آمادگی بورس برای کمک به اقتصاد

گروه بورس| مسعود کریمی|

نرخ ارز و قیمت سکه از تاثیر‌گذار‌ترین پارامتر‌ها در جهت‌گیری بازار‌های مالی کشور محسوب می‌شوند. از همین رو، سهامداران تالار شیشه‌یی روزانه در داد و ستد سهام شرکت‌های بورسی باتوجه به نوسان قیمتی ارز در میدان فردوسی اقدام به جابه‌جایی سهام در پرتفوی خود می‌کنند. در همین حال، دولت دوازدهم با توجه به شکل‌گیری بازار‌های غیررسمی و معاملات دلار با نرخ‌هایی غیر واقعی تصمیم به راه‌اندازی بازار ثانویه ارزی گرفت. این تصمیم اوایل تیر ماه توسط مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد اعلام و بورس تهران به عنوان بستر معاملاتی بازار ثانویه درنظر گرفته شد. بر این اساس، باتوجه به اینکه در تمام دنیا بورس به عنوان محلی شفاف برای انجام داد و ستد‌ها درنظر گرفته می‌شود در نتیجه می‌توان بر این نکته تاکید کرد که دولت با چنین تصمیمی به‌دنبال مدیریت بازار ارز از طریق سازوکار بازار سرمایه بوده است. در همین حال، به‌یک باره بدون هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی درخصوص حذف بازار ثانویه ارز از بورس تهران در نوزدهم تیر ماه شاهد راه‌اندازی این بازار و کشف نرخ 7523 تومانی آن در سامانه نیما بودیم. از همین رو، اغلب کارشناسان بورسی معتقدند به‌دلیل عدم آشنایی فعالان بازار ارز با سازوکار معاملاتی در بورس و عدم تمایل بانک مرکزی به راه‌اندازی این بازار در بستر معاملاتی بورس تهران دولت به ناچار تصمیم به تغییر موضع گرفت. بر این اساس، جدای از درست یا غلط بودن تصمیم‌گیری دولت ‌باید بر این نکته تاکید کرد که عدم ثبات در تصمیم‌گیری آن هم در سطح کلان کشور هزینه‌های زیادی را برای سیاست‌گذار و سرمایه‌گذار به همراه خواهد داشت.

 تصمیم‌ کلان کشور

در همین رابطه، روح‌الله حسینی‌مقدم معاون شرکت بورس اوراق بهادار تهران درخصوص چرایی حذف بازار ثانویه ارزی در بورس تهران در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: بورس تهران با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم جهت انجام معاملات ارزی در فضایی کاملا شفاف بار‌ها آمادگی خود را اعلام کرد. این در حالی است که هیچ‌گونه محدودیتی در بستر داد و ستد‌ها در بازار ثانویه ارزی از طریق بورس اعمال نشد. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس تصریح کرد: راه‌اندازی بازار ثانویه ارزی در خارج از بورس، تصمیمی در سطح کلان کشور بوده است. وی ابراز داشت: قاعدتا در حوزه‌های دیگر باید تمام ملاحظات نسبت به شکل‌گیری بازار ثانویه ارزی در نظر گرفته شود. این در حالی است که بازار سرمایه با آمادگی کامل از ابتدا مقدمات لازم را در این زمینه مهیا کرد اما به‌طور کلی باید بر این نکته تاکید کرد که بورس تهران تابع تصمیمات کلان است. روح‌الله حسینی‌مقدم بیان کرد: تحت هر شرایطی که تشخیص داده شود بورس تهران می‌تواند در راستای کمک به اقتصاد کشور در این زمینه گام بردارد، پتانسیل و بستر‌‌های لازم در بازار سرمایه فراهم است.

 نوسان طبیعی بازار

معاون شرکت بورس معتقد است که، در ایران ۳۰ شرکت بزرگ ۸۵درصد بورس را تشکیل می‌دهد و یکی از عوامل نوسانات شدید شاخص در این مدت، اخبار تاثیرگذار این شرکت‌ها است. به گزارش ایسنا، روح‌الله حسینی‌مقدم در پاسخ به اینکه از دید شما نوسانات شدید شاخص بازار سرمایه در این روزها به چه علت است اظهار داشت: این نوسانات در کوتاه‌مدت مساله خاصی ایجاد نمی‌کند و مربوط به نوسانات طبیعی بازار است؛ چراکه در کشور ما ۳۰ شرکت بزرگ بورسی ۸۵درصد بورس را تشکیل می‌دهد. وی ادامه داد: طبیعی است که وقتی اخبار و اطلاعات مربوط به این صنایع بزرگ زیاد باشد باعث می‌شود که ما هر روز نوسانات را در بازار داشته باشیم ولی باید ببینیم در بلندمدت بازار به کدام سمت می‌رود و آن روند را برای تحلیل‌ها در نظر بگیریم. معاون شرکت بورس تهران در پاسخ به اینکه مذاکرات ایران با اروپایی‌ها چقدر می‌تواند در نوسانات بورس تاثیر بگذارد گفت: مذاکرات ایران و اروپا بر بورس بی‌تاثیر نیست ولی تاثیر آن بر بورس تهران بستگی به این دارد که چقدر فضای کسب و کار شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد؛ در نتیجه هر یک از عوامل تاثیرگذار در بورس باید به‌طور جداگانه بررسی شود.

گفتنی است، در ماه‌های گذشته با نوسانات نرخ دلار در بازارهای غیررسمی ایران، بازار سهام نیز به‌شدت تحت تاثیر این روند بود؛ چراکه بسیاری از شرکت‌ها در بورس ایران از جمله پتروشیمی‌ها، فلزی‌ها و معدنی‌ها صادرات‌محور بوده و به نوسانات نرخ دلار وابسته هستند. علاوه بر این کارشناسان بر این نکته تاکید دارند که در بازار سهام مخصوصا در بازار فعلی با توجه به اینکه ریسک‌های سرمایه‌گذاری بالا است، افراد غیرحرفه‌یی نباید برای خرید و فروش سهام به‌طور مستقیم ورود کنند؛ چرا که بدون داشتن اطلاعات کامل از وضعیت بازار و وضعیت شرکت‌ها ریسک معاملات به‌شدت بالا خواهد رفت و احتمال زیان در معاملات چند برابر می‌شود.