مهمان فوتبالی با دستور کار سیاسی
زمانی که «اینفانتینو» در ورزشگاه آزادی در کنار 100 هزار نفر به تماشای دربی جذاب قرمز و آبی بنشیند، بیدرنگ درخواهد یافت که محرومیت این تماشاگران از دیدن بازی تیمهای مورد علاقهشان با شعار «برای بازی، برای جهان» که بر لوگوی فیفا نقش بسته، سازگار نیست، در عین حال که افسوس خواهد خورد چرا در این خیل جمعیت زنی حضور ندارد.
جیانی اینفانتینو اگرچه رییس فدراسیون بینالمللی فوتبال است، اما ظاهرا سفرش به تهران طعمی سیاسی دارد؛ آنچنانکه وقتی مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال ایران برای دیدار با اینفانتینو به هلند رفته بود، رییس ایتالیایی-سوییسی فیفا به تاج تاکید کرد که مهمترین هدفش از حضور در تهران دیدار با حسن روحانی رییسجمهوری ایران است. اینگونه به نظر میآید که اینفانتینو یک خواسته از ایران دارد و مقامات ایرانی هم یک خواسته از او. رییس فیفا خواهان گشودن در ورزشگاههای ایران به سوی زنان است، مقامات کشورمان هم خواهان پایان دادن به محرومیت ایران از میزبانی تیمهای عربستانی؛ دو چالش که ریشه سیاسی دارد نه ورزشی. در عین حال که احتمالا ساختار فوتبال ایران و مواردی همچون حق پخش تلویزیونی، تبلیغات، چالش باشگاههای دولتی و... هم در دستور مذاکرات رییس فیفا با مقامات فوتبال ایران قرار خواهد گرفت. چهار سال پیش هم زمانی که سب بلاتر رییس پیشین فیفا به تهران آمده بود، مطالبه اصلی مقامات فوتبال ایران تعیینتکلیف پولهای بلوکه شده ایران بهدلیل تحریم بود. اینبار هم مناقشه ایران و عربستان که به دخالت مستقیم سیاست در ورزش ارتباط دارد، یکی از مهمترین محورهای گفتوگوی مسوولان با اینفانتینو است. ادعاهای واهی سعودیها درباره عدم امنیت ایران سبب شده تا کنفدراسیون فوتبال آسیا زیر فشار و لابی عربستانیها، حق میزبانی کشورمان از تیمهای سعودی را بگیرد و الان نزدیک به سه سال است که باشگاههای ایران از بازی مقابل تماشاگران خودی محروم هستند و در کشور ثالث برابر باشگاههای این کشور بازی میکنند.
اینفانتینو دو سال پیش هم به ایران آمده بود؛ البته نه در جایگاه ریاست فیفا که در قامت کاندیدای ریاست فدراسیون جهانی فوتبال. او آن زمان در مواجهه با سوالی درباره اینکه آیا برخلاف ادعای کشور عربستان که اعلام کرده ایران شرایط برگزاری مسابقات بینالمللی را ندارد، شما مشکل امنیتی در ایران دیدید؟ گفته بود: «من اصلا مشکلی در ایران ندیدم. به نظر من هیچ مشکل امنیتی در اینجا وجود ندارد و این وظیفه دولتهاست که بتوانند امنیت را در کشور برقرار کنند.» صحبتهایی که به نوعی رد ادعای عربستانیها بود. در همین ارتباط، سلطانیفر وزیر ورزش و جوانان ابراز امیدواری کرده که با حضور رییس فیفا در کشورمان و رایزنیهایی که در حاشیه این سفر انجام خواهد شد، مشکل میزبانی باشگاههای ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا برطرف شود. به گفته سلطانیفر در سفر این مقام عالیرتبه فوتبال جهان به کشورمان در کنار محورهای کلی که میتواند از طریق فیفا به سود رشد فوتبال ایران باشد، این موضوع هم باید مورد بحث جدی و بررسی قرار گیرد تا با دخالت رییس فیفا مساله میزبانی باشگاههای ایرانی حل شود.
مقامات ایرانی به این دلیل به دخالت اینفانتینو در میزبانی ایران از تیمهای عربستانی امیدوارند که رییس فیفا رابطه خوبی با سعودیها دارد و توامان با داشتن عالیترین قدرت اجرایی فوتبال در جهان، میتواند با رایزنی یا اعمال نفوذ مانع از پایمال حق ایران در سالهای آینده شود. اما این همه ماجرا نیست؛ حضور زنان در ورزشگاهها نیز به چالشی بزرگ برای ورزش ایران تبدیل شده است که به نظر یکی از دلایل سفر رییس فیفا به ایران رفع این مشکل است. اقدامات اخیر دولت که نشان میدهد میتوان به حل این چالش امیدوار بود، چراکه هفته پیش پس از مدتها زنان توانستند به ورزشگاه آزادی بیایند و یک بازی ملی را از نزدیک تماشا کنند؛ هر چند آن بازی، رقابت ایران و عراق در بسکتبال بود و نه فوتبال. اما ظاهرا آن مجوز زمینهیی بوده برای حضور زنان در ورزشگاههای فوتبال. دیدار معصومه ابتکار معاون زنان رییسجمهوری با آیتالله مکارم شیرازی هم تایید این مدعاست. او پس از حضور زنان در بازی بسکتبال ایران و عراق به دیدار آیتالله مکارم شیرازی از مراجع تقلید میرود و با او در رابطه با حضور زنان در ورزشگاهها رایزنی میکند. آنطور که ابتکار میگوید، این مرجع تقلید هم ایرادی به این موضوع نگرفته است. ابتکار در این زمینه گفت: «خوشبختانه زنان توانستند به تماشای مسابقه ورزشی بسکتبال بنشینند که در این راستا با آیتالله مکارم جلساتی برگزار شد و داستان اصلی را برایشان توضیح دادم که ایشان تاکید کردند که اصلا نمیدانستند ماجرا این است. به من چیز دیگری گفتند که من آن واکنش را نشان دادم.» پروانه سلحشوری رییس فراکسیون زنان مجلس هم به این موضوع واکنش نشان داده و با اشاره به حضور رییس فیفا در ورزشگاه آزادی در بازی دربی گفته است که عدم حضور زنان در دربی تبعات منفی برای فوتبال ایران دارد. به گفته او ممانعت از حضور زنان در ورزشگاه ممکن است باعث تعلیق فوتبال ایران شود و اگر زنان نتوانند برای تماشای فوتبال در ورزشگاه حاضر شوند تعلیق فوتبال در آینده قطعی است. از سوی دیگر، سلحشوری اعتقاد دارد که حضور زنان بهصورت فرمایشی در ورزشگاه نیز کاری از پیش نمیبرد؛ چراکه خیل زنان علاقهمند به تماشای فوتبال در پشت درهای ورزشگاه آزادی نشاندهنده جلوگیری از ورود آنهاست.
هر دوی این موضوعات احتمالا محور اصلی دیدار حسن روحانی با اینفانتینو خواهد بود. دیداری که پس از بازگشت روحانی از سفر هرمزگان برگزار خواهد شد و قرار است درباره آن دسته از مشکلات چارهجویی شود که ریشه سیاسی دارند. دفعه پیش در پاییز سال 92 که سب بلاتر رییس پیشین فیفا به ایران آمده بود، مذاکره با بلاتر جواب داد و رییس پرقدرت فیفا توانست با مذاکره به بلوکه شدن حسابهای فدراسیون فوتبال ایران در بانکهای اروپایی پایان دهد؛ کاری که احتمالا مقامات دولتی کشورهای اروپایی هم در انجامش با مشکل مواجه میشدند!