سرکوب قیمت نفت با اتحاد روسی- سعودی
گروه انرژی
نشست وزرای نفت بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان، روسیه و بزرگ‌ترین صادرکننده طلای سیاه، عربستان در سن‌پترزبورگ و اظهارات ولادیمیر پوتین در مورد رضایت روسیه به نفت 60 دلاری کافی بود تا قیمت نفت در روز دوشنبه به مقدار چشمگیری کاهش یافته و با 1.4درصد کاهش روبه‌رو شود. در همین حال بازار تنها به پالس‌های رسیده از سوی سن‌پترزبورگ اکتفا نکرده و هنوز چشم به کاراکاس و تهران دارد. در ونزوئلا، نیکلاس مادورو پس از انتخاب مجدد به ریاست‌جمهوری وعده داده تا تولید نفت این کشور را افزایش دهد. در ایران نیز مقامات جدای دفاع از عملکرد خود پس از خروج امریکا از توافق و ابراز امیدواری در مورد دورنمای انرژی کشور در بازار صادرات، نهادهای مسوول را به حفظ وحدت در برابر مشکلات پیش رو دعوت می‌کنند. اما امریکا برای هر دو این کشورها خط و نشان تحریم نفتی کشیده است. گزارش پیش رو از وضعیت بازار نفت در روز گذشته را در ادامه می‌خوانید.
پنجشنبه هفته گذشته، بلومبرگ در گزارشی به نقل از یک منبع آگاه نوشت که «اوپک و روسیه» درحال مذاکره برای انجام «نخستین برنامه افزایش تولید نفت خام از سال 2016 تاکنون» هستند. در این گزارش نوشته شده بود که رقم افزایش از 300هزار بشکه در روز که توسط عربستان سعودی تامین شود، آغاز شده و ممکن است با همراهی تولیدات نفتی روسیه به 800 هزار بشکه در روز برسد. چنین رقمی در واقع 83 درصد از مقداری است که اوپک و روسیه از ژانویه سال 2018 تاکنون و با هدف متعادل کردن بازار از عرضه کاسته بودند.
روز دوشنبه در نخستین روز کاری بازار، قیمت نفت در واکنش به نشست وزرای انرژی عربستان و روسیه و تصمیم این دو کشور در مورد تسهیل کاهش تولید اوپک همچنین افزایش تولید نفت در امریکا کاهش یافت. پیمان کاهش تولید میان اعضای سازمان کشورهای تولیدکننده نفت و دیگر تولیدکنندگان نفتی چون روسیه باعث افزایش قیمت نفت از سطوح پایین سال 2014 شده بود. این توافق تا پایان سال 2018 معتبر است اما با خروج امریکا از برجام و قوت گرفتن احتمال اعمال تحریم‌های جدید امریکا روی صنعت نفت ونزوئلا، عربستان سعودی و روسیه روز جمعه از تصمیم خود برای تسهیل کاهش تولید تحت توافق وین خبر دادند. از دید ناظران این دو کشور قصد دارند تا با افزایش تولید، نگرانی‌ها در مورد شدت گرفتن تنگنای تولید را کمتر کنند. قیمت نفت برنت دریای شمال در ساعت 9:13صبح روز دوشنبه به وقت گرینویچ در بازار نقل و انتقال فیوچر لندن یک دلار و 9سنت کاهش یافت و به 75دلار و 35سنت در هر بشکه رسید تا پایین‌ترین قیمت در 3هفته اخیر را ثبت کرده باشد. نفت وست تگزاس اینترمدییت امریکا نیز در بازار معاملات تجارتی نیویورک(نایمکس) با یک دلار و 19سنت کاهش در قیمت 66 دلار و 69سنت در هر بشکه معامله شد. این در‌حالی است که در همین روز قیمت این شاخص جهانی به پایین‌ترین حد خود در 6 هفته گذشته و به قیمت 65 دلار و 80سنت رسیده بود. قیمت دو شاخص نفت جهان یعنی برنت و وست تگزاس اینترمدییت اکنون در مقایسه با بالاترین رکوردی که در اوایل ماه مه به ترتیب 6.4 و 9.1درصد کاهش پیدا کرده است.
به گزارش رویترز بانک استرالیا و نیوزیلند در یادداشتی اعلام کرد:«پس از انتشار خبر موافقت عربستان سعودی و روسیه برای افزایش تولید نفت در نیمه دوم سال 2018 برای جبران کسری بازار ناشی از توافق کاهش تولید اوپک و غیراوپک، روند افزایش قیمت‌های نفت متوقف شد.»
بازی دو سر سود امریکا
خبرگزاری بلومبرگ تصمیم روسیه و عربستان را تحت تاثیر فشارهای دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا دانست و اعلام کرد تحت فشار ترامپ، عربستان ترمز افزایش قیمت نفت را کشید و مانع افزایش بیشتر سطح قیمت‌ها شد. این خبرگزاری نوشت:«عربستان تحت این فشار ظرف مدت کوتاهی سیاست حمایت از افزایش قیمت نفت را کنار گذاشت و تصمیم به افزایش تولید گرفت و این چرخش 180درجه‌یی چشم‌انداز بازار نفت را کاملا دگرگون کرد».
هفته گذشته دموکرات‌ها در سنای امریکا در نامه‌یی از دونالد ترامپ خواستند که اوپک را برای کاهش قیمت نفت تحت فشار قرار دهد. سناتورهای امریکایی به این نکته اشاره کردند که در صورت بالا ماندن قیمت حامل‌های انرژی منافع حاصل از کاهش مالیات‌ها از بین خواهد رفت. رهبر اقلیت سنای امریکا، چاک شومر با بیان اینکه«زمان آن فرا رسیده که ترامپ در برابر اوپک بایستد» از رییس‌جمهور این کشور خواسته بود تا وزیر انرژی، ریک پری را به نشست 22ژوئن اوپک بفرستد تا وی شخصا موضوع کاهش قیمت‌ها را پیگیری کند. حال به نظر می‌رسد، عربستان و روسیه سیگنال امریکا و دیگر مصرف‌کنندگان بزرگ انرژی یعنی چین و هند را دریافت کرده‌اند.
از سوی دیگر هر چند قیمت‌های بالای نفت قیمت حامل‌های انرژی را افزایش داده و مشکلاتی را در کوتاه‌مدت برای مصرف‌کنندگان امریکایی در فصل پرتردد تابستان به وجود آورد؛ اما در بلندمدت این قیمت‌ها به افزایش تولید نفت ایالات متحده خواهد انجامید. تا همین جای کار هم تولید امریکا در 2سال گذشته 27درصد افزایش داشته و به رقم خیره‌کننده 10میلیون و 73هزار بشکه نفت در روز رسیده است تا هر روز بیشتر به نخستین تولیدکننده نفت جهان یعنی روسیه با تولید روزانه 11میلیون بشکه نزدیک شود.
بهای جایگاه نخست امریکا در تولید نفت اما قیمت بالاتر طلای سیاه است. چنانکه لیزا مرکوسکی، سناتوری از ایالت نفتخیز آلاسکا و رییس کمیته انرژی سنا در پاسخ به سناتورهای دموکرات گفت: «قبول دارم که سیاست کاهش تولید اوپک، قیمت‌ها را افزایش داده است و این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد اما در عجبم که همکار من در سنا چطور از افزایش تولید نفت خام در کشورهایی مثل ایران و عربستان بیشتر استقبال می‌کند تا تولید داخلی امریکا.»
به گزارش رویترز حتی زمانی که قیمت‌ها روندی کاهشی را پیش گرفته‌اند در تولید نفت خام امریکا نشانی از تزلزل دیده نمی‌شود و شرکت‌های نفتی در این کشور از تب‌وتاب یافتن میدان‌های نفتی جدید نیفتاده‌اند. شرکت‌های نفتی امریکایی در هفته گذشته 15دکل حفاری جدید را وارد مدار کرده‌اند تا شمار این دکل‌ها به بیشترین مقدار از سال 2015 به این سو و به 859 حلقه برسد. این تعداد از دکل‌های حفاری نوید افزایش تولید امریکا در آینده را می‌دهد.
کفه دیگر ترازوی تنگنا؛ ونزوئلا و ایران
از طرف دیگر ونزوئلا و ایران دو کشوری هستند که مخاطرات مربوط به عرضه آنها باعث شد، قیمت نفت پیش از سیگنال‌های افزایش تولید از سوی اوپک و روسیه رشدی فزاینده داشته باشد. در ونزوئلا انتخاب مجدد نیکلاس مادورو به ریاست‌جمهوری امکان اعمال تحریم‌های امریکا علیه این کشور را دوچندان کرد. به گزارش شبکه فرانس ۲۴ از کاراکاس نیکلاس مادورو، رییس‌جمهوری ونزوئلا هفته گذشته پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور وعده داد تحریم‌های امریکا را شکست دهد، مسیر اقتصادی این کشور را اصلاح کند و با کمک سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) برای دو برابر کردن تولید نفت این کشور بکوشد.
از طرفی در ایران، مقامات سعی دارند تا هماهنگی و وحدت خود را پیش از شروع فصل اول کاهش نفت تحت تحریم‌های امریکا افزایش دهند. حسین امیری‌خامکانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با شبکه اطلاع‌رسانی نفت و انرژی به خروج امریکا از برجام و مذاکرات میان ایران و کشورهای اروپایی اشاره کرد و گفت:«هم‌اکنون مسوولیت سنگینی بر دوش برخی وزارتخانه‌ها ازجمله وزارت نفت است.» وی ادامه داد:«در شرایط حساس کنونی باید سعی کنیم به جای پرداختن به حواشی و موضوع‌هایی که اولویت ندارند، درصدد رفع مشکلات و موانع موجود باشیم تا مسوولان وزارت نفت نیز در کمال آرامش وظایف خود را انجام دهند.»
