شناسایی ۹ هزار کودک کار
مدیرکل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی بهزیستی کشور گفت: طبق بررسیهای ما بسیاری از کودکان کار دو شیفته در خیابان کار میکنند.
رضا جعفری، در رابطه با کودکان کار و پیگیری وضعیت آنها گفت: اقدامات ما در حوزه مصوبه هیاتوزیران در مورد بحث ساماندهی کودکان کار و خیابان است که در واقع آن را بهروز کردهایم و به وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی تحویل دادهایم تا در کارگروه آنها مطرح شود که در صورت تصویب بهنفع کودکان خواهد بود. جعفری با اشاره به بحث مرکز حمایتی آموزشی کودک و خانواده گفت: خدماتی پیشبینی کردهایم که هم کودک و هم خانواده کودک را حمایت میکند؛ چون اعتقاد ما بر این است که مشکلات معیشتی در حوزه خانواده باعث میشود که کودکان کار و خیابان به جای اینکه در خانه بمانند یا به مدرسه بروند و تحصیل کنند؛ این وضعیت برایشان پیش بیاید.
او افزود: در بحث اتباع خارجه هم این مشکل را داریم یعنی خانوادههایی که به خوبی مسوولیتپذیر نیستند و این بچهها را به خیابان میفرستند. در برخی مواقع پدر و مادری که این کار را انجام میدهند، تعهد میدهند که فرزندشان دیگر برای کار به خیابان نیاید، ولی باز این اتفاق رخ میدهد و ما از دادستان و قوه قضاییه خواستهایم که در این قسمت به ما کمک کنند که خانواده هم تکلیف خودش را در مورد بچه به نحو احسن انجام بدهد. وی با اشاره به فعالیت NGOهای فعال در تهران که با بهزیستی همکاری میکنند، بیان داشت: آنها در بحث مرکز حمایت آموزشی فعال هستند. ما نیازمند این هستیم که آنها به کمک ما بیایند. در حقیقت کودک خیابانی به اندازهیی زیاد است که اصلا سازمانی به تنهایی نمیتواند کاری انجام بدهد؛ یعنی باید هم از طرف سایر سازمانها و هم از طرف NGOها به ما کمک بشود چون اینها هم در واقع در بحث شناسایی خیلی خوب اقدام کردند و هم پشتوانه سرمایه اجتماعی آنها به اندازهیی هست که مثلا در بحث زندگی کودکان خیابانی دست سازمان را بگیرند. همکاری آنها یک پیشنهاد خوب است و ما هم استقبال میکنیم.
جعفری گفت: حضور کودک در خیابان مشکل حادی است. کودک خیابانی از همه حق و حقوق خود محروم است. با بررسی سازمان بهزیستی مشخص شد خود بچهها هم واقعا راضی نیستند که به خیابان بیایند؛ یعنی آن نگاه تحقیرآمیز و حتی گاها خشونتهایی که از طرف شهروندان اعمال میشود را دوست ندارند؛ چراکه عزتنفس و کرامت نفسشان مخدوش میشود. در واقع این دو بحث حرمت و آن بحث تکریم باید در مورد این بچهها اعمال شود. او در ادامه گفت: در واقع غیر از این کمکهایی که از سوی مرکز حمایت آموزشی کودک و خانواده انجام میشود، ما دو بحث را هم پیشبینی کردهایم، هم بحث عیدانه و هم مهرانه و ۹۰۰۰ کودک را نیز شناسایی کردهایم و پیشبینی شد یک پکیج کامل را به بچهها بدهیم که شب عید یک مقدار نونوار شوند. البته مبلغ مبلغ قابلتوجهی نبود و بودجهها محدود است؛ سعی میکنیم که امسال این را بهصورت فرآیند برنامهریزی کنیم؛ یعنی فقط در بعضی فصلهای سال به این کودکان کمک ویژه نشود.
رییس اورژانس اجتماعی کشور گفت: متاسفانه بسیاری از این کودکان یا ترکتحصیل کردهاند یا اینکه اصلا به مدرسه نرفتند؛ در واقع کودکان بازمانده از تحصیل هستند. خب من فکر میکنم اگر بخواهیم واقعا بحث توانمندسازی را به معنای واقعی انجام بدهیم باید موضوع آموزش را خیلی جدی بگیریم همین الان دورنمای خیلی خوبی در مورد کودکان کار نیست، چون اینها ادامه تحصیل نمیدهند و بهعلاوه اینکه از خیلی از محبتهای لازم بیبهرهاند. خب مشخص است که آینده آنها هم مثل امروز خواهد بود. بهنظرم ما باید از حوزه آموزش شروع کنیم. مدیرکل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی بهزیستی کشور در ادامه گفت: رویکرد ما رویکرد کاهش آسیب است؛ یعنی اگر بخواهیم حتی میزان ساعت حضور کودکان کار در خیابان را کاهش بدهیم کار بزرگی است. طبق بررسیهای ما بسیاری از کودکان دوشیفته هم در خیابان کار میکنند. بنابراین رویکرد دیگر ما رویکرد کاهش آسیب است و بحث توانمندسازی خانواده هم مطرح است؛ یعنی خانواده را توانمند کنیم (آنهایی که به معنای واقعی مستحق هستند). اعلام آمادگی کردهایم آنهایی که واقعا خانوادههای از کار افتاده دارند به کمیسیون پزشکی مراجعه کنند تا آنها را تحتپوشش قرار دهیم. این در دستور کار کمیته امداد هم هست و این قسمت کار را کمیته امداد هم میتواند انجام بدهد. به هر صورت این خدمات باید خدمات جامعی شود و NGOها خیلی میتوانند به ما کمک کنند و این را باید پیگیری کنیم. او تاکید کرد که در بهزیستی اصلا نگاه مبتنی بر جمعآوری کودکان وجود ندارد، چون نگاه سازمان بهزیستی به کودکان کار نگاه مجرمانه نیست. اصلا صحیح نیست که این نگاه وجود داشته باشد. آنها میتوانند به مرکز حمایتی آموزش کودک و خانواده مراجعه کنند و وظیفه مددکاران اجتماعی این است که خدمات مرکز را به این کودکان معرفی کند و اگر کودکان خواستند میتوانند از خدمات این مرکز بهطور داوطلبانه استفاده کنند پس هیچ اجباری نیست. مدیرکل دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی بهزیستی کشور در ادامه گفت: در کل کشور ۴۶ مرکز کودک و خانواده داریم که ۲۳ مرکز در تهران است. این مراکز روزانه است؛ یعنی در واقع خدمات هم متوجه خود کودک است و هم خانواده. در آنجا روانشناس حضور دارد و برای بچهها پرونده پزشکی تشکیل میدهیم و مراقبت بهداشتی آنها را انجام میدهیم. همه کودکان کار و خیابان میتوانند از این خدمات ما بهرهمند شوند و این ربطی به ایرانی یا غیرایرانی بودن آنها ندارد. او گفت: این کودکان مستحق و نیازمند خدمات ما هستند. پزشکان خیلی خوبی در این مراکز داریم؛ یعنی اینکه فقط به منابع دولتی اتکا نکردهایم.