افسانه سیزیف و تقابل ایران و اسپانیا
مهدی بیک |
آلبرکامو نویسنده شهیر فرانسوی در کتاب افسانه سیزیف داستانی را تعریف می‌کند که به طرز حیرت‌انگیزی با تمام حضورهای قبلی ایران در جام‌های جهانی تناسب دارد؛ سیزیف از خردمندان زمین، متبحر در انواع فنون و مهارت‌ها و همچنین از بنیانگذاران شهر باستانی کورینتوس پس از اینکه، خدایان را فریب می‌دهد، زئوس او را به تارتاروس
(در اساطیر یونان؛ زندانی شبیه سرزمین‌های بایر که در عمیق‌ترین نقطه دنیا قرار داشت)، تبعید می‌کند. سیزیف محکوم بود که تا ابد سنگی را با خود بالای کوه ببرد اما درست در لحظه‌یی که وقت افتخارآفرینی و پیروزی نهایی می‌رسید و سیزیف به قله نزدیک می‌شد، سنگ به طرف پایین دره غلت می‌خورد و به این ترتیب قهرمان داستان مجبور بود تا هر بار بدون دستیابی به هیچ افتخاری دوباره این مسیر را بپیماید و این کار را تکرار کند. سرنوشت سیزیف به نوعی روایت تلاش‌های بی‌سرانجامی است که تا پیش از این فوتبال ایران برای افتخارآفرینی در جام‌های جهانی انجام داده است. هر 4سال یک‌بار و در هر دوره جام جهانی تیم فوتبال ایران تلاش می‌کرد تا خود را به قلل افتخارآفرینی نزدیک کند اما هر بار که موفق به حضور در جام‌جهانی می‌شد در لحظه موعود و در هنگامه نهایی جام؛ پایش می‌لغزید و با قبول شکست مقابل حریفان در همان دور نخست و در همان نخستین قدم‌ها؛ دستش از افتخار و موفقیت نهایی کوتاه می‌ماند و باز هم دوره دیگر و تلاشی تازه. گویا افسانه سیزیف خود را چنان در فوتبال ایران بازتولید می‌کرد که هر سرنوشتی جدای از شکست در جام جهانی برای فوتبال ایران خوشبینی سطحی‌نگرانه‌یی تلقی می‌شد که تنها افراد ساده لوح به آن دامن می‌زنند.
تاریخ پر از نشیب در جام‌های جهانی
البته این دیدگاه چندان هم بیراه نبود، به این اعداد و ارقام توجه کنید: جام جهانی 78 آرژانتین؛ دو باخت 3 بر صفر و 4 بر یک مقابل هلند و پرو و یک تساوی یک-یک برابر اسکاتلند و حذف از مرحله نخست جام؛ جام‌جهانی 98 فرانسه 2شکست مقابل آلمان و یوگوسلاوی و یک پیروزی مقابل امریکا و حذف در مرحله مقدماتی؛ جام جهانی 2006 آلمان؛ دوباره دو شکست مقابل مکزیک و پرتقال و یک تساوی مقابل آنگولا، جام جهانی 2014 برزیل هم 2 شکست مقابل آرژانتین و بوسنی و یک تساوی مقابل نیجریه و باز هم حذف در دور نخست؛ تمام رهاوردی است که ایران قبل از جام جهانی 2018 از دوران حضورش در جام‌های جهانی به دست آورده بود؛ بنابراین طبیعی است که هر عقل سلیمی تنها نتیجه ممکن را برای فوتبال ایران شکست بداند و دیگر هیچ...
اما جام‌جهانی روسیه در شرایطی برای ایرانیان از راه رسید که نیمکت تیم ملی فوتبال کشورمان طی 7سال گذشته یکی از باثبات‌ترین دوره‌های خود را پشت‌سر گذاشته بود و حضور یکی از تئوریسین‌های کاریزماتیک فوتبال در شمایل سرمربی تیم ملی کشورمان امیدهای تازه‌یی را برای افتخارآفرینی ایجاد کرد؛ هرچند قرار گرفتن در گروه مرگ جام‌جهانی اغلب طرفداران فوتبال را به این نتیجه عینی رسانده بود که ایران دوباره بدون پیروزی و افتخار جام را ترک می‌کند اما کادر فنی تیم ملی از همان ابتدا صعود به مرحله دوم را به عنوان هدف بنیادین خود در جام 2018 عنوان کرد و اعلام کرد که دیدار ایران و مراکش در حکم گردنه‌یی است که عبور موفقیت‌آمیز از آن می‌تواند فوتبال ایران را وارد دوره تازه‌یی از رشد و توسعه کند. موضوعی که از همان ابتدا برخی تحلیلگران آن را سنگ بزرگی داشتند که نشانه نزدن است و اعلام کردند که کی‌روش برای بازار گرمی این وعده‌ها را مطرح می‌کند. اما کی‌روش و پسرانش از این گردنه حساس به سلامت عبور کردند و توانستند احترام جامعه بین‌المللی فوتبال را به خاطر روح جنگندگی و مقاومت خود جلب کنند. ایران مراکش را برد و امشب قرار است از دومین گردنه سرنوشت‌شان در جام‌جهانی عبور کنند. گردنه‌یی که برای گذار از آن باید از سد غول‌های اسپانیایی و اندلسی عبور کرد. امشب ساعت 22:30 چشم و قلب ایرانیان به آسمان شهر کازان پر می‌کشد تا شاهد دومین سکانس از هنرنمایی پسران ایرانی در سرزمین روسیه باشند. اینکه آیا پسران پارسی می‌توانند سنگ سیزیف فوتبال را به رفیع‌ترین قلل افتخار و صعود برساند یا اینکه در گام دوم متوقف می‌شود؛ موضوعی است که برای آگاهی از آن باید چند ساعت دیگر تا زمان آغاز بازی ایران و اسپانیا منتظر ماند؛ اما واقعیت آن است که ایرانیان معمولا در شرایط سخت کارهای بزرگ را به سرانجام می‌رسانند و هیچ بعید نیست که بتوانند در برابر اسپانیا نیز امتیار بگیرند. اما هر نتیجه‌یی که از نبرد بزرگ کازان به دست بیاید دستاورد بزرگ جام‌جهانی برای ایران این است که هیچ سدی قادر نیست سیزیف را از صعود به رفیع‌ترین قله افتخار محروم کند و هر سنگی هر اندازه هم ثقیل باشد در برابر نیروی اراده و مقاومت نوع انسان مقهور خواهد شد. شما این‌طور فکر نمی‌کنید؟
