ساخت پلاسکوی جدید در تعلیق
گروه راه و شهرسازی آزاده کاری
حدود 18ماه از حادثه تلخ آتش‌سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو می‌گذرد. در همان روزهای ابتدایی این حادثه، بنیاد مستضعان به‌عنوان مالک اصلی ساختمان قول داد تا ظرف 2سال پلاسکوی جدیدی بسازد. اما هنوز مشکلات مربوط به ساخت پلاسکوی جدید ادامه دارد. به گفته سعیدی‌کیا، رییس بنیاد مستضعفان براساس مقررات جدید شهری اجازه ساخت ۸ طبقه روی زمین و ۵ طبقه زیر زمین برای ساخت هزار پارکینگ به این بنیاد داده شده است. نخستین مشکل نیز همین جا شکل گرفت زیرا ساختمان پلاسکو 14طبقه با 600واحد بود که اکنون در این 8 طبقه 600واحد جا نمی‌گیرد.
همچنین بنیاد مستضعفان زمینی در کنار ساختمان پلاسکو به نام پارکینگ اکبر را به ساختمان جدید اضافه کرد. زمین پلاسکو ۴هزار و ۴۰۰متر و زمین پارکینگ اکبر حدود ۵ هزار متر است که در مجموع حدود ۹هزار و ۵۰۰مترمربع زمین برای ساخت پلاسکوی جدید آماده شده و به گفته سعیدی‌کیا همه واحدها در این زمین ساخته و حق و حقوق همه ذی‌نفعان پرداخت می‌شود. روز گذشته اما بنیاد مستضعفان بیانیه‌یی منتشر کرد مبنی بر اینکه با وجود آمادگی بنیاد برای ساخت پلاسکوی جدید برخی کسبه مانع از ساخت ساختمان جدید می‌شوند.
در بخشی از این بیانیه آمده است: بعد از چند ماه تلاش و به‌دنبال صورت‌جلسه مکتوب با مقامات شهرداری و قضایی در اواخر سال ۹۶ بنیاد مستضعفان کار گودبرداری و همزمان آزمایشات مکانیک خاک را آغاز کرد که با ممانعت و مخالفت ادامه کار از طرف کسانی که خود را مالکان سرقفلی در ساختمان ۵ طبقه باقیمانده از پلاسکو معرفی کرده‌اند، روبه‌رو شد که این ممانعت با پرتاب سنگ به طرف کارگران و مهندسان بنیاد هم همراه شد. این در شرایطی است که ساختمان ۵ طبقه مذکور از استانداردهای روز ساختمان، انطباق با ضوابط شهری مصوب و امکاناتی از قبیل پارکینگ، سیستم اعلام و اطفای حریق برخوردار نیست. از طرفی با وجود صورت‌جلسه مکتوب با مقامات ذی‌ربط از طرف شهرداری منطقه کارگاه ساختمان پلاسکو از اوایل اسفند ۹۶ پلمب و با استقرار بلوک‌های بتنی کار احداث ساختمان تاکنون متوقف شده است. بخشی دیگر از این بیانیه نیز حالت تهدیدآمیز دارد، آنجا که می‌گوید:«نباید مانع بنیاد مستضعفان در اجرای این پروژه ملی شد و با طرح حواشی و مسائل کم اهمیت کار را بیش از این به تاخیر انداخت همان‌گونه که ریاست بنیاد مستضعفان از ابتدا اعلام کرده‌اند، بنیاد براساس قوانین و استانداردهای روز با تمام امکانات آماده ساخت جایگزینی فاخر برای پلاسکو است. اما در عین حال اگر خواست کسبه و مقامات مسوول در انجام کار به صورت دیگری باشد، بنیاد مستضعفان از منظر مالک مخالفتی با آن نخواهد داشت و در آن شرایط هم آماده هر گونه همکاری است».
2 خواسته کسبه از بنیاد مستضعفان
یوسفی از کسبه ساختمان پلاسکو در گفت‌وگو با «تعادل» با بیان اینکه خبری از پرتاپ سنگ به سمت کارگران و مهندسان مستقر در ساختمان پلاسکو ندارم درباره نگرانی‌های کسبه پلاسکو توضیح داد: کسبه دو خواسته از بنیاد دارند. اول اینکه ساختمان کناری پلاسکو را مقاوم‌سازی کرده و ساختمان جلویی که فرو ریخت را بسازد. اما بنیاد تصمیم گرفته، پارکینگ اکبر که 5 هزار متر است را به ساختمان پلاسکو افزوده و یک پروژه بزرگ را بسازد. این یعنی 600 واحد را تبدیل به 1500واحد کند و با این کار ارزش افزوده‌یی برای خودشان ایجاد کنند. دوم اینکه اگر هم بنیاد قصد ساخت یک پروژه بزرگ را دارد باید با کسبه یک قرارداد محکم ببندد و خیال کسبه را راحت کند. باید در قرارداد چگونگی ساخت و زمان تحویل سازه مشخص شود. رک و راست بگویم چه تضمینی وجود دارد که بعد از ساخت ساختمان، ما بتوانیم واحدهای خود را تحویل بگیریم.
یوسفی ادامه داد: قرار بود بنیاد مستضعفان به عنوان مالک قراردادی امضا کند که هر یک از کسبه بتواند دقیقا براساس متراژی که پیش از این در ساختمان پلاسکو مغازه داشتند مجددا صاحب مغازه شوند با این تفاوت که براساس هزینه‌هایی که بنیاد انجام داده است، بهای ساخت واحد جدیدشان را هم پرداخت کنند. البته به شرط آنکه بنیاد مستضعفان مغازه‌ها را براساس اجاره‌های گذشته به آنها واگذار کند.
وی توضیح داد: اما بنیاد مستضعفان در قرارداد یک طرفه خود اینگونه توضیح داده است واحدهایی که کسبه پلاسکو پیش از این داشتند را براساس قیمت امروز به اضافه نرخ تورم سالانه بانک مرکزی قیمت‌گذاری می‌کند اما در سالی که (مثلا ۱۴۰۰) ساختمان جدید پلاسکو آماده بهره‌برداری می‌شود، مغازه‌ها را براساس قیمت آن روز به کسبه آسیب دیده واگذار می‌کنند که این به هیچ‌وجه عادلانه نیست.
به گفته وی، شورای مرکزی کسبه پلاسکو بارها این انتظارات و درخواست‌ها را با مالکان پلاسکو مطرح کرده‌اند اما جواب درستی نگرفته‌اند. این کسبه پلاسکو ادامه داد: با گذشت 18ماه از حادثه پلاسکو تاکنون بنیاد مستضعفان کار خاصی برای کسبه انجام نداده که اعتماد کسبه را جلب کند و به جای آن با راه‌اندازی بحث‌هایی مانند سنگ‌پرانی کسبه به دنبال تخریب کسبه است. سال گذشته نیز بنیاد مستضعفان مانع‌تراشی کسبه را عامل توقف کار ساخت‌و‌ساز دانست که آن زمان مجتبی درودیان، رییس اتحادیه پیراهن‌دوزان و پیراهن‌فروشان با رد ادعای بنیاد مستضعفعان مبنی بر کارشکنی کسبه ساختمان پلاسکو گفت: توقف عملیات ساخت ساختمان پلاسکو ارتباطی به کارشکنی کسبه ندارد بلکه آنها حق مسلم‌شان است که بدانند چه حقوقی از ساختمان جدید پلاسکو دارند و در واقع آنها با توجه به قراردادهای یک طرفه‌یی که بنیاد مستضعفان با آنها امضا کرده، اقدام به شکایت کرده‌اند و جلو تخریب ساختمان 5 طبقه پلاسکو (ادامه ساختمان 15طبقه اصلی) که براساس اعلام نظر نظام مهندسی ساختمان قابل بهره‌برداری است را گرفته‌اند. به‌گزارش «تعادل» همچنین سال گذشته بارها کسبه پلاسکو رو به روی این ساختمان و نیز ساختمان بنیاد مستضعفان در منیریه تجمع کردند و خواهان رسیدگی هر چه سریع‌تر به وضعیت پلاسکو شدند. تعیین تکلیف واحدهایی از این ساختمان که بعد از حادثه همچنان سالم ماندند و رسیدگی سریع‌تر به وضعیت این ساختمان و کسب وکار بخشی از خواسته‌های کسانی بود که در این تجمعات حضور داشتند. آنها تاکید داشتند که طبق نامه سازمان نظام مهندسی ۲۵۸واحد از ساختمان پلاسکو در حادثه آسیب ندیده است اما تعلل بنیاد مستضعفان موجب شده که کسب وکار در این ساختمان تعطیل شود. یکی دیگر از موضوعات مورد اعتراض کسبه، اعتراض به تسهیلاتی است که بنیاد مستضعفان قول پرداخت آن را به مغازه‌داران پلاسکو داده بود؛ زیرا مسوولان بنیاد مستضعفان ابتدا اعلام کردند 300میلیون تومان تسهیلات را با سود 9درصد به مغاره‌دارانی که در حادثه فرو ریختن ساختمان پلاسکو متضرر شدند، پرداخت می‌کند اما میزان بهره این تسهیلات اکنون به 18درصد افزایش یافته است البته این هم در صورتی است که چنین مبلغی پرداخت شود.
براساس این گزارش در حادثه پلاسکو که صبح روز پنج‌شنبه ۳۰دی ۱۳۹۵ در چهارراه استانبول رخ داد؛ ساختمان پلاسکو به طور کامل فرو ریخت که منجر به شهادت 14 آتش‌نشان و فوت حداقل 6 شهروند عادی شد. براساس آمارهای رسمی ۵۶۰ واحد در ساختمان پلاسکو فعال بودند. ۱۵هزارمیلیارد ریال خسارت به این واحدها وارد شد و 3هزار کارگر نیز بیکار شدند که به گفته سیدتقی نوربخش، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی تنها نیمی از آنها بیمه بودند.
