطع و مناسب واکنش نشان خواهد داد. هند نیز اخیرا یک دعوای تجاری با امریکا را بازگشایی کرده و مدعی شده واشنگتن به حکم صادره درباره نیروی خورشیدی عمل نکرده است، در حالی که ویتنام تدابیر ضد دامپینگ امریکا علیه صادرات شیلات این کشور را به چالش کشیده است.
جنگ تجاری؛ آری یا خیر؟
کشورهای آسیایی نگران هستند تعرفه‌های جدید امریکا آغازگر حمایت‌گرایی بیشتر و توقف جریان احیای تجارت جهانی باشد. تصمیمات در خصوص تعرفه واردات برای ماشین‌های لباسشویی و قطعات خورشیدی پس از این گرفته شد که کمیسیون تجارت بین‌الملل امریکا، دریافت که واردات این محصولات صدمه قابل توجهی به تولیدکنندگان داخلی زده است. برخی تحلیلگران براین باورند که ترامپ فشار بر متحد آسیایی خود را افزایش داده تا در زمان برخورد با کره‌شمالی، اتکای بیشتری به وی داشته باشد و در عین حال، اهرم بیشتری برای مذاکره مجدد تجارت آزاد دوجانبه که پیش از این وحشتناک توصیف کرده بود، به دست می‌آورد. گرچه روبرتو آزودو رییس سازمان تجارت جهانی، چهارشنبه با رد گمانه‌زنی‌ها و نگرانی‌ها درباره آغاز جنگ تجاری در داووس گفته کشورها از خطرات حرکت‌های یک‌جانبه و سیاست‌های حمایت‌گرایانه افراطی به خوبی آگاهند و به همین خاطر از پا گذاشتن در این مسیر اجتناب خواهند کرد. ویلبر راس وزیر بازرگانی دولت ترامپ در جمع خبرنگاران صراحتا گفته است: «جنگ‌های تجاری هر روز و همیشه وجود داشته و اکنون ایالات متحده مدتی است که درگیر یکی از آنهاست. تنها تفاوتش این است که نیروهای امریکا حالا کاملا محاصره شده‌اند.»
بلومبرگ نیز در گزارشی با اشاره به اعمال تعرفه‌های جدید از طرف ترامپ نوشته که این اقدامات سیگنال‌های کاملا واضح از طرف واشنگتن مبنی‌بر آغاز جنگ تجاری است که مدت‌هاست از آن صحبت می‌شود.
نشریه فایننشال‌تایمز اما در گزارشی به اهداف دولت ترامپ از اعمال تعرفه‌های جدید پرداخته و نوشته: «تاریخ گواه آن است آنطور که ترامپ باور دارد اعمال تعرفه‌های جدید و سختگیری‌های این‌چنینی نه تنها به افزایش شغل در امریکا منجر نخواهد شد اما نتیجه عکس خواهد داشت.» در این گزارش به نمونه‌هایی از تعرفه‌های سختگیرانه دولت‌های پیشین امریکا اشاره شده است؛ از جمله در دولت جورج بوش و اعمال تعرفه بر واردات فولاد. در این مورد دولت بوش در سال 2002 تلاش کرد تا تعرفه‌هایی را بر واردات فولاد اعمال کند که این اقدام بهای فولاد را در امریکا چنان بالا می‌برد که منجر به بیکار شدن نزدیک به 200هزار نفر می‌شد. همچنین درآمد کارگرانی که در صنایع وابسته به آهن و فولاد مشغول به کار بودند نزدیک به 4میلیارد دلار کاهش می‌یافت.
در شرایطی که رهبران سیاسی و اقتصادی جهان در نشست داووس از سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ ابراز نگرانی می‌کنند، چین چهارشنبه بار دیگر با اشاره به اصلاحات بنیادینی که قرار است در رویه‌های تجاری و اقتصادی خود انجام دهد وعده داد که درهای خود را بیش از پیش به روی اقتصاد جهان باز خواهد کرد. «لیوهی» مشاور اقتصادی و مالی شی‌جین‌پینگ نخست‌وزیر چین که در اجلاس داووس حضور دارد، گفته که کشورش جهان را با اصلاحاتی که در دست اجرا دارد شگفت‌زده خواهد کرد. نشریه ساوت‌چاینا مورنینگ‌پست نوشته گرچه شی‌جین‌پینگ خود در نشست داووس شرکت نکرده اما «لیوهی» دست راست او و مغز متفکر سیاست‌های اقتصادی و تجاری دولت «شی» در این اجلاس حضور دارد.
به اعتقاد ناظران، اجلاس جهانی اقتصادی داووس امسال بیش از هر زمان دیگری مورد توجه است زیرا جهان چندپاره، امروز با دسته‌بندی‌های تجاری و اقتصادی جدیدی روبه‌رو است. از یک‌سو اروپا باید با چالش خروج بریتانیا از این اتحادیه روبه‌رو شود و برگزیت می‌تواند باعث شکل‌گیری دسته‌بندی‌های تازه‌یی در اقتصاد شود از طرف دیگر با سیاست «اول امریکا» کشورهای مختلف را تحت فشار قرار داده و از نظام‌های تجاری چندجانبه خارج شده است.
اگرچه مجمع جهانی اقتصاد در داووس، نشست سالانه نخبگان سرمایه و قدرت‌های جهانی محسوب می‌شود، اما این اجلاس همچنین فضایی را برای فکر کردن در مورد مشکلات جهانی شدن نیز فراهم می‌کند. موضوعات چون آلودگی آب و هوا، تقسیم عادلانه کالاها، مشاغل ناامن و آینده سیستم‌های اجتماعی، در فهرست طولانی موضوعات مورد توجه این اجلاس قرار دارند. در میان ۳۰۰۰ شرکت‌کننده، شمار زیادی از دانشمندان، از جمله 12 برنده جایزه نوبل نیز حضور دارند. کلاوس شواب موسس مجمع جهانی اقتصاد گفته: «امروز یک خطر واقعی مبنی‌بر سقوط سیستم‌های جهانی ما وجود دارد. اما تغییرات به سادگی اتفاق نمی‌افتند. این امر در دست ماست که وضعیت جهان را بهبود بخشیم. و این همان چیزی است که مجمع جهانی اقتصاد آن را دنبال می‌کند.»
