«نه» وزیر به انحصار صداوسیما در فضای‌مجازی
گروه دانش و فن|
کمیسیون فرهنگی مجلس عصر روز یک‌شنبه دوم اردیبهشت ماه ماده چهار طرح خط‌مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما را تصویب کرد که بر اساس آن «مسوولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداوسیماست و در صورت تصویب در جلسه علنی مجلس، اجرایی می‌شود.»
این خبر با واکنش‌های متعددی مواجه شد و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در توییتی مخالفت خود با مصوبه اخیر کمیسیون فرهنگی مجلس مبنی بر دادن مسوولیت صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما را اعلام کرد.
آذری‌جهرمی در توییتی درباره این مصوبه کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: ضمن احترام به نظر جمعی از نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس، تصویب قانون اختیارات صوت و تصویر فراگیر برای صدا و سیما، بدون ذکر تعریف دقیقی از مصادیق صوت و تصویر فراگیر، مانع بزرگی در تحقق لایه‌های خدمات و محتوای شبکه ملی اطلاعات خواهد بود.
محمدجواد آذری‌جهرمی به تشریح چرایی مخالفت خود با این انحصار پرداخت و گفت: صدا و سیما اعتقاد دارد به دلیل آنکه پخش تلویزیونی (برادکست) براساس قانون اساسی به صورت انحصاری در اختیار این سازمان است، در فضای مجازی (برادبند) نیز باید این ظرفیت برای آنها فراهم باشد؛ همچنین مدعی‌اند هرگونه پخش صوتی و تصویری در فضای مجازی باید تحت مدیریت و تحت نظارت و مقررات این سازمان انجام شود.
وی با بیان اینکه صدا و سیما به این رویکرد معتقد بوده و پیگیر آن است، گفت: البته درباره عبارت صوت و تصویر فراگیر اشاره شده در طرح پیشنهادی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، اگر ناظر به تلویزیون باشد، بدلیل الزامات قانونی خدشه‌یی به آن وارد نیست؛ اما اکنون مدیران صداوسیما تفسیری فراتر نسبت به این موضوع دارند و حتی برخی مواقع در مراجع قضایی نسبت به فعالان بخش خصوصی فعال در این عرصه نیز شکایت‌هایی را مطرح می‌کنند.
وی ادامه داد: مدیران صداوسیما برنامه‌های ویدیویی درخواستی ضبط شده (VOD) را نیز شامل این مساله می‌دانند، در صورتی که بین تلویزیون اینترنتی (IPTV) و برنامه‌های ویدیویی درخواستی ضبط شده (VOD) تفاوت‌های ماهوی وجود دارد و محتواهای کاربر محور (UGC) نیز به‌طور کامل از بحث VOD و IPTV متفاوت است.
آذری‌جهرمی به ایرنا گفت: برداشت صداوسیما از لفظ صوت و تصویر فراگیر آن است که محتواهای کاربرمحور (UGC)، برنامه‌های ویدیویی درخواستی ضبط شده (VOD) و تلویزیون اینترنتی (IPTV) به همراه کانال‌های رسانه‌یی بالای پنج هزار عضو نیز جزو صوت و تصویر فراگیر است و باید تحت نظر آنها باشد.
وی بر مشخص شدن تعریف دقیق مصادیق تاکید کرد و گفت: دیدگاه ما این است که این انحصار فقط باید محدود به همان بحث تلویزیون اینترنتی (IPTV) باشد.
آذری‌جهرمی با بیان اینکه صداوسیما می‌خواهد تنظیم مقررات، تصدی‌گری و مالکیت در حوزه صوت و تصویر را به صورت یکجا در دست بگیرد، تاکید کرد: اکنون براساس این رویه، قرارداد بسته، مزایده‌یی برگزار کرده و پنج پیمانکار انتخاب کرده‌اند.
وزیر ارتباطات ادامه داد: صداوسیما در انتخاب این پیمانکاران به فعالان عرصه صوت و تصویر اعلام کرده که باید جدا از ضمانتنامه‌ها و تعهداتی به سازمان، 50 درصد کل درآمدهای خود را نیز به این سازمان بدهند؛ ضمن آنکه کسانی که فاقد مجوز این سازمان باشند با حکم مرجع قضایی تعطیل خواهند شد.
آذری‌جهرمی افزود: مفهوم این کار آن است که هر شرکتی بخواهد در این عرصه وارد شده و فعالیت کند علاوه بر هزینه‌های ثابت خود باید نیمی از درآمد آن را به صدا و سیما بدهد؛ این کار سبب افزایش قیمت تمام شده خدمات صوت و تصویر برای کاربران شبکه ملی اطلاعات می‌شود.
وی تصریح کرد: این افزایش قیمت در تولید محتوا برای این عرصه مانع ایجاد می‌کند. وزیر ارتباطات مدل ورود صداوسیما به این عرصه را با توجه به مدل اقتصادیی که دنبال آن است و تحلیل و تفسیری که دارد، بازدارنده رشد تولید محتوا در شبکه ملی اطلاعات دانست. وی گفت: معتقدیم باید مصادیق صوت و تصویر فراگیر و نیز مصادیق انحصار با دقت مشخص و شفاف باشد تا موانعی برای فعالان بخش خصوصی ایجاد نکنیم و بتوانیم نظم و مدیریت تولید محتوا را نیز در کشور داشته باشیم.
آذری‌جهرمی خاطرنشان کرد: این طرح کمیسیون فرهنگی مجلس، ضمن تصدی‌گری سبب رقابت حاکمیت با بخش خصوصی نیز می‌شود که خلاف قانون سیاست‌های کلی اصل ۴۴ است. در عین حال برای فعالان بخش خصوصی نیز هزینه دارد و بازار آنها را کوچک می‌کند.
بر پایه این گزارش، سیده فاطمه ذوالقدر دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده است که بر اساس این مصوبه کمیسیون، پخش فراگیر برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی در داخل و خارج از کشور در انحصار سازمان صداوسیماست و مسوولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات رادیویی و تلویزیونی فراگیر و نظارت بر آن، منحصرا بر عهده سازمان صداوسیماست و هرگونه ارائه خدمات نوین پخش فراگیر رادیویی و تلویزیونی الزاما بر بستر شبکه ملی اطلاعات منحصر و محدود می‌شود.
فاطمه ذوالقدر همچنین اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما را تکذیب کرد.
ذوالقدر به انتخاب گفت: طرح خط مشی، اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما در دستور کار جلسه روز (یک‌شنبه) کمیسیون فرهنگی قرار داشت که در این جلسه ماده چهار این طرح به تصویب رسید که براساس آن پخش فراگیر برنامه‌های رادیویی یا تلویزیونی در داخل و خارج از کشور در انحصار سازمان صداوسیماست و مسوولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات رادیویی و تلویزیونی فراگیر و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداوسیماست و هرگونه ارائه خدمات نوین پخش فراگیر رادیویی و تلویزیونی الزاما بر بستر شبکه ملی اطلاعات منحصر و محدود می‌شود.
وی خبری که در خصوص اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما منتشر شد را نادرست دانست. به گفته ذوالقدر ماده دو این طرح که در آن فضای مجازی، تعریف شده، مراعا مانده و قرار است امروز در کمیته هنر و رسانه کمیسیون فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد.
ذوالقدر در پاسخ به سوالی درباره پیش‌بینی خود از احتمال تصویب چنین طرحی در صحن علنی مجلس در صورت تصویب آن در کمیسیون فرهنگی آن را بعید دانست.
همچنین پروانه سلحشوری دیگر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه در جلسه روز یک‌شنبه کمیسیون فرهنگی حاضر نبود، درباره خبر اعطای اختیار صدور مجوز و مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به صداوسیما به خبرنگار انتخاب گفت: با پرس و جویی که از همکارانم کردم، چنین چیزی به تصویب نرسیده و مراعا گذاشته شده است. وی در پاسخ به این سوال که در صورت طرح این موضوع در کمیسیون فرهنگی با آن موافقت می‌کنید یا خیر، گفت: کاملا مخالفم. با اعطای هیچ نوع اختیاری به صداوسیما موافق نیستم. صداوسیما به اندازه‌یی انحصار ایجاد کرده که یکی از عوامل آسیب‌های اجتماعی و ناکارآمدی‌های ما همین صداوسیماست.
