کیسه‌های پلاستیکی بزرگ‌ترین چالش زیست‌محیطی

منوچهر فخرزاد|

سال‌هاست که پاکت‌های کاغذی به دلیل گرانی کاغذ از دور خارج شده و چند سالی است که کیسه‌های پلاستیکی جایگزین پاکت‌های کاغذی شده است که به‌طور متوسط هر خانواده‌یی در طول سال حدود 200 الی 300 کیسه پلاستیکی مورد مصرف دارد.  کیسه پلاستیکی به دلیل ارزانی و سبک بودن آن بیشتر مورد استقبال فروشندگان کالا قرار دارد، حتی اگر این کالا از نظر حجم نیز کوچک باشد، درون کیسه پلاستیکی به خریدار تحویل داده می‌شود.

کیسه‌های پلاستیکی در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست محیطی به شمار می‌آید. هر کیسه پلاستیکی حاوی مواد شیمیایی بالقوه خطرناکی است که تا قرن‌ها تجزیه یا جذب نمی‌شود. با وجود بازیافت کیسه‌های پلاستیکی یا بطری‌های پلاستیکی تنها 7درصد از این مواد قابل بازیافت است و بقیه موجب آلودگی و تخریب محیط زیست شده و بزرگ‌ترین خطرات محیط زیستی را به وجود می‌آورد.

اگر چنانچه این روند تا 10سال دیگر ادامه یابد، میزان زباله‌های پلاستیکی در زمین بیش از حیوانات و در دریاها بیشتر از ماهی‌ها خواهد بود. لذا برای بهبود بازیافت باید چاره‌یی اندیشید و راه‌حل‌های مناسبی را در این زمینه نوآوری کرد، زیرا با این اقدام زباله‌های زیست محیطی کاهش می‌یابد و مواد شیمیایی بالقوه حذف و فرصت‌های جدید کسب‌وکار ایجاد می‌شود.

کشور فنلاند در این زمینه پیشقدم شده و یکی از اهداف خود را توسعه اشتغال سبز و ایجاد صندوق نوآوری و حمایت از کارآفرینان محیط زیست قرار داده است. تیمو ماکالا مسوول محیط زیست فنلاند می‌گوید که در حال حاضر بیش از 4میلیون شغل سبز در اروپا وجود دارد که دوبرابر مشاغلی است که در صنعت خودرو‌سازی داریم. در واقع سیر رشد شغل‌های سبز سالانه 7درصد است.

یک شرکت تجاری فنلاندی کیسه‌های پلاستیکی سازگار با محیط زیست درست کرده است. این کیسه‌ها از ماده جدیدی ساخته شده که متشکل از الیاف و چوب و بیوپلاستیک زیستی است. مدیرعامل این شرکت می‌گوید: مزیت این پاکت‌ها نسبت به کیسه‌های پلاستیکی معمولی آن است که این نوع کیسه‌ها در واقع نسل جدیدی از کاغذ است که هم به محیط زیست آسیب نمی‌رساند و هم قابل بازیافت است و واقعا دوام دارد. به همین دلیل است که به جای پلاستیک از ماده جدیدمان استفاده می‌کنیم. اروپا امروزه به ‌شدت از آلوده شدن محیط زیست خود به وسیله کیسه‌های پلاستیکی رنج می‌برد. بنابراین تمام همت خود را به پایان دادن استفاده از کیسه‌های پلاستیکی گمارده است. فناوری که فنلاند برای ساخت این کیسه‌های پلاستیکی به کار می‌برد با خط تولید انواع پاکت‌های پلاستیکی و کاغذی سازگار است. بنابراین استفاده از این روش می‌تواند منجر به اشتغال‌زایی شده و صدها شغل در حوزه بازیافت کیسه‌های پلاستیکی در سراسر اروپا به وجود آورد.

ایران نیز باید با استفاده ار روش‌ها و فناوری‌های جدیدی که در کشور‌های پیشرفته اعمال می‌شود از تخریب محیط زیست جلوگیری و نسبت به گسترش حوزه‌های بازیافت و ایجاد اشتغال اهتمام ورزد.