کارت فشار امریکا، مانع توافق هستهای
با وجود تلاش ایران و گروه 1+5 برای پایان دادن به اختلافات، دورجدید تحریمهای امریکا علیه ایران نشان از کارشکنی و اصرار دولت این کشور برای استفاده از فشار همزمان با مذاکره درخصوص موضوع هستهیی ایران دارد درحالی که امریکاییها تحریمهای جدید را ادامه روند تحریمهای قبلی میدانند. درآستانه دور جدید مذاکرات هستهیی ایران و کشورهای عضو 1+5 دولت امریکا هفتم شهریور اقدام به وضع تحریمهای جدیدی علیه تعدادی از افراد و موسسات ایرانی و غیرایرانی کرد. به گزارش ایسنا و نقل از روزنامه نیویورک تایمز، وزارت خزانهداری امریکا بیش از 25 شخصیت، شرکت و موسسه مالی را به بهانه نقض تحریمهای هستهیی و موشکی، هدف تحریم قرارداد که نام 6 بانک، چند شرکت کشتیرانی و هواپیمایی در میان آنها دیده میشود. امریکا در حالی دست به چنین اقدامی زده که ایران و گروه 1+5 در تلاشند تا برای پایان دادن به اختلافات بر سر برنامه هستهیی تهران به راهحل جامعی برسند. ایران و گروه موسوم به 1+5 نوامبر سال گذشته به یک توافق اولیه دست یافتند که بر اساس آن ایران در ازای کاهش تحریمهای غرب بخشی از فعالیتهای هستهییاش را به حالت تعلیق درآورد. این کشورها پس از آنکه نتوانستند در 20 ژوئیه به توافق نهایی دست پیدا کنند، مذاکرات هستهیی را چهارماه دیگر یعنی تا 24 نوامبر تمدید کردند. اما طبق بیانیه جدید وزارت خزانهداری امریکا، هشت شخصیت به علاوه 20 شرکت و موسسه مالی ازجمله چند نفتکش ایرانی در لیست تحریمهای جدید امریکا قرارگرفتهاند همچنین شرکتهای فعال در بازارهای امریکا از هرگونه انعقاد قرارداد با این افراد و موسسات منع شدهاند.
بر اساس این گزارش، شرکتها و موسساتی که به لیست تحریمها افزوده شدهاند، عبارتند از: بانک آسیا، شرکت پشتیبانی هوانوردی آسیا، خطوط هوایی کاسپین، موسسه قرضالحسنه رسالت، بانک قوامین، موسسه مالی گلدنتکس، شرکت جهان تک رویان پارس، بانک بینالمللی کیش، خطوط هوایی معراج، موسسه علوم و فنون هستهیی.
این درحالی است که کایتلین هایدن، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا پس از انتشار لیست جدید تحریمهای دولت علیه ایران در بیانیهیی گفت: اقدامات امروز ما همچنین از زمان آغاز مذاکرات هستهیی با ایران بر اساس تعهداتمان طبق برنامه اقدام مشترک بوده که منجر به کاهش تحریمها علیه این کشور در ازای به تعلیق در آمدن بخشی از فعالیتهای هستهییاش شده است.
باید جلوی این تجاوز بایستیم
در واکنش به اقدام دولت امریکا حسن روحانی رییسجمهور دولت یازدهم (٨ شهریور) در جشنواره شهیدرجایی گفت: «تحریم، ظلم وتجاوز است و ما باید جلو این تجاوز بایستیم و تجاوزگران را سر جای خود بنشانیم و نگذاریم این تحریم بر سر ملت بماند و تکرار شود. وی از فعالیتهای محمدجواد ظریف، وزیر خارجه و دیگر دیپلماتهای ایرانی تشکر کرد و گفت در مسیر مذاکرات بینالمللی هرجا لازم بوده خود به عنوان رییسجمهور مسوولیت کار را
بر عهده گرفته است».
تحریمها خلاف تعهدات امریکا
همچنین مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امورخارجه نیز این اقدام را در تضاد با برنامه عمل مشترک توصیف کرد و گفت: این اقدام در تعارض کامل با روند حل و فصل کنونی موضوع هستهیی است. افخم اضافهکرد: جمهوری اسلامی ایران هرگونه تفسیر به رای و برداشت یکجانبه و غیرقابل قبول توافق ژنو از سوی امریکا را رد کرده و قویا اعتقاد دارد که تحریمهای اعلام شده خلاف تعهدات امریکا بر اساس توافق ژنو است. سخنگوی وزارت امورخارجه با اشاره به اینکه این اقدام در شرایط حاضر تاثیرات منفی و غیرسازندهیی را بر روند مذاکرات هستهیی خواهد گذارد، تصریح کرد: چنین اقداماتی به ویژه جدیت، صداقت و حسننیت امریکا و سایر طرفهای مذاکرهکننده با جمهوری اسلامی ایران را زیرسوال برده و تعهد آنها را به هرگونه توافق نهایی احتمالی، که قطعا باید متضمن برداشته شدن تمامی تحریمهای غیرقانونی و نامشروع علیه جمهوری اسلامی ایران باشد مورد شک و تردید قرار میدهد.
سیدحسین نقویحسینی، عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه جریانات پس از توافق اقدام مشترک به افکارعمومی نشان داد که مانع اصلی در به نتیجه رسیدن مذاکرات، امریکاییها هستند، تصریح کرد: یکی از اقدامات امریکاییها عهدشکنی آنهاست، البته مقام معظم رهبری نیز پیشبینی کرده بودند که امریکا یک دولت عهدشکن است. طبق توافق ژنو هیچ یک از دولتهای 1+5 حق اعمال تحریمهای جدید را ندارند ولی امریکا بارها بارها تحریمهای جدید اعمال کرد. وی افزود: اقدام اخیر امریکا علیه تعدادی از شخصیتها و شرکتها این پیام را دارد که تلاش برای رسیدن به توافق جامع ضمانت اجرایی ندارد.
نقویحسینی گفت: این سوال برای افکارعمومی ایران ایجاد شده درصورتی که به توافق جامع برسیم چه ضمانتی برای زیرپا نگذاشتن توافق از سوی امریکا وجود دارد. معتقدم باید وزارت خارجه از گروه 1+5 بخواهد که ضمانتی برای جلوگیری از عهدشکنی امریکا بدهد. از سوی دیگر، مجید تختروانچی در گفتوگو با خبر 14 در واکنش به تحریمهای جدید امریکا علیه ایران گفت: این یکی از مواردی است که ما از قبل خیلی به صراحت نظرمان را در جلسات خصوصی اعلام کرده بودیم و انتقادات شدیدی به مواضع امریکا داشتیم و از نظر ما این کار آنها کاملا مردود است. تختروانچی تاکید کرد: ما نمیتوانیم قبول کنیم که با یک عمل دوگانه امریکاییها مواجه شویم زیرا آنها از یک طرف ادعای علاقه برای حل مساله دارند و از طرفی دیگر توسل به چنین اقداماتی که از دید ما و خیلی دیگر از کشورها مردود است را انجام میدهند و این رفتارها عملا مخالف ادعاهایی است که در مذاکرات مطرح میکنند.
این اقدام، نقض آشکار توافق ژنو است
علاءالدین بروجردی نیز در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران در واکنش به دور جدید تحریمهای ایالات متحده امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران معتقد است که این اقدام امریکا نقض آشکار توافق ژنو است.