شکلگیری پلیس انگلیسی جنوب
بیست و ششم اسفند 1294، پلیس جنوب با واژه اختصاری S.P.R بهطور رسمی به وسیله ژنرال سرپرسی سایکس انگلیسی در جنوب ایران شکل گرفت. انگلیس برای ایجاد چنین نهادی، بهانه ناامنی در استانهای فارس و بوشهر در دوره جنگ جهانی اول را مطرح کرده بود. تصمیم انگلیس برای ایجاد چنین تشکلی در اوایل زمستان همان سال اتخاذ شده بود. در دهم دی 1294 و در کشاکش جنگ اول جهانی دولت انگلستان اعلام کرد که قصد دارد یک نیروی نظامی در جنوب ایران به وجود آورد. این تصمیم در دومین سال جنگ اول جهانی اتخاذ شد. پلیس جنوب که نظامیان انگلیسی دایما بر تعداد پرسنل هندی و ایرانی آن میافزودند در سالهای جنگ اول جهانی در شهرهای کرمان، بندرعباس، یزد، شیراز، بوشهر، کازرون و دیگر نواحی جنوبی ایران بهطور مکرر مورد حمله مبارزان ایرانی قرار داشت. در شیراز «فرمانفرما» استاندار فارس تمام امکانات دولت مرکزی را در خدمت تثبیت و توسعه پلیس جنوب قرار داد و ژاندارمری فارس را نیز تحت فرمان آن درآورد. این نیرو با شعار «برقراری امنیت» توانست در فروردین 1296 از دولت وثوقالدوله شناسایی رسمی را نیز کسب کند. پلیس جنوب در این سال تمام بنادر و مناطق نفتی جنوب ایران و همچنین بنادر فاو و بصره را تصرف کرد و تنها در اهواز یک نیروی 12هزار نفری از سربازان پیاده هندی را زیر فرمان افسران انگلیسی برای حفظ لولههای نفت مستقر کرد. مردم این مناطق صدمات فراوانی از حضور نیروهای پلیس جنوب متحمل شدند. یکی از اقدامات این نیروها ایجاد ناامنی و نابسامانی در ابعاد گوناگون برای القای این فکر بود که در آن شرایط تنها نیروی توانا برای رفع مشکلات مردم، نیروی پلیس جنوب است. آنها در فارس به خریدن گندم، جو و سایر اجناس به چند برابر قیمت معمول و ذخیره کردن یا سوزاندن آنها، برای ایجاد قحطی در شهر اقدام کردند. قحطی سالهای 1296 تا 1298 نزدیک به 10میلیون ایرانی را به کام مرگ برد. در این شرایط مردم حتی مجبور به خوردن آرد ذرت و خاکاره میشدند. نیروهای پلیس جنوب به دفعات خودروهای عبوری مردم را برای رفع نیارهای خود به اتهامات واهی توقیف میکردند و مورد استفاده قرار میدادند. آنها بسیاری از املاک و اراضی و باغهای مردم را در سالهای حضور خود در شهرهای جنوبی ایران به نفع پایگاههای خود مصادره کردند. ماموران نظمیه و ژاندارمری را نیز با وعده و پول و رفاه تحت نفوذ و سلطه خود درآورده و حاکمیت دولت مرکزی را بر نواحی جنوبی تا سرحد امکان کمرنگ و ضعیف کرده بودند.