ضرورت جامعهپذیر کردن نابینایان در ایران
در رابطه با معضل چهارم شفافیت و پاسخگویی کلیه نهادها و موسساتی که با هدف خدمت به معلولان و بهویژه افراد دارای آسیب بینایی از دولت بودجه دریافت میکنند، میتواند تا حدی به حل معضلات در این زمینه یاری رساند. بدیهی است که موسساتی که تنها با هدف مساعدت و ارائه خدمت به چنین اقشاری شکل گرفتهاند، در صورتی میتوانند به حیات خود ادامه دهند که کار ویژه خود را به بهترین نحو و با کمترین هزینه انجام دهند. حالآنکه موسسهای که در تامین نیازهای معقول چنین افرادی موفق نیست، دلیلی برای دریافت نمودن بودجه ندارد. در عین حال لازم است تا حیطه وظایف و اختیارات این موسسات روشن شده و به کاربران اطلاعرسانی گردد تا به این وسیله از طرح تقاضاهای نسنجیده و نامعقول جلوگیری گردد. مراجعه به گروه هدف و شنیدن سخنان، پیشنهادات و انتقادات آنها میتواند سهم غیر قابل انکاری در ارزیابی نحوه عملکرد این موسسات داشته باشد. بهعلاوه تشکیل هیاتی از میان چنین افرادی که از تخصص و دانش کافی نیز برخوردار باشند و در اداره این موسسات سهیم باشند راهکاری است که میتواند در بلندمدت تحققپذیر باشد. ایجاد سازوکار مناسب در جهت اطلاعرسانی مناسبتر در میان گروه هدف و فراهم نمودن بستر مناسب برای تعامل و همکاری بیشتر و موثرتر میان موسسات مذکور و گروه هدف گامی مهم در مسیر افزایش کارایی چنین موسساتی خواهد بود. در صورتی که گروه هدف از اساسنامه این سازمانها و موسسات بطور کامل مطلع گردند، هم مطالبات منطقی و بر حقی را از چنین مراکزی خواهند داشت و هم بهتر میتوانند بر نحوه عملکرد این مراکز نظارت داشته باشند. در نهایت فراهم نمودن مکانیسمی که از طریق آن منتقدان و معترضان بتوانند با سهولت و بدون نگرانی به طرح شکایتهای خود بپردازند و از پیگیری آن شکایتها مطمئن باشند، نقش مهمی در اعتمادسازی میان گروه هدف و این موسسات ایفا خواهد کرد.
نهایتا مشکل آخر را میتوان با افزایش اطلاعرسانی مناسب و آموزشهای سودمند کاهش داد. امروزه رسانههای جمعی و شبکه مجازی میتواند با نشان دادن تصویری مناسبتر از این گروه و ارائه آگاهی پیرامون نحوه برخورد و تعامل با آنان به عنوان یکی از مجاری شناخت، نقش قابلتوجهی را ایفا نماید. بهعلاوه فرهنگسازی و آموزش شهروندان را میتوان از سنین پایینتر آغاز نمود و نظام آموزشوپرورش را به عنوان یکی دیگر از مجاری شناخت مورد استفاده قرار داد. به این ترتیب میتوان با گنجاندن آموزشهایی در کتب درسی نوجوانان به جامعهپذیر نمودن آنان در این خصوص مبادرت ورزید. در صورتی که چنین اقدامی بر اساس برنامهریزی صحیح و با درکی روشن انجام گیرد، بسیار سودمند خواهد بود. زیرا نوجوانان امروز میتوانند در آینده رفتار شایستهتر و به دور از ترحمی را با گروه هدف داشته باشند و به دلیل چنین سطحی از جامعهپذیری و فرهنگسازی به توجه و رعایت حقوق دیگر شهروندان اقدام خواهند نمود. از سوی دیگر نوجوانانی که اکنون در مسیر چنین آموزشهایی قرار میگیرند، میتوانند به عنوان سیاستگذاران و مجریان آتی کشور، نقشی بسیار مفید در رفاه و بهزیستی همه شهروندان جامعه و از جمله افراد دارای آسیب بینایی ایفا نمایند.
منبع: شمس