بیمه‌گران تحت فشار تطبیق ریسک‌ها
گروه بانک‌وبیمه احسان شمشیری
در پی تصمیم رییس‌جمهور امریکا، دونالد ترامپ مبنی بر خروج این کشور از برنامه توافق هسته‌یی ایران، دیدبان‌ها و متخصصان صنعت از ریسک‌های پیروی از مقررات برای بیمه‌گران و بیمه‌گران اتکایی، ابراز نگرانی کرده و احتمال پیامدهای عمده‌یی نیز برای برخی پوشش‌های تجاری پیش‌بینی کرده‌اند.
به گزارش «تعادل» روز سه‌شنبه ۸ مه (۱۸ اردیبهشت) ترامپ اعلام کرد که امریکا از این توافق خارج شده است و احتمال تحریم‌های جدید علیه ایران نیز وجود دارد. پس از حذف تحریم‌ها در ژانویه ۲۰۱۶، تعدادی از بیمه‌گران و بیمه‌گران اتکایی جهان در بازار ایران به تجارت پرداختند که از آن میان می‌توان به مونیخ ری، اسکور و شرکت هندی جی‌ای‌سی‌ری اشاره کرد. اما عقب‌نشینی ترامپ از این قرارداد چند نگرانی عمده برای صنعت بیمه و بخش اتکایی جهان در پی خواهد داشت.
شرکت حقوقی و جهانی کلاید‌اند کور در این زمینه اعلام کرده است: بدون لحاظ پیامدهای سیاسی این تصمیم، تحریم‌های جدید تحمیلی، بیمه‌گران را تحت فشار فوری تطبیق برای بررسی ریسک‌های خود خواهد کرد.
این شرکت می‌افزاید: دیگر عوارض این عقب‌نشینی، تعارض بین تحریم‌های ایالات متحده و اروپاست. بیمه‌گران باید پیروی از وظایف نظارتی و نیز اصلاح قراردادهایشان، چه تحت بندهای تحریم یا قوانین موضوعه که به آنان حق عدم تحقق کامل بیمه‌نامه‌ها یا فسخ کامل آنها را می‌دهد، لحاظ کنند.
کلوپ پیاندای انگلستان، ارائه‌کننده بیمه پیاندای و دیگر خدمات به جامعه کشتیرانی جهان که توسط شرکت بیمه توماس میلر مدیریت می‌شود نیز طی اظهارنظر خود درباره عقب‌نشینی ایالات متحده بر مشکلات احتمالی برای تجارت و بیمه دریایی تاکید کرد.
نیگل کاردن معاون کلوپ مدیران توماس میلر پیاندای اظهار می‌دارد: انتظار می‌رود این تصمیم، پیامدهای عمده‌یی برای تجارت دریایی با ایران و نیز بیمه این نوع تجارت در پی داشته باشد. اما یک ارزیابی کامل از اثر احتمالی این تصمیم تنها زمانی محقق می‌شود که درباره وضعیت دیگر شرکای برجام (JCPOA) که اخیرا حمایت خود از این معاهده دوباره اعلام کرده‌اند، شفاف‌سازی شود. همچنین باید دفتر خزانه‌داری کنترل دارایی‌های خارجی امریکا (OFAC) نیز در رابطه با مدیریت دوره پیش از موعد خروج قرارداد تحت این تصمیم توضیح دهد.
کلوپ پیاندای می‌افزاید: پیش‌بینی می‌شود که تحریم‌ها طی یک دوره ۱۸۰روزه پیش از موعد خروج در ۴ نوامبر ۲۰۱۸ دوباره اعاده شوند. کاردن اضافه می‌کند: کلوپ گروه بین‌المللی به رصد پیشرفت‌ها ادامه می‌دهد و دستورالعمل‌های بیشتر را نیز در صورت وجود شفافیت بیشتر ارائه خواهد داد. در عین حال اعضا باید پیش از ورود به هر نوع وام جدید مربوط به ایران از مقررات جدید تطبیق تحریم‌ها مطمئن شوند.
صنعت بیمه ایران در اقدامی پیش‌دستانه در پی کاهش تاثیرات عقب‌نشینی ایالات متحده از برجام بر این صنعت و عقب‌نشینی اروپایی‌ها نسبت به خرید سهام بیمه‌های ایرانی به دلیل مواضع ترامپ اعلام کرده بود که مذاکراتی با چین، هند و روسیه آغاز شده است. بنابراین خروج امریکا از برجام و تنظیم روابط بین‌المللی در شرایط جدید مورد ارزیابی قرار گرفته بود در همین زمینه همچنین از سوی نهاد ناظر صنعت بیمه ایران به ظرفیت بسیار بالایی برای توسعه همکاری بین شرکت‌ها و نهادهای اقتصادی اروپایی و انجام مذاکرات نزدیکی با سران بیمه‌های اصلی و تعیین‌کننده اروپا ظرف دو سال گذشته اشاره شد.
در این مذاکرات استفاده از ظرفیت شرکت‌های اروپایی برای توسعه پوشش‌های بیمه‌یی در حوزه کشتیرانی و نفتکش مطرح شد تا صنعت بیمه با تمهیداتی که اندیشیده این اطمینان را بدهد که با خروج امریکا از برجام هیچ مجموعه‌یی در کشور بدون پوشش باقی نماند. برخی نیز بر این باور بودند که با خروج امریکا از برجام کشورهای اروپایی نمی‌توانند بر خلاف آن تصمیم بگیرند اما می‌توانند با گذاشتن شروطی برای ایران به همکاری خود ادامه داده و در صورت عدم رعایت، همکاری خود با ایران را خاتمه دهند.
البته صنعت بیمه تا حدودی در زمان تحریم توانست با همکاری مردم و با حفظ پر تقوی به فعالیت خود ادامه دهد و ایجاد صندوق پوشش ریسک در دوران جنگ تحمیلی برای تردد کشتی‌های بازرگانی ایران نشان داد مشکل لاینحل وجود ندارد اتفاق جالب دیگری که در این سال‌ها رخ داد و سبب شد تا ابتکار عمل از صنعت بیمه خارج نشود، تشکیل کنسرسیوم بیمه بود. بر اساس این رخداد، شرکت‌های بیمه تصمیم گرفتند که پوشش ریسک را بین خود تقسیم کنند. یعنی شرکت‌های داخلی به همراه شرکت‌های خارجی کنسرسیومی تشکیل دادند و ریسک موجود را بین شرکت‌های ایرانی و خارجی خود تقسیم کردند. با این اقدام هم وابستگی صددرصد به شرکت‌های خارجی رخ نداد و هم شرکت‌های ایرانی در عرصه حضور داشتند در واقع، شکل‌گیری کنسرسیوم‌های بیمه‌یی به خصوص از زمان شدت گرفتن تحریم‌های یک جانبه علیه ایران به عنوان راهکاری جهت پوشش ریسک‌های بزرگ در ایران مورد توجه قرار گرفت. یکی از مهم‌ترین تجربه‌هایی که در زمینه کنسرسیوم رخ داد، حادثه پتروشیمی بوعلی بود.
با وقوع آتش سوزی در پتروشیمی بوعلی که تحت پوشش کنسرسیومی متشکل از 11 شرکت بیمه‌یی با لیدری بیمه ایران قرار داشت. پرداخت خسارت بین شرکت‌های بیمه‌گری توزیع شد. همچنین نمونه نزدیک‌تر، اتفاقی بود که برای پتروشیمی رازی رخ داد و خسارت زیادی را وارد کرد. بیمه این شرکت کنسرسیومی بوده که بین بیمه ایران و آسیا و چند شرکت دیگر تشکیل شده بود و کمک کرد تا شرکت‌ها از پس خسارت سنگین این حادثه برآیند.
نکته مهمی که باید در زمینه تعامل صنعت بیمه با دنیای خارج توجه داشت این است که در صنعت بیمه، در همه زمینه‌ها نیاز به شرکت‌های خارجی و ورود سرمایه آنها نیست. بنابر این خروج از برجام با تحریم‌های مجدد هیچ تاثیری در بخش داخلی مانند بیمه عمر و شخص ثالث و... ندارد، چرا که در این رشته‌های بیمه‌گری داخلی، وظیفه بیمه اتکایی را بر عهده دارد تا ریسک‌ها را پوشش دهند
پس از حذف تحریم‌ها در ژانویه ۲۰۱۶ تعدادی از بیمه‌گران و بیمه‌گران اتکایی جهان در بازار ایران به تجارت پرداختند که از آن میان می‌توان به مونیخ ری، اسکور و شرکت هندی جی‌ای‌سی‌ری اشاره کرد. اما عقب‌نشینی ترامپ از این قرارداد چند نگرانی عمده برای صنعت بیمه و بخش اتکایی جهان در پی خواهد داشت، شرکت حقوقی و جهانی کلاید‌اند کور در این زمینه اعلام کرده است: بدون لحاظ پیامدهای سیاسی این تصمیم، تحریم‌های جدید تحمیلی، بیمه‌گران را تحت فشار فوری تطبیق برای بررسی ریسک‌های خود خواهد کرد
