تقاضاهای ارزی با وقفه مواجه نمی‌شود
بانک‌ها یک میلیارد دلار ارز خریدند
گروه بانک و بیمه
با وجود اعلام خروج امریکا از برجام، به دلیل اجرای تدریجی لغو رفع تحریم‌ها یا برقراری دوباره تحریم‌های امریکا که در دوره 90 تا 180 روزه رخ خواهد داد و همچنین شروع عرضه سکه طلا که تا پایان اردیبهشت حدود 800 هزار سکه تحویل مردم خواهد شد، نه تنها نرخ سکه و طلا ثابت مانده بلکه شاخص‌های اقتصادی ازجمله شاخص کل بورس تهران مثبت شده و نشان می‌دهد که بازار تحت تاثیر جو روانی خروج امریکا از برجام قرار نگرفته و به عوامل واقعی و بنیادی توجه داشته و تنها برای چند ساعت اخباری در مورد رشد نرخ ارز حاشیه بازار در کشورهای منطقه منتشر شده است.
به گزارش «تعادل»، برخی کارشناسان در این زمینه معتقدند که در حال حاضر نمی‌توان انتظار داشت که تصمیم سیاسی امریکا بلافاصله بر بازار ارز و طلا اثرگذار باشد زیرا هنوز به لحاظ فنی اتفاقی رخ نداده و اعلام مواضع ترامپ، امضای فرمان تحریم‌ها و بیانیه وزارت خزانه‌داری امریکا OFAC فعلا یک تصمیم سیاسی است و اجرای فنی آن به زمان نیاز دارد و در یک دوره 180 روزه اجرا خواهد شد و لذا نرخ‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها اعلام شده، واقعی نیست و تحت‌تاثیر آثار روانی بازار اعلام شده و نرخ واقعی بازار نسبت به روزهای قبل تغییری نداشته است.
هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید روز چهارشنبه در بازار تهران ۲ میلیون و ۷۰ هزار تا 2میلیون و 120 هزار تومان دادوستد شد و این موضوع نشان می‌دهد که خبر خروج امریکا از برجام روی نرخ ارز حاشیه بازار اثری نداشته و نرخ سکه نیز نسبت به روزهای قبل تقریبا با ثبات است.
برخی فعالان بازار ارز و سکه و طلا می‌گویند: از آنجا که تحریم‌های امریکا به تدریج و به‌صورت تحریم‌های ثانویه اجرا می‌شود و فعلا اثری بر بازار نفت، درآمد ارزی کشور، رفتار شرکای تجاری ایران ازجمله چین، هند، کره‌جنوبی، روسیه و اروپا و روابط بانکی و... ندارد در نتیجه هنوز اتفاق بنیادی در بازار ارز و طلا رخ نداده و اینکه برخی نرخ‌های حاشیه بازار در هرات، اربیل و دوبی و سلیمانیه و بانه را بین 6800 تا 8هزار تومان اعلام کرده‌اند که نشانه اثر روانی کوتاه‌مدت بر بازار بوده است. اما در ساعات عصر چهارشنبه، بازار به ثبات قبلی بازگشت و همان نرخ‌های روزهای قبل برقرار شد.
به عبارت دیگر، ثبات نرخ سکه طلا در بازار تهران
به خوبی نشان می‌دهد که نرخ حاشیه بازار ارز در صرافی‌های کشورهای همسایه نیز ثابت مانده و تغییر محسوس و واقعی نداشته است و در روزهای آینده باید دید که چه اثری می‌تواند بر بازار ارز و طلا داشته باشد.
رشد 46 هزار تومانی سکه
اخبار بازار طلا نشان می‌دهد که قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با ۴۶ هزار و ۵۰۰تومان افزایش نسبت به روز سه‌شنبه ۲ میلیون و ۷۰ هزار و ۵۰۰تومان تعیین شد. همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز با ۱۵ هزار تومان رشد در مدت مشابه، یک میلیون و ۹۳۹ هزار تومان داد و ستد شد.
هر قطعه نیم سکه بهار آزادی با ۲۶ هزار تومان کاهش قیمت ۹۸۶ هزار تومان و هر قطعه ربع بهار آزادی نیز با ۱۰ هزار تومان افت ۵۸۳ هزار تومان معامله شد. هر قطعه سکه گرمی با کاهش ۴هزار تومانی به قیمت ۳۶۲ هزار تومان معامله شد. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با رشد ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومانی به قیمت ۲۰۱ هزار و ۹۰۰ تومان ارزش‌گذاری شد.
در بازار رسمی ارز نیز، قیمت هر دلار امریکا بدون تغییر نسبت به روزهای گذشته ۴ هزار و ۲۰۰تومان تعیین شده است. همچنین نرخ یورو با ۲۷تومان کاهش نسبت به روز گذشته ۴ هزار و ۷۹ تومان و هر پوند نیز با ۱۰ تومان افت ۵ هزار و ۶۸۴ تومان تعیین شد.
اختلاف قیمت پیشخرید با بازار
400 تا 500هزار تومان
تحویل سکه‌های پیش‌فروش با بازپرداخت یک ماهه در حالی آغاز شده که اختلاف قیمت آن با نرخ 2میلیون و 100 هزار تومان بازار معادل 400 تا 500هزار تومان است و خریداران سود قابل‌توجهی از محل فروش نصیب‌شان می‌شود. در مجموع بابت یک‌میلیون سکه یک ماهه پیش‌فروش شده سودی نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان برای کل فروش ایجاد می‌شود.
بنا بر آمار بانک مرکزی ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار قطعه سکه در سال ۱۳۹۷ به خریداران توزیع می‌شود که ۷۹۹ هزار قطعه سکه در اردیبهشت ماه، تحویل خریداران خواهد شد.
باتوجه به قیمت یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومانی سکه پیش‌فروشی با سررسید یک ماهه مردم برای خرید ۷۹۹هزار سکه یک ماهه یک هزار و ۲۷۰ میلیارد و ۴۱۰میلیون تومان پرداخت کردند که البته باتوجه به قیمت ۲ میلیون تومانی سکه در حال حاضر ارزش این میزان سکه یک‌هزار و ۵۹۸ میلیارد تومان خواهد بود.
براساس آمار ۷ میلیون و ۶۵۰ هزار قطعه سکه تمام بهار آزادی، بیشترین میزان پیشخرید سکه در استان تهران و اصفهان بوده و سکه‌ها توسط ۱۱۴ هزار و ۴۶۳نفر پیشخرید شده که میانگین تعداد برای هر نفر ۶۷ سکه است.
بازار طلا شوک نداشت
از سوی دیگر، عضو هیات رییسه اتحادیه فروشندگان طلا در مورد اثر خروج امریکا از برجام بر بازار سکه گفت: اگرچه شب گذشته پس از خروج امریکا از برجام برای ساعاتی بازار طلا با نوسانات قیمت مواجه شد اما در حال حاضر شرایط با روز گذشته تفاوت چندانی ندارد و شوک قیمتی به طلا وارد نشده است. همچنین پیش‌بینی می‌شود در روزهای آینده افزایش قیمت نداشته باشیم.
محمد کشتی‌آرای اظهار کرد: شب گذشته پس از خروج امریکا از برجام برای مدتی قیمت طلا به‌ویژه در فضای مجازی نوساناتی داشت و نوعی شوک قیمتی مشاهده شد اما از صبح چهارشنبه این التهابات برطرف شده و فضا به سمت دیروز می‌رود. کشتی‌آرای همچنین به پیش‌بینی‌هایی که مبنی بر تاثیر بازار طلا از وضعیت برجام وجود داشت، اشاره کرد و افزود: فعلا بازار طلا در شرایط عادی است و حتی پیش‌بینی می‌کنیم در روزهای آینده با نوعی ثبات قیمت مواجه شویم و قیمت‌ها بالاتر از حد فعلی نرود. بی‌شک تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده نیز عاملی مثبت در کنترل بازار و کاهش قیمت‌ها خواهد بود.
بیانیه بانک مرکزی در رابطه با خروج امریکا از برجام
بانک مرکزی در پی خروج ایالات‌متحده امریکا از برجام اعلام کرد که این بانک از مدت‌ها پیش تمهیدات لازم را برای مقابله با نقض برجام توسط امریکا اندیشیده و به همین منظور، مجموعه‌یی از تدابیر برای این منظور اتخاذ و اجرا شده است. خوشبختانه با اقدامات و سیاست‌های بانک مرکزی، اکنون منابع و مصارف ارزی کشور تحت اشراف و کنترل کامل قرار دارد و نظام بانکی کشور با محوریت بانک مرکزی توانایی کامل برای پاسخگویی به تمام نیازهای ارزی کشور را دارد.
این نهاد سیاست‌گذار پولی در بیانیه خود آورده است که ملت شریف ایران بار دیگر شاهد عدم پایبندی ایالات‌متحده امریکا به تعهدات بین‌المللی خود بود. با وجود پایبندی ایران به مفاد برجام و اذعان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌یی و سایر دولت‌های عضو به این امر، ایالات‌متحده امریکا با خروج از برجام بار دیگر بدعهدی و غیرقابل اطمینان بودن خود را به تمام جهانیان اثبات کرد. این امر البته برای ملت شریف ایران موضوع جدیدی نبود و در دو سال گذشته، امریکا مکررا با اجرا نکردن بندهای مختلف برجام، عدم پایبندی خود به تعهدات بین‌المللی را به طرق گوناگون نشان داده و اثبات کرده بود.
بانک مرکزی، با پیش‌بینی بدعهدی‌های امریکا از مدت‌ها پیش تمهیدات لازم را برای مقابله با نقض برجام توسط امریکا اندیشیده و به همین منظور، مجموعه‌یی از تدابیر برای این منظور اتخاذ و اجرا شده است. خوشبختانه با اقدامات و سیاست‌های بانک مرکزی، اکنون منابع و مصارف ارزی کشور
تحت اشراف و کنترل کامل قرار دارد و نظام بانکی کشور با محوریت بانک مرکزی توانایی کامل برای پاسخگویی به تمام نیازهای ارزی کشور را دارد. سیاست‌های مذکور با محوریت حمایت از تولید ملی موجب کنترل جریان ورود و خروج ارز در کشور شده و بدین‌ترتیب، توانایی بانک مرکزی برای پاسخگویی به نیازهای ارزی کشور افزایش یافته است.
از این رو، بانک مرکزی به تمام فعالان اقتصادی اطمینان می‌دهد که نقض برجام توسط امریکا موجب ایجاد وقفه در پاسخگویی به نیازها و تقاضاهای ارزی کشور نخواهد شد و تامین تمام نیازها کماکان ادامه خواهد یافت. در این راستا بانک مرکزی با همکاری دولت و سایر قوا با رصد شرایط سیاسی و اقتصادی موجود، اقدامات و سیاست‌های متناسب را برای حفظ و تداوم رشد و توسعه کشور اتخاذ خواهد کرد.
جهانگیری: نگران تامین ارز نباشید
در همین حال، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور در ادامه جلسات ستاد اقتصادی ساماندهی امور ارزی ضمن تاکید بر ضرورت تامین نیازهای واقعی و پیش‌بینی نشده ارزی مردم و شرکت‌های حقیقی و حقوقی، اظهار داشت: خوشبختانه اقدامات موثر و قابل‌توجهی از سوی کارگروه تشکیل شده در بانک مرکزی برای شناسایی این نیازها و تامین ارزی آنها انجام شده و هیچ نگرانی از این بابت وجود ندارد.
معاون اول رییس‌جمهور بار دیگر از بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های مرتبط خواست تا با اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق مردم را در جریان اقدامات انجام شده قرار دهند تا هیچ ابهامی در جامعه نسبت به تامین نیازهای واقعی ارزی مردم وجود نداشته باشد.
معاون ارزی بانک مرکزی در این جلسه با اشاره به شناسایی و تامین ارز بیش از ۳۵نوع خدمات که پیش از این در سامانه نیما پیش‌بینی نشده بود، گفت: ترتیبی اتخاذ کرده‌ایم که نیاز همه گروه‌هایی که در چارچوب مقررات دولت خواستار ارز با قیمت مصوب هستند، برطرف شود به طوری که هیچ درخواست تامین ارز واقعی بدون پاسخ نماند.
در این جلسه که وزرای نفت، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، روسای کل بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه و معاون اقتصادی رییس‌جمهور حضور داشتند، گزارشی از آخرین وضعیت تامین ارز کالاهای اساسی و دارو، تخصیص ارز مورد نیاز واردات و نیز بازگشت ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد کشور ارائه شد.
بانک‌ها یک میلیارد دلار ارز خریدند
همچنین معاون اول رییس‌جمهور با اعلام اینکه صادرکنندگان یک میلیارد دلار از ارز خود را به بانک‌ها فروختند، تاکید کرد: امریکا می‌خواهد فضای داخلی و اقتصاد ایران را ناامن جلوه بدهد.
جهانگیری پس از نشست با تولیدکنندگان، صادرکنندگان، واردکنندگان و مدیران عامل بانک‌های کشور درباره مسائل ارزی گفت: رییس‌جمهور امریکا از روز نخست سر کار آمدنش، رسالتش این بود که فضای داخلی و اقتصاد ایران را ناامن جلوه دهد و در طول یک سال چند بار تعلیق تحریم‌ها را تمدید کرد که این کار خیلی پُرضررتر برای اقتصاد ایران بود.
وی تصریح کرد: این جزو سیاست‌هایشان بود و تلاطم‌هایی در بازار ارز ایران ایجاد شد و دولت به ناچار سیاست‌های جدید ارزی را اتخاذ کرد. اگر نقدی متوجه دولت باشد این است که اگر یک ماه زودتر این سیاست‌ها را در پیش می‌گرفت، موثرتر بود. جهانگیری گفت: دشمنان به جنگ اقتصاد ایران آمده‌اند و می‌خواهند اقتصاد ایران را زمینگیر کنند و فشارهای آنچنان از این محل به مردم ایران وارد می‌کنند که مردم ایران از این فشارها به تنگ بیایند و من به مردم ایران عرض می‌کنم همه تدابیر اتخاذ شده و هیچ اتفاق منفی در اقتصاد ایران نمی‌افتد. این عضو کابینه با اشاره به سیاست‌های ارزی دولت خاطرنشان کرد: کار خیلی خوبی صورت گرفته و ایجاد ثبات اقتصادی در کشور از وظایف دولت‌هاست. تصورم این بود حدود دو ماه برای ثبات بازار طول بکشد، خوشبختانه یک ماه نرسیده جلسه برگزار شد. حدود ۵۰ میلیارد دلار تفاهمنامه امضا کردیم برای استفاده از خط‌های فاینانس بیش از ۳۰میلیارد دلار با دولت ضمانتنامه صادر کردیم با وجود این در چنین اقتصادی ضعف‌هایی هم وجود دارد.
جهانگیری گفت: حدود ۲۰۰میلیارد دلار صادرات و واردات کشور است درحالی که همه ارز داد و ستد خیابان‌ها به چند میلیون دلار هم نمی‌رسد و در قبال همین چند میلیون بیاییم درباره تجارت خارجی ۲۰۰میلیارد دلاری اظهارنظر منفی کنیم؟
وی تصریح کرد: آقای سیف گزارش داد که ۶.۵ میلیارد دلار ارز تخصیص شده طی همین مدت کمتر از یک ماه و به بخش عمده آن فروش رفته و صادرکنندگان و واردکنندگان با همین قیمت ۴۲۰۰تومان به فعالیتشان ادامه دادند و صادرکنندگان با همین نرخ بیش از یک میلیارد دلار ارزشان را به نظام بانکی فروختند و این به این معنی است که اقتصاد کشور با سرعت بیشتری نسبت به گذشته به کارش ادامه می‌دهد.
جهانگیری تصریح کرد: برنامه ما این است که اگر حتی منابع ما محدودتر هم شود، می‌توانیم آن را مدیریت کنیم و اگر حتی منابع بیشتر شود، محدودیت‌ها را به راحتی می‌توانیم کاهش دهیم.
معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه از اتخاذ سیاست‌های جدید ارزی همه دستگاه‌ها و نهادها حمایت کردند، گفت: من نامه‌یی به مقام معظم رهبری نوشتم با این تقاضا که قوه قضاییه، نیروهای امنیتی، صدا و سیما و دستگاه‌های مختلف حمایت کنند، دستوری که مقام معظم رهبری دادند از فردای آن روز یک عزم ملی در قوای سه‌گانه در نهادهای حاکمیت در فعالان اقتصادی به فضل الهی در نظام بانکی وجود دارد که این کار با سرعت بیشتر ادامه یابد.
وی از تشکیل کمیته‌یی در بانک مرکزی خبر داد که هر روز در آن جلسه‌یی برگزار و نواقص سیاست‌های جدید را بررسی و راهکارهای جدید اتخاذ می‌کند بنابراین اگر کسی درخواست پیشنهادی دارد، ارائه کند تا در این کمیته بررسی شود و بانک مرکزی آمادگی دارد هر نیاز واقعی را تامین کند.
جهانگیری درباره تامین کالاهای اساسی که از یارانه استفاده می‌کنند، گفت: با سیاست‌های اتخاذ شده کالاهای اساسی با تغییر نرخ ارز نباید افزایش قیمت یابد و در کالاهای دیگر نیز اگر روزنه‌هایی برای سوءاستفاده وجود دارد مثلا درباره نرخ مس باید وزارت صمت راه سوءاستفاده را ببندد.
عرضه ۱.۲ میلیارد دلار ارز در سامانه نیما
همچنین رییس کل بانک مرکزی در مورد عرضه ارز صادراتی به سامانه نیما گفت: صادرکنندگان از ۲۲فروردین امسال تا ۱۸ اردیبهشت یک میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار ارز حاصل از صادرات را به سامانه نیما و نظام بانکی واگذار کردند. از زمان استقرار سامانه نیما آرامشی نسبی ایجاد شده و از ذی‌نفعان درخواست کردیم تا هر گونه نظر و پیشنهاد را برای روند تکاملی سیستم با بانک مرکزی در میان بگذارند. ولی‌الله سیف افزود: ظرف یک سال و نیم گذشته دولت ترامپ هیچگونه اقدامی در راستای پایبندی‌اش به توافق برجام انجام نداد و عمدتا با مانع‌تراشی و فضا‌سازی سعی داشت تا اقتصاد کشورمان را دچار التهاب کند.
وی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های قبلی برای شرایط احتمالی آینده افزود: با تصمیماتی که در ۲۲فروردین اتخاذ شد، شرایط ارزی را تحت کنترل داریم و با توجه به مصون‌سازی اقتصاد کشور از التهابات ارزی امروز شرایط خوبی داریم.
رییس کل بانک مرکزی از بررسی نیازهای منطقی و قابل قبول در کمیته‌یی در بانک مرکزی و ستاد اقتصادی دولت خبر داد تا پس از تایید بلافاصله در فهرست اقلام مجاز قرار گرفته و در سامانه نیما تحت پوشش کافی ارز قرار بگیرد.
سیف با اشاره به تلاش‌های دولت ترامپ برای ایجاد مشکلات برای کشور با کمترین هزینه تصریح کرد: دولت امریکا با تصمیم دیشب منزوی شد چراکه دیگر طرف‌های برجام و سایر کشورها مواضع بر حق ایران را تایید کردند و تنها رژیم صهیونیستی بود که از تصمیم ترامپ حمایت کرد.
به بازار ارز شوک وارد نمی‌شود
از سوی دیگر مهدی تقوی، کارشناس اقتصادی در مورد اثر خروج امریکا از برجام گفت: از آنجا که ارز گزارشگری در ایران به یورو تبدیل شده است، خروج امریکا از برجام شوکی بر بازار ارز وارد نمی‌کند.
مهدی تقوی در گفت‌وگو با ایبنا درباره تاثیر خروج امریکا از برجام بر بازار ارز کشور اظهار کرد: با توجه به اینکه اروپا از برجام خارج نشده بنابراین وضعیت تجاری ایران می‌تواند همانند گذشته باشد و اخلال جدی در مبادلات تجاری ایجاد نشود.
ایران می‌تواند علاوه بر بهره‌گیری از توان و تولیدات داخلی مواد مورد نیاز خود را از اروپا تامین کند و خروج امریکا باعث شوک به بازار ارز نمی‌شود. وی افزود: چندی پیش دولت اعلام کرد که یورو را در بازار ایران جایگزین دلار می‌کند و پیش‌بینی می‌شود به زودی یورو در بازار ایران ارز اصلی محسوب شود. اتحادیه اروپا کماکان بر برجام پایبند است و به همین دلیل در تامین یورو در کشور با مشکلی مواجه نخواهیم شد بنابراین بازار ارز با نوسان قابل ملاحظه‌یی مواجه نخواهد شد.
تقوی با بیان اینکه در بازار ارز کشور با پدیده خاص مواجه شدیم که براساس آن صرافی‌ها ارز را در اختیار دلالان قرار می‌دادند و نرخ‌ها در کف خیابان و توسط این افراد تعیین می‌شد، ادامه داد: بانک مرکزی در برنامه‌ریزی‌های خود باید از این پدیده جلوگیری کند که البته در ماه اخیر اقداماتی نیز در این خصوص انجام شده است. براساس نظریه‌های اقتصادی نرخ ارز با ارقام 6 هزار تومان یا بالاتر برای اقتصاد ایران رقمی کاذب است و این ارقام با هیچ محاسبات اقتصادی همخوانی ندارد. برای جلوگیری از مشکلات در بازار نه تنها باید ارز در اختیار بانک‌ها قرار گیرد بلکه باید ارز در اختیار صرافی‌ها محدود شود.
