نیمه نهایی تمام اروپایی

هر چند سال یک‌ بار زمانی که قرار است سهمیه‌های قاره‌ها برای جام جهانی چند سال بعد تعیین شود، این بحث مطرح می‌شود که سهمیه‌ها عادلانه است یا خیر. معمولا در این زمان به رتبه کشورها در رده‌بندی فیفا توجه ویژه می‌شود اما در حقیقت عملکرد آنها در جام جهانی مهم‌تر است. نگاهی به 8 کشور برتر حاضر در جام جهانی تا پایان هفته گذشته به خوبی نشان می‌دهد که اروپایی‌ها سهم مهمی در جام جهانی دارند. حضور 6 نماینده اروپا و دو نماینده از امریکای جنوبی(که البته آنها هم از صعود به مرحله نیمه نهایی بازماندند) جای هیچ بحثی در این خصوص نمی‌گذارد که اروپا سهم مهمی از فوتبال در جهان دارد. با هم نگاهی به عملکرد قاره‌ها نسبت به سهمیه آنها در جام جهانی می‌اندازیم.

 اروپا و بیشترین سهمیه قاره‌ای

سهمیه اروپا از جام جهانی 13تیم آن هم به صورت مستقیم بود که از همه قاره‌ها بیشتر محسوب می‌شود. اما این عدد زمانی که به عدم حضور ایتالیا و هلند به دلیل کمبود سهمیه دقت می‌شود چندان بزرگ به نظر نمی‌رسد. با احتساب میزبان که این‌ بار از اروپا بود از مجموع ۱۴نماینده اروپا در جام‌جهانی ۲۰۱۸، ۱۰تیم از مرحله گروهی صعود کردند و تنها ایسلند، صربستان، لهستان و در نهایت ناباوری آلمان قهرمان جهان موفق به کسب جواز صعود نشدند. این یعنی بیش از نیمی از تیم‌های مرحله یک‌هشتم ‌نهایی اروپایی هستند. عملکرد اروپایی‌ها در یک هشتم نهایی نیز خیره‌کننده بود. نخستین بازی این مرحله دو تیم مدعی فرانسه و آرژانتین با سوت فغانی داور خوب کشورمان آغاز شد. این بازی بی‌شک یکی از بهترین دیدارهای این دوره تا بدین جای کار بود‌. در این بازی، فرانسوی‌ها با استفاده از ضد حملات مهلک و سرعت شگفت‌انگیز امباپه در یک بازی زیبا، جذاب و دیدنی ۳-۴ آلبی سلسته را شکست داده تا مسی و یارانش را خیلی زود و با دستانی خالی روانه دیارشان کنند. فرانسه در این بازی از سرعت تیمی فوق‌العاده‌یی برخوردار بود.

جدال دو تیم اروپایی روسیه یعنی میزبان بازی‌ها و اسپانیا یعنی یکی از مهم‌ترین مدعیان قهرمانی باعث وداع زودهنگام اسپانیا در پنالتی شد. دو پدیده جدید اروپا یعنی کرواسی و دانمارک چهارمین بازی این مرحله را مقابل هم برگزار کردند، این بازی در نیمه اول، چنگی به دل نزد به ویژه از سوی کروات‌ها که در بازی‌های گروهی فوق‌العاده عمل کرده بودند ‌و همه انتظار یک دیدار جذاب را می‌کشیدند. وایکینگ‌ها با پرس و دوندگی و بازی فیزیکی به خوبی خط کلیدی و خلاق کرواسی را از بازی خارج کردند و نخستین گل بازی را نیز به ثمر رساندند اما در ادامه این مانژوکیچ بود که بازی را به تساوی کشاند در نهایت با وجود عملکرد دیدنی اشمایکل این کرواسی بود که به مرحله بعد راه یافت. همچنین در بازی بلژیک و ژاپن با وجود تمام تلاش‌های نماینده آسیا این بلژیک بود که توانست 2 بر صفر باخته را به برد 3 در مقابل دو تبدیل کند همچنین انگلستان کلمبیا را در ضربات پنالتی از میان برداشت. سوئد و سوییس دو تیم دیگر اروپایی بودند تا شاهد حذف بسیاری از اروپایی‌ها به دست خودشان باشیم این بازی نیز با برد سوئد پایان یافت.

 ضعیف‌ترین آفریقای ممکن

سهمیه قاره سیاه 5 تیم به صورت مستقیم در نظر گرفته شده که از آسیا، امریکای جنوبی و کونکاکاف بیشتر است. با این وجود می‌توان گفت، ضعیف‌ترین عملکرد را آفریقایی‌ها در این دوره برجای گذاشتند و از سوی آنها هیچ تیمی به مرحله حذفی نرسید. در مرحله گروهی هر 5 نماینده قاره آفریقا از جام جهانی حذف شده‌اند. برای نخستین‌‌بار از جام جهانی سال ۱۹۸۲ اسپانیا تمام نمایندگان قاره آفریقا در همان مرحله گروهی حذف می‌شوند. از سال ۱۹۸۶و جام جهانی مکزیک در هر دوره حداقل یک تیم آفریقایی از گروه خود در جام جهانی توانسته به مرحله بعد صعود کند و همین موفقیت‌ها باعث شد در جام جهانی ۹۸ سهمیه قاره آفریقا به ۵ تیم افزایش یابد و وقتی آفریقای جنوبی میزبان جام جهانی بود ۶ تیم از قاره سیاه در جام جهانی حاضر بود. با این وجود شکست‌های پی‌در‌پی تیم‌های آفریقایی این خطر را که در دوره بعد سهمیه آنها کاهش پیدا کند، بیشتر کرد. تونس، مصر و مراکش قبل از بازی‌های دور آخر گروهی حذف شده بودند و نیجریه و تیم شایسته سنگال هم در پایان دور گروهی به این جمع اضافه شدند.

 آسیا و کارت زرد کمتر ژاپن

عملکرد تیم‌های آسیایی نسبت به دوره قبل بهتر بود اما در نهایت تنها ژاپن بود که به مرحله حذفی راه پیدا کرد. قانون بازی جوانمردانه هر چقدر برای آفریقا ضرر داشت به نفع آسیا تمام شد چون ژاپن با استفاده از همین قانون بهترین عملکرد آسیا در تاریخ جام‌ جهانی را عینیت بخشید و تنها نماینده این قاره در مرحله حذفی نام گرفت. آسیا با ۴ امتیاز ایران و ژاپن، ۳ امتیاز عربستان و کره‌جنوبی و تک امتیاز استرالیا بهترین عملکرد خودش را در دوره‌یی رقم زد که برای نخستین بار ۵ نماینده در جام داشت. همانطور که گفته شد، سهمیه آسیا در جام جهانی 4سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم است که در این دوره از تمام ظرفیت خود استفاده کرد. با این وجود همانطور که گفته شد، ژاپن نتوانست موفقیت‌های آسیایی‌ها در سال 2002 را تکرار کنند. در مرحله حذفی بازی ژاپن و بلژیک با شجاعت و جسارت ژاپنی‌ها همراه بود آنها بدون ترس از نام و آوازه بازیکنان حریف با دو گل از تیم قدرتمند اروپایی و پرمهره بلژیک پیش افتادند.

اما تعویض‌های طلایی مارتینز و عدم واکنش مناسب نیشینو، سرمربی ژاپن در قبال این تعویض‌ها باعث شد که بلژیکی‌ها با استفاده از آوراژ قد و ارسال‌های بلند از کناره‌ها ناگهان ورق را برگردانند و ژاپنی‌ها در یک دیدار دراماتیک بازی ۲-۰ برده را در پایان ۳-۲ به بلژیک واگذار کنند و با افتخار و سربلندی روسیه را ترک کردند.

 امریکای جنوبی همیشه مدعی

امریکای جنوبی از 4سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم برخوردار است اما از این سهمیه 4نماینده به مرحله حذفی راه یافتند. برزیل، آرژانتین، اروگوئه و کلمبیا 4 نماینده مهم امریکای جنوبی در مرحله حذفی بودند. در این میان دو نماینده یعنی برزیل و اروگوئه موفق به شکست حریفان خود شدند تا کماکان دو تیم از امریکای جنوبی در جمع 8 تیم نهایی حضور داشته باشند. بازی کلمبیا- انگلستان در نیمه اول چندان چنگی به دل نمی‌زد اما انگلیسی‌ها نیمه دوم را خوب آغاز کردند و به سرعت صاحب ضربه پنالتی شدند و هری کین طبق معمول آن را تبدیل به گل کرد تا بازی رنگ و بوی جدیدی به خود بگیرد. اواخر بازی طبق معمول این یری مینا بود که مجددا ناجی کلمبیا شد. زیرا این بازیکن بلند قامت از ضربه کرنر و در وقت‌های تلف شده بازی با ضربه سر گل تساوی را وارد دروازه بیکفورد کرد تا بازی به وقت‌های اضافی کشیده شود که دو وقت اضافی نیز تغییری در نتیجه بازی نداشت تا انگلیسی‌ها برخلاف سنت همیشگی این ‌بار از طریق ضربات پنالتی و از مسیر کلمبیا راهی یک چهارم نهایی شوند تا در این مرحله حریف سوئد شوند. آرژانتین نیز همان‌گونه که گفته شد با حذف این نماینده همراه شد تا فقط اروگوئه با شکست پرتغال و برزیل با شکست مکزیک به مرحله بعد راه یافته باشند) البته اروگوئه و برزیل هم در مرحله بعدی از گردونه حذف شدند).

 سهمیه زیاد کونکاکاف

امریکای شمالی و مرکزی و کاراییب که به کونکاکاف معروف هستند از 3سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم برخوردارند اما در این میان فقط مکزیک بود که موفق شد از مرحله گروهی صعود کند. مکزیک به لطف جای‌گیری در منطقه‌یی با سهمیه مناسب و تیم‌های به نسبت ضعیف معمولا در اکثر جام‌های جهانی حضور دارد اما این ‌بار در نخستین گام از مرحله حذفی با مدعی مهم قهرمانی یعنی برزیل روبه‌رو شد. مکزیکی‌ها در۲۰دقیقه ابتدایی نیمه اول به ‌شدت سلسائو را تحت فشار قرار دادند که فقط تجربه خط دفاعی و بازیکنان خط میانه برزیل و بی‌دقتی مهاجمان آنها سبب شد که برزیل از دست آزتک‌ها فرار کند. اما بازیکنان سرزمین سامبا کم‌کم فشار اولیه آزتک نشینان را خنثی کردند و آنگاه این برزیلی‌ها بودند که بر توپ و میدان با استفاده از تکنیک فردی و پاس‌های کوتاه و بازی تدریجی که براساس خلاقیت‌های فردی استوار است، بازی خود را بر حریف مکزیکی خود دیکته و تحمیل کردند که اگر هنرنمایی اوچوا دروازه‌بان مکزیکی‌ها نبود، برزیل نیمه اول را با پیروزی راهی رختکن‌ می‌شد.

در نیمه دوم برزیل حاکم زمین بود که با هنرنمایی ویلیان، کوتینیو و نیمار و دفاعی مستحکم و منسجم تیم تیته دو بار دروازه مکزیک توسط نیمار و فرمینو باز شد تا برزیل فارغ‌البال راهی مرحله یک‌چهارم ‌شود. شکل بازی برزیل در مقابل صربستان و مکزیک این ‌بارقه امید را بین هواداران این تیم به وجود آورد که می‌توانند روی این تیم برای قهرمانی حساب باز کنند البته امیدی واهی چراکه این تیم نیز جمعه شب گذشته از بلژیک شکست خورد و حذف شد.

به این ترتیب تماشاچیان و هواداران از اینجا به بعد در مسیر بازی‌های جام جهانی 2018 روسیه شاهد فوتبالی تمام اروپایی خواهند بود.