ماراتن دموکراسی در افغانستان

۱۳۹۷/۰۳/۰۷ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۲۲۶۹۳

 

گروه جهان   ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات پارلمانی افغانستان آغاز شده است، رخدادی برای مردم که به منزله ماراتنی دیگر در راستای تحقق دموکراسی است. مردم افغانستان برای آزادی و دموکراسی تاکنون بهای سنگینی پرداخته‌اند؛ به‌ ویژه اینکه در سال‌های اخیر دموکراسی نوپای این کشور با چالش‌ها و مشکلات بسیاری مواجه بوده است. نشریه دیلی‌افغانستان نوشته، مهم‌ترین چالش فراروی روندهای دموکراتیک در افغانستان وجود ساختارهای غیرمنعطف و خشک قبیله‌یی و پدرسالارانه بوده است. یکی از مهم‌ترین دلایلی که هنوز فرهنگ دموکراسی در کشورهای درحال توسعه شکل نگرفته، وجود پدرسالاری‌های نهادینه تاریخی است. مردم افغانستان از لحاظ روانی هنوز احساس می‌کنند که باید زیر سیطره قیمومت پدرسالاران زندگی کنند و از کارگزاران پدرسالاری اطاعت کنند. کارگزاران پدرسالاری نیز هنوز بر این تصمیم و اراده خویش قاطعانه پای می‌فشارند که به هر شیوه ممکن بر مقدرات امور مسلط باشند. تلاش تعداد زیادی از رهبران جهادی و بزرگان اقوام برای به دست گرفتن کرسی‌های پارلمان توسط فرزندان‌شان در همین راستا قابل تحلیل است و ریشه در پدرسالاری کهن این سرزمین و خصلت ضد دموکراتیک فرهنگ سیاسی افغانستان دارد. دومین چالش فراروی دموکراسی، نیروهای افراطی است. افراط‌گرایی و تروریسم نه تنها با بنیادها و مفاهیم دموکراتیک دشمن هستند؛ بلکه عملا در راستای بازدارندگی آنها تلاش می‌کنند. از روزی که طالبان به عنوان یک نیروی مسلط و افراطی در افغانستان ظهور کرده، امید به بهبود اوضاع نیز درحال افول بوده است. از این جهت افغانستان در گذر زمان به سوی تضعیف دموکراسی گام برداشته است. تحجرگرایی و نیروهای واپس‌گرای مذهبی ذاتا با دموکراسی مشکل دارند و همواره به عنوان یک عامل بازدارنده قوی در برابر روندهای دموکراتیک در افغانستان عمل کرده‌اند. از زمان امان‌الله خان تاکنون این نیرو همچنان زنده است و امروز هم به عنوان دشمن دموکراسی قد علم کرده است. در کنار ناامنی و رقابت قدرت‌های منطقه‌یی، عدم توسعه اقتصادی و فقدان زمینه‌های تحقق دموکراسی همچنین فقر از مهم‌ترین چالش‌های دیگر فراروی دموکراسی در افغانستان است. با همه چالش‌هایی که فراروی دموکراسی و روندهای دموکراتیک در افغانستان وجود دارد تقریبا همگی اذعان دارند که هیچ گزینه‌ دیگری فراروی مردم افغانستان جز انتخابات و تعیین سرنوشت از طرق روندهای دموکراتیک وجود ندارد.