حضور کم‌رنگ صنعت حمل‌و‌نقل در بورس

در حالی که بخش حمل و نقل در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، سهمی بین 6 تا 12درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص می‌دهد، اما در ایران‌ این سهم بین سال‌های 1370 تا 1393 به‌طور متوسط 5.6 درصد بوده، در واقع سهم حمل و نقل در اقتصاد سهم قابل توجهی است، اما در ایران افزایش این سهم چندان جدی گرفته نشده است. البته ناگفته نماند که نظم بخشیدن به صنعت حمل و نقل از اساسی‌ترین اولویت‌ها برای ارتقای این صنعت و رشد سهم آن در رشد اقتصادی است، یکی از اقداماتی که می‌تواند در ساماندهی این صنعت نقش مهمی بازی کند، ورود شرکت‌های حمل و نقل به بورس است؛ با ورود شرکت‌های حمل و نقلی به بورس هم شاهد شفاف‌سازی دفاتر مالی این شرکت‌ها خواهیم بود هم اینکه سرمایه‌های خرد جذب می‌شود و از سوی دیگر ارزش شرکت‌ها به‌روزرسانی می‌شود. بر همین اساس و با توجه به اهمیت ورود این صنعت به بازار سرمایه روزنامه تعادل گزارشی از وضعیت شرکت‌های هوایی و ریلی (با توجه به حضور کمرنگ‌تر شرکت‌های وابسته به این حمل و نقل در بورس) در بورس تهیه کرده است.

*از میان شرکت‌های حمل و نقلی که در فهرست شرکت‌های بورسی وجود دارد بعد از حمل و نقل دریایی، حمل و نقل جاده‌یی و سپس حمل و نقل ریلی و هوایی در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند، اگرچه برخی شرکت‌ها در بیش از یک حوزه حمل و نقلی فعالیت می‌کنند.

*اسامی تعدادی از شرکت‌های حمل و نقلی فعال در بورس بر اساس فهرست شرکت‌های پذیرفته شده در بورس عبارتند از: شرکت حمل و نقل پتروشیمی، شرکت حمل و نقل توکا، شرکت خدمات دریایی تاید واتر خاورمیانه، شرکت رهشاد سپاهان، شرکت کشتی‌سازی اروندان، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، شرکت کشتیرانی والفجر و...

* کارشناسان بورس معتقدند که صنعت حمل و نقل، پس از سال‌ها فعالیت هنوز نتوانسته جایگاه خود را در بازار سرمایه به دست آورد و طی سال‌های گذشته تنها شاهد حضور انگشت‌شمار تعدادی از شرکت‌های حمل و نقل دریایی و جاده‌یی در بورس بوده‌ایم.

*شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بزرگ‌ترین شرکت بورسی صنعت حمل و نقل است ضمن اینکه این شرکت یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین شرکت‌های بورسی هم به شمار می‌رود. سهام این شرکت سال 1387 در راستای اصل 44 در اردیبهشت ماه در بورس عرضه شد.

حوزه هوایی

*سال 95 وزیر راه و شهرسازی در سخنانی اعلام کرد که در آینده‌‌ نزدیک، برای افزایش کارایی و بهره‌وری از سرمایه‌های مادی و انسانی «هما» آن را از حیث حقوقی و مالی بازسازی ساختاری می‌کنیم و سهم آن را در بورس اوراق بهادار ایران یا حتی بازارهای بین‌المللی درصورت اخذ مجوزهای قانونی عرضه خواهیم کرد.

* فرزانه شرفبافی مدیرعامل ایران‌ایر (هما) هم طی یک‌سال گذشته بارها از عرضه سهام این شرکت پس از اصلاح ساختاری و مشخص شدن ارزش واقعی این شرکت خبر داده است.

*شرکت هواپیمایی ماهان (سهامی خاص) اگرچه وارد بورس نشده است اما تاکنون چهار بار از طریق انتشار اوراق مالی اسلامی در بازار سرمایه اقدام به تامین مالی کرده است.

* سال گذشته و برای چهارمین بار سازمان بورس و اوراق بهادار، موافقت اصولی عرضه عمومی صکوک منفعت شرکت هواپیمایی ماهان (سهامی خاص) را به ارزش هزار میلیارد ریال جهت تامین سرمایه در گردش مورد نیاز این شرکت صادر کرد، در این اوراق منافع آتی حاصل از قراردادهای اجاره (فول چارتر) خطوط هوایی تهران- کیش- تهران و تهران- مشهد- تهران به مدت 4سال به شرکت واسط مالی خرداد یکم به وکالت از خریداران اوراق واگذار شد.

* نرخ معین این اوراق 16درصد و پرداخت‌های دوره‌یی آنها هر سه ماه یک‌بار است، ناشر این اوراق شرکت واسط مالی خرداد یکم (با مسوولیت محدود) بوده و عرضه آن از طریق شرکت فرابورس ایران انجام می‌شود.

*شرکت هواپیمایی ماهان پیش از این سه بار از طریق انتشار صکوک اجاره در بازار سرمایه حدود 330میلیارد تومان تامین مالی شده که دو مورد از آنها با نمادها «ماهان» و «ماهان2» سررسید شده و دیگری با نماد «ماهان99» در بازار فرابورس در حال معامله است.

حوزه ریلی

*موسسه صندوق پس‌انداز کارکنان راه‌آهن جمهوری اسلامی سال گذشته در اطلاعیه‌یی از عرضه ۱۰درصد سهام شرکت راه‌آهن حمل‌و ‌نقل (سهامی عام) در بازار بورس خبر داد و اعلام کرد که عرضه این سهام در دی ماه سال96 صورت می‌گیرد.

* مدیریت شرکت راه‌آهن حمل ونقل برای دستیابی به منابع مالی جدید جهت توسعه فعالیت‌های شرکت و افزایش آن در بازار حمل ونقل ریلی شرایط لازم را برای ورود شرکت راه آهن حمل ونقل (سهامی عام) به بازار بورس فراهم کرده است.

*تعداد محدودی سهام شرکت راه‌آهن حمل‌ونقل (سهامی عام) (حداکثر 400سهم به ارزش تقریبی 150 الی 200هزار تومان برای هر نفر) دی ماه سال گذشته از سوی موسسه پس‌انداز کارکنان راه‌آهن به کلیه کارگزاری‌ها عرضه شد که کارکنان راه‌آهن در صورت تمایل پس از گشایش نماد شرکت می‌توانستند، اقدام به خرید کنند.