سایه سنگین تحولات خاورمیانه بر صندوق‌های رای
گروه جهان
شهروندان لبنانی پس از حدود ۹سال به پای صندوق‌های رای رفتند تا نمایندگان پارلمان خود را انتخاب کنند. انتخابات لبنان زیر سایه جنگ داخلی در کشور همسایه، بحران سوریه و تحولات منطقه‌یی برگزار می‌شود. در بسیاری از شهرهای لبنان به ویژه بیروت تدابیر امنیتی شدیدی به اجرا گذاشته شده و نیروهای امنیتی در اغلب گذرگاه‌های اصلی و اطراف حوزه‌های رای‌گیری مستقر شده بودند.
یورونیوز می‌نویسد: «برگزاری انتخابات پارلمانی در لبنان پس از یک وقفه 9ساله پیام مثبتی به سرمایه‌گذاران است که می‌تواند اثر مثبتی روی اقتصاد بحرانی لبنان داشته باشد.» لبنان یکی از بالاترین نسبت‌های بدهی به تولید ناخالص داخلی در جهان را دارد و صندوق بین‌المللی پول هشدار داده که مسیر مالی این کشور به شدت ناپایدار است.
از انتخاباتی که به تشکیل پارلمان کنونی لبنان منجر شد، نزدیک به ۹ سال می‌گذرد. مطابق روال معمول دوره فعالیت پارلمان لبنان باید در سال ۲۰۱۳ به پایان می‌رسید اما نمایندگان پارلمان به علت‌های گوناگون زمان انتخابات جدید را به تعویق انداختند. بحران سیاسی که یکی از علت‌های به تعویق افتادن انتخابات بود، باعث شد لبنان برای مدتی از داشتن رییس‌جمهور محروم بماند. جنگ سوریه و تلاش عربستان برای تقابل با حزب‌الله نیز از دیگر علت‌های به تعویق افتادن انتخابات به شمار می‌رود. انتخابات لبنان یک بار هم به سال ۲۰۱۴ موکول شد و در موعد تعیین شده به دلیل ناکامی تشکل‌های سیاسی اصلی بر سر انتخاب رییس‌جمهور بار دیگر تا پاییز سال گذشته به تعویق افتاد. نتیجه انتخابات لبنان دوشنبه (امروز) اعلام خواهد شد.
صف‌بندی جناح‌های سیاسی
لبنانی‌ها برای نخستین‌بار طبق سیستم نسبی در انتخابات شرکت می‌کنند. طبق قانون جدید نظام انتخاباتی لبنان که در ژوئن ۲۰۱۷ تصویب شد و جای نظام پیشین را گرفت، لبنان به ۱۵حوزه انتخاباتی تقسیم شده که تعداد کرسی‌های هر حوزه بین 5 تا ۱۳ کرسی است. قانون پیشین در سال ۱۹۶۰ تصویب و به قانون «۶۰» معروف بود، ۱۲۸ عضو پارلمان از طریق ۲۶حوزه انتخابیه انتخاب می‌شدند.
اکنون لبنانی‌ها از میان 583 نامزد، 128 نفر را راهی پارلمان خواهند کرد تا علاوه بر وظیفه قانونگذاری، بستر انتخاب رییس‌جمهور و نخست‌وزیر جدید را فراهم کنند. لبنان دارای نظام پارلمانی است و کرسی‌ها به‌طور مساوی میان مذاهب مختلف مسلمانان و گرایش‌های گوناگون مسیحیان تقسیم می‌شود. از ۶۴ کرسی مسلمانان، اهل‌سنت و شیعیان هر یک ۲۷ کرسی، دروزی‌ها ۸ کرسی و علویان
۲ کرسی در اختیار خواهند داشت. براساس قانون اساسی لبنان، رییس‌جمهور باید مسیحی مارونی، نخست‌وزیر مسلمان سنی و رییس یا سخنگوی پارلمان هم باید مسلمان شیعه باشد. احزاب اصلی شرکت‌کننده در انتخابات پارلمانی لبنان عبارتند از:
- حزب‌الله: یکی از قدرتمندترین جنبش سیاسی در لبنان است، حزب‌الله با جنبش امل با فهرست «امید و اخلاص» به کارزار انتخابات آمده است. ناظران براین باورند که قدرت حزب‌الله در پارلمان آینده لبنان افزایش می‌یابد اما با توجه به مشخص بودن سهمیه کرسی‌های پارلمانی، تغییر اساسی در ترکیب پارلمان ایجاد نخواهد نشد.
- جنبش المستقبل: ریاست این جنبش را سعد حریری نخست‌وزیر کنونی لبنان برعهده دارد. رقابت میان جنبش المستقبل و حزب‌الله نزدیک بوده، به ویژه در رابطه با شهر بعلبک در دره بقاع که هر دو حزب امیدوارند کرسی‌هایش را به دست آورند.
- جنبش امل: امل یکی از جنبش‌های سیاسی شیعه در دهه ۱۹۸۰ پیش از اوج‌گیری حزب‌الله بود. رهبری این حزب را در حال حاضر نبیه بری رییس پارلمان لبنان برعهده دارد. انتظار می‌رود بری برای ششمین بار بر مسند خود ابقا شود و موقعیت خود در مجلس را بیش از پیش مستحکم کند.
- جنبش آزاد میهنی: مهم‌ترین حزب مسیحی لبنان که جبران باسیل وزیر خارجه فعلی و داماد میشل عون رییس‌جمهوری لبنان ریاست آن را برعهده دارد. باسیل و بری دشمنی عمیقی با یکدیگر دارند و سعد حریری در یک‌سال گذشته کوشیده میان این دو حزب و رهبرانشان میانجیگری کند.
- حزب سوسیالیست ترقی‌خواه: ولید جنبلاط که مدت‌هاست رهبری این حزب را برعهده دارد، عنان امور سیاسی حزب را به تیمور جنبلاط واگذار کرده که برای انتخابات جای پدرش را خواهد گرفت.
- حزب کتائب: حزبی غالبا مسیحی که سامی جمیل، پسر امین جمیل رییس‌جمهوری پیشین آن را رهبری می‌کند.
- نیروهای لبنانی: حزبی مسیحی است که سمیر جعجع رهبر سابق و زندانی حزب کتائب، ریاست آن را بر عهده دارد.
- همه برای وطن: جدیدترین گروه سیاسی در لبنان است و هیچ نسبتی با هیچ یک از بخش‌های قدرت در لبنان ندارد. فهرست ۶۶ نفره این گروه پیشینه عضویت در جامعه مدنی دارند و اقوام مختلفی در آن عضویت دارند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، قانون جدید به لبنانی‌های مقیم خارج نیز اجازه داد که برای نخستین‌بار بتوانند در انتخابات مشارکت داشته باشند مشروط بر اینکه پیش‌تر در سفارتخانه‌های لبنان نام‌نویسی کرده باشند. لبنانی‌های مقیم خارج در دو مرحله در روزهای ۲۷ و ۲۹ آوریل آرای خود را به صندوق انداختند.
این انتخابات شاهد حضور گسترده گروه‌های جامعه مدنی و فعالان است که در اعتراض‌های دو سال پیش لبنان درباره بحران زباله‌ها شرکت داشتند. براساس آمارهای رسمی دولت لبنان، مجموع رای‌دهندگان که برای انتخابات پارلمانی ثبت‌نام کرده بودند حدود 75.3میلیون نفر بوده است. همچنین اعلام شده که با دعوت دولت لبنان اتحادیه اروپا بیش از ۱۰۰ ناظر را برای این انتخابات به لبنان اعزام کرده است. برگزاری انتخابات پارلمانی لبنان در شرایطی است که منطقه خاورمیانه آبستن تحولات بسیار زیادی است. افزون بر انتخابات لبنان که در تحولات این منطقه نقش بسزایی دارد، قرار است انتخابات عراق نیز ۱۲ ماه مه برگزار شود و از سویی دولت امریکا ۱۲ ماه مه جاری را موعد تصمیم‌گیری ترامپ درباره ماندن یا خروج از برجام اعلام کرده است. همچنین در ۱۴ ماه مه نیز ایالات متحده اعلام کرده که سفارت خود را با وجود مخالفت‌های گسترده جامعه جهانی به بیت‌المقدس انتقال خواهد داد.
