پیامدهای استفاده از روش‌های منسوخ راهسازی
به گفته رییس سابق سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، 75درصد رویه آسفالت راه‌های کشور وضعیت خرابی داشته و تنها 25درصد از رویه آسفالت‌ها در وضعیت مناسبی قرار دارند. اعلام این آمار در حالی است که کیفیت جاده‌های کشور نقش مهمی در ایمنی سفرها و به تبع آن تاثیر چشمگیری در حجم تصادفات و سوانح جاده‌یی ایفا می‌کند ضمن اینکه پایین بودن عمر مفید آسفالت جاده‌ها، به چالشی اساسی در حوزه راهسازی و راهداری تبدیل شده است. بر همین اساس روزنامه تعادل گزارشی از وضعیت جاده‌های کشور و کیفیت آنها تهیه کرده است.
50 درصد رویه آسفالت راه‌های کشور در وضعیت خراب و 25 درصد دیگر در شرایط بسیار خراب قرار دارد.
برای نگهداری مناسب راه‌های کشور سالانه نیازمند 24 تا 25 میلیون تن آسفالت مناسب هستیم.
به گفته کارشناسان حوزه راه، می‌توان به جای احداث یک کیلومتر راه 25 تا 30 کیلومتر راه را نگهداری کرد و منطقی نیست منابع مالی سازمان راهداری را به جای نگهداری راه، صرف احداث راه کنیم.
نگهداری 215 هزار کیلومتر راه جاده‌یی در ایران، نیازمند سالانه حدود 10 میلیارد تومان هزینه است که این رقم تقریبا معادل یک‌هفتم درآمد نفتی کشور است اما کمبود اعتبار و تنگناهای بودجه‌یی موجب شده است که به زحمت تنها نیمی از بودجه مورد نیاز ترمیم و نگهداری راه‌ها تامین شود و همین مساله موجب شده که هر سال بخشی از طول راه‌های کشور به موقع مرمت نشوند و روند فرسودگی راه‌ها شتاب بگیرد.
سالانه ٦ تا ٧ هزار میلیارد تومان اعتبار برای نگهداری راه‌ها در نظر گرفته می‌شود که اگر بخواهیم تمام وجوه نقدی، اسناد خزانه اسلامی، اعتبارات استانی و ملی را در کنار هم قرار دهیم، در نهایت فقط ٥٠درصد یا شاید قدری کمتر از این میزان برای نگهداری راه‌ها اختصاص داده می‌شود.
ساخت راه در سایر کشورها
در هیچ جای جهان، ساختن راه‌ها بدون استفاده از بتن معنا ندارد و تکنیک‌های جدیدتر راهسازی موسوم به آسفالت سبز و دوستدار محیط زیست تجربه می‌شود اما تکنیک منسوخ راهسازی در ایران سبب شده که عمر جاده‌ها در ایران بسیار کوتاه باشد و هزینه سنگینی به دولت و حتی مردم تحمیل کند.
در کشورهای پیشرفته راه‌های بتن‌ریزی شده سیمانی، روکش جاده‌ها را تشکیل می‌دهند که براساس اعلام مرکز تحقیقات راه و شهرسازی، عمر مفید آن به 50 سال هم می‌رسد. *راه‌های سیمانی نه‌تنها هیچ یک از مشکلات فرونشست، ترک‌خوردگی، چاله شدن و سایر معضلات راه‌های آسفالته را ندارند که با عبور و مرور خودروها استحکام سطح سیمانی بیشتر شده و عمر مفید جاده در کشورهای پیشرفته تا حدود 10 برابر ایران می‌رساند.
ایران چهارمین تولید‌کننده بزرگ سیمان در جهان است و فراوانی این ماده در ایران و قیمت ارزان‌تر آن نسبت به قیر، هزینه احداث جاده‌های بتن‌ریزی شده در کشور را بسیار به صرفه می‌کند اما همچنان مسوولان توجهی به ساخت راه‌ها با بتن نمی‌کنند.
در شرایطی که به گفته مسوولان سازمان راهداری، این سازمان برای نگهداری راه‌های کشور در تنگنای مالی قرار دارد اولویت باید نگهداری راه‌ها باشد و نباید احداث راه‌های جدید در اولویت قرار گیرد.
تاثیر جاده‌ها بر تصادفات
براساس آمار و بررسی میزان عوامل تاثیرگذار در تصادف‌های کشور، ۵۲ درصد انسان، ۳۰ درصد مشکلات جاده‌یی و ۱۳ درصد نقص فنی خودروها در تصادفات رانندگی نقش دارند.
کارشناسان معتقدند که وضعیت هندسی جاده‌ها یکی از اصلی‌ترین عوامل تصادفات جاده‌یی است و رسیدگی به این موضوع خارج از کنترل پلیس و در حوزه اختیارات و فعالیت‌های وزارت راه است.
بهسازی و روکش آسفالت جاده‌ها در رفع نقاط حادثه‌خیز یکی از اولویت‌های وزارت راه است.
برای تکمیل شبکه راه‌های کشور حدود ۲۰هزار کیلومتر راه مورد نیاز است که بطور متوسط برای ساخت هر متر راه اصلی یک میلیون تومان، هر متر بزرگراه ۲ میلیون تومان و هر متر آزادراه ۳میلیون تومان هزینه می‌شود.
ارتباط کیفیت جاده‌ها با قیر استفاده شده
هم‌اکنون در کشور 850 کارخانه تولید اسفالت وجود دارد که 350 کارخانه اسفالت در سطح کشور دارای گواهینامه فنی هستند و 200 کارخانه هم در آستانه دریافت این گواهینامه هستند.
سالانه یک میلیون و 200 هزار تن قیر در کشور تولید می‌شود و استفاده از آسفالت مناسب همواره یکی از معضلات راهسازی بوده است.
تولید قیر نسل جدید یا PG بر کیفیت و عملکرد قیر تاکید دارد و به تناسب شرایط اقلیمی برای هر منطقه نوع خاصی از آن توصیه می‌شود.
قیر PG از قابلیت تنظیم دما در سردترین و گرم‌ترین دمای روز برخوردار است و استفاده از آن، حداقل عمر آسفالت را ١,٥ تا ۲ سال افزایش می‌دهد.
گزارش‌هایی منتشرشده که در برخی مناطق کشور، هنگام حمل قیر برخی مواد زائد به آن اضافه می‌شود که این موجب کاهش کیفیت قیر می‌شود برهمین اساس برای حفظ کیفیت قیر، سامانه‌یی در مرکز تحقیات راه، مسکن و شهرسازی طراحی شده تا با نصب آن روی تانکرهای حمل قیر از افزودن مواد زائد به آن جلوگیری شود که اطلاعات این سامانه به مرکز تحقیقات، سازمان راهداری و خریداران قیر ارسال می‌شود.
