تشدید بحران دمشق
گروه ایران|
ناوشکن‌های امریکایی به سوی آب‌های سوریه روانه شده‌اند و ترامپ هم گزینه نظامی علیه این کشور را منتفی نمی‌داند. این تحولات در حالی رخ داده که هفته گذشته روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه برای حل بحران سوریه نشستی موفق برگزار کردند. اما زمان زیادی از این نشست نگذشته بود که ائتلاف ضد سوری یک پایگاه نظامی در این کشور را مورد هدف قرار داد و همچنین با ادعای استفاده نظامیان دولت اسد از سلاح شیمیایی علیه شورشیان، پرونده‌یی را در شورای امنیت سازمان ملل گشود تا بحران سوریه وارد فاز جدیدی شود.
اتهام استفاده از سلاح شیمیایی را ابتدا گروهی به نام «کلاه سفیدها» به ارتش سوریه وارد کرد. کلاه سفیدها که گفته می‌شود به گروه‌های تروریستی جبهه النصره و جیش‌الاسلام نزدیک هستند، مدعی شدند نیروهای ارتش سوریه از سلاح شیمیایی علیه یک بیمارستان در شهر دوما در غوطه شرقی استفاده کرده است. ادعایی که ارتش سوریه آن را رد کرد و دلیل انتشارش را جلوگیری از پیشرفت نیروهای دولتی در غوطه شرقی دانست. حمله یکپارچه غربی‌ها به رهبری امریکا به دولت سوریه این گفته ارتش سوریه را تایید می‌کند.
به ویژه آنکه انگشت اتهام امریکایی‌ها به سوی ایران و سوریه هم نشانه رفته است.
حمله ترامپ به ایران و روسیه
ترامپ بلافاصله پس از انتشار این خبر در یک پیام توییتری به بشار اسد توهین و به ایران و روسیه حمله کرد. او همچنین دقایقی بعد در پیام توییتری دیگر نوشت: «اگر پرزیدنت اوباما به خط قرمز تعیین شده عمل می‌کرد، فاجعه سوریه مدت‌ها بود که به پایان رسیده و اسد به تاریخ پیوسته بود!» حال رویترز در گزارشی به نقل از مقام‌های امریکایی نوشته که دولت ترامپ به دنبال جلب نظر چند کشور در اروپا و خاورمیانه برای حمله تلافی‌جویانه به سوریه است. به نوشته این خبرگزاری بریتانیایی، مقامات امریکایی گفته‌اند که دولت این کشور در حال بررسی یک پاسخ نظامی چند ملیتی به حمله شیمیایی ادعایی در سوریه است. این مقام‌ها که نامی از آنها در گزارش رویترز نیامده، از فرانسه و بریتانیا و برخی کشورهای متحد امریکا در منطقه خاورمیانه به عنوان شرکای احتمالی دولت ترامپ در عملیات نظامی علیه سوریه نام بردند. ظاهرا طرف‌هایی که رویترز اشاره‌یی به نام آنها نکرده، عربستان و اسراییل هستند. آنچنانکه سفیر عربستان در امریکا ضمن متهم کردن سوریه به استفاده از سلاح شیمیایی در دوما از جامعه بین‌الملل خواست در این باره واکنش نشان دهد. وزارت خارجه رژیم‌صهیونیستی نیز همسو با عربستان «حمله شیمیایی ادعایی» را به دولت سوریه نسبت داد.
واکنش ایران و روسیه به اتهامات
در مقابل وزیر امور خارجه کشورمان دلیل فضاسازی‌های اخیر علیه بشار اسد را بهانه‌جویی دولت امریکا برای دخالت در سوریه عنوان کرد. او که در جریان سفر دوره‌یی به آفریقا و امریکای‌جنوبی به برزیل رفته است، در بدو ورود به برزیل در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره اتهام‌زنی امریکا به ایران مبنی بر مشارکت در حمله شیمیایی در سوریه گفت که «جمهوری اسلامی ایران موضع بسیار صریحی علیه سلاح شیمیایی دارد و هر گونه استفاده از تسلیحات شیمیایی توسط هر کس و علیه هر کس را محکوم می‌کند. » پیش از ظریف، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در موضعی مشابه استفاده از سلاح شیمیایی از سوی هر گروهی را محکوم کرده بود و در عین حال گفته بود که «ادعای استفاده ارتش سوریه از سلاح شیمیایی در شهر دوما با واقعیت‌های موجود همخوانی ندارد.» او هشدار داد که «طرح چنین ادعاهایی از سوی امریکا و برخی کشورهای غربی بر پیچیدگی اوضاع سوریه و منطقه خواهد افزود و تروریست‌ها را در ادامه جنایات خود گستاخ‌تر خواهد کرد.»
روس‌ها نیز اعتقاد دارند، اتهام‌زنی به دولت سوریه و ایجاد بحرانی جدید، بخشی از تلاش‌های تحت هدایت امریکا برای ضربه زدن به روسیه با «طیف گسترده‌یی از ابزارها» از جمله تهمت، اهانت و «شعارهای ستیزه‌جویانه» است. این را واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل در جلسه پرتنش دوشنبه شب شورای امنیت این سازمان گفت. به گفته نبنزیا شواهدی مبنی بر استفاده ارتش سوریه از سلاح شیمیایی وجود ندارد. حتی او از محققان سازمان منع سلاح‌های شیمیایی دعوت کرد در اسرع وقت به سوریه پرواز کنند و گفت که نیروهای روسیه آنها را تا محل حمله ادعایی اسکورت خواهند کرد. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز در موضعی مشابه گفت که کارشناسان روس در محل حاضرند و هیچ ردی از گاز کلر یا هر ماده شیمیایی دیگر که علیه غیرنظامیان استفاده شده باشد، پیدا نکردند. او گفت: مسکو از «تحقیقات صادقانه» استقبال می‌کند اما با اتهام بدون مدرک مخالف است.
سناریوی خطرناک!
در مقابل نیکی هیلی نماینده امریکا در شورای امنیت سازمان ملل در جلسه دوشنبه شب با تکرار ادعاهای دیگر مقامات غربی گفت: « شورای امنیت سازمان ملل چه اقدام بکند، چه نه، در هر صورت امریکا به آن واکنش نشان خواهد داد. » واکنشی که به اعتقاد ناظران احتمال دارد منجر به درگیری خطرناک در منطقه شود؛ به ویژه اینکه روزنامه حریت چاپ ترکیه از پرواز جنگنده‌های روسیه دیروز (سه‌شنبه) بر فراز ناوشکن امریکایی مستقر در آب‌های دریای مدیترانه خبر داد. به نوشته این روزنامه، یک ناوشکن متعلق به نیروی دریایی امریکا در فاصله ۱۰۰کیلومتری بندر طوطوس در سوریه جایی که یک پایگاه دریایی روسی قرار دارد، رصد شد. آن‌طور که برخی رسانه‌ها به نقل از منابعی آگاه خبر داده‌اند ۷۰درصد معاونان و مشاوران ترامپ از او می‌خواهند که دست به حمله نظامی علیه سوریه بزند، چراکه به اعتقاد دستیاران ترامپ استفاده از سلاح شیمیایی خط قرمز است و امریکا باید تدابیر مجازات کننده را در نظر بگیرد.
واهمه رژیم‌صهیونیستی از نفوذ ایران
اما این تنها تحول در مواجهه ائتلاف غربی علیه سوریه، ایران و روسیه نبوده است. بامداد روز دوشنبه در حمله به یک پایگاه نظامی در شهر بیابانی «تدمر» تعدادی به شهادت رسیدند که در این بین نام چهار مستشار نظامی ایران هم در بین شهدا دیده می‌شود. حمله‌یی که ابتدا تصور می‌شد توسط امریکا صورت گرفته، اما با رد این موضوع از سوی مقامات امریکایی، رژیم‌صهیونیستی عامل این حمله معرفی شد. هر چند مقامات رژیم‌صهیونیستی این خبر را تایید نکردند، اما لبنانی‌ها از عبور چند فروند جنگنده اسراییلی از حریم هوایی این کشور به سوی سوریه، دقایقی پیش از حمله به پایگاه نظامی سوری خبر دادند تا مشخص شود عامل این تجاوز، اسراییلی‌ها بوده‌اند. تجاوزی که به اعتقاد تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز به دلیل واهمه رژیم‌صهیونیستی از ایران است. به نوشته این روزنامه «در این مقطع از جنگ سوریه که اسد موقعیت خود را امن‌تر از همیشه می‌یابد، رژیم‌صهیونیستی هم از آن واهمه دارد که ایران همه ظرفیت نظامی خود را از جنگیدن در میدان رزم سوریه به سمت جنگیدن با اسراییل در آینده تغییر جهت بدهد.»
اما به اعتقاد وزیر امور خارجه ایران، این حملات از سوی رژیم‌صهیونیستی برای دادن روحیه به تروریست‌هاست. ظریف با اشاره به اینکه وضعیت تروریست‌های مورد حمایت امریکا و اسراییل در سوریه خوب نیست و هر روز دچار شکست جدید می‌شوند، گفت که «حملات اخیر رژیم‌صهیونیستی در گذشته نیز سابقه داشته و هر زمان تروریست‌ها دچار شکست می‌شدند، رژیم‌صهیونیستی دست به عملیات می‌زد.» رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان تاکید کرد که این نوع سیاست‌ها و نتایج آن برای صلح و امنیت منطقه و بین‌الملل و هم برای خود امریکا خطرناک است.
در این شرایط باید دید، وضعیت بحران سوریه که گمان می‌رفت با نابودی داعش مسیر برای حل آن آسوده‌تر شود به کدام سو حرکت خواهد کرد؛ آیا به مناقشات و درگیری‌های نظامی به رقابتی سیاسی می‌انجامد یا آنکه سوریه همچنان محلی برای جنگ خواهد بود.
