سرایت ترافیک از پایتخت به محورهای حومه‌ای
گروه راه و شهرسازی|
4سالی است که از معرفی طرح حمل و نقل یکپارچه از سوی مسوولان وزارت راه و شهرسازی می‌گذرد اما تاکنون قدم بزرگ و قابل توجهی برای دستیابی به این هدف برداشته نشده و اجرای این طرح هم مانند طرح مسکن اجتماعی، مسکن مهر و... تقریبا در حد حرف باقی مانده است.
البته وزیر راه و شهرسازی همچنان در اغلب سخنرانی‌های خود یکپارچگی در سیستم حمل و نقل را اصلی‌ترین هدف وزارت راه و شهرسازی در این حوزه می‌داند و اجرای آن را مساوی با ایجاد اشتغال و ارتقای کیفیت زندگی معرفی می‌کند اما فاصله حرف تا عمل بسیار است.
یکپارچگی نظام حمل و نقل در کشور به معنای داشتن یک نظام حمل و نقل حومه‌یی و یکپارچه بین راه‌های پیرامون شهرهای بزرگ و مرکز شهرهای بزرگ است. در برنامه ششم توسعه هم به نظام حمل و نقل یکپارچه توجه شده و ایجاد نظام حمل و نقل حومه‌یی و اتصال آن به مراکز شهرهای بزرگ مد نظر قرار داده شده که این موضوع به معنای اهمیت عملیاتی شدن این طرح است. وزارت راه و شهرسازی یکپارچگی در سیستم حمل و نقل را نه فقط در بخش کالا بلکه در به مقصد رساندن مسافر هم مهم می‌داند. این در شرایطی است که متاسفانه در ایران برای رساندن یک کالا یا مسافر به مقصد با انقطاع مواجه هستیم و درحال حاضر یکی از اهداف بسیار مهمی که در وزارت راه و شهرسازی پیگیری می‌شود، مساله یکپارچگی از مبدا تا مقصد است. آخوندی همچنین در تازه‌ترین اظهاراتش در نشست با نمایندگان استان تهران در مجلس شورای اسلامی هم به اهمیت حمل و نقل یکپارچه اشاره کرد و گزارشی هم از اقدامات وزارت راه و شهرسازی در حوزه‌های شهرسازی، مسکن، شهرهای جدید، مسکن مهر، لجستیک، حمل و نقل، کریدورها و بافت فرسوده و مشکلات موجود را ارائه کرد و مورد بررسی قرار داد.
او با اشاره به تردد بالای وسایل نقلیه بین تهران و حومه بیان کرد: در حال حاضر روزانه بین تهران- کرج حدود ۳۲۶هزار، تهران- ورامین ۱۷۳هزار، تهران- شهریار ۱۷۱هزار و و تهران- ساوه ۱۶۹هزار وسیله نقلیه درحال تردد هستند که همه نشان از نرخ رشد سالانه تردد در این محورها دارد.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه حمل و نقل حومه‌یی تهران یکی از وضعیت‌های بسیار چالشی در این استان به شمار می‌رود، گفت: وزارت راه و شهرسازی به همین دلیل اهمیت بسیار زیادی برای بحث ساماندهی حمل و نقل حومه‌یی قائل بوده و آن را پیگیری می‌کند که متاسفانه هم‌اکنون با خشکسالی عجیب منابع هم رو به رو است. آخوندی با اشاره به اینکه مساله حمل و نقل حومه‌یی در تهران از دهه ۴۰ مطرح و نیاز آن برای این کلان‌شهر روشن شده بود، گفت: به تصور من اگر نمایندگان در دوره‌یی مشخص صرفا روی این مساله تمرکز کرده و پیشبرد این پروژه را پیگیری کنند، می‌توانیم ساخت خطوط حومه‌یی از ورامین به سمت کرج و رودهن به سمت شهریار را به سرانجام برسانیم به گونه‌یی که این خطوط ضمن یکپارچه شدن با خط متروی تهران از زیر شهر عبور کرده و به سمت مقاصد معین حرکت کنند.
او با بیان اینکه ساخت پروژه‌های حمل و نقل حومه‌یی بسیار سخت و گران‌قیمت است، گفت: با وجود این هزینه این پروژه‌ها از حجم آزادراهی که هم‌اکنون تحت فشار بسیار زیاد درحال ساخت هستند بیشتر نخواهد بود، نکته جالب توجهی است که در این راستا اگر وارد بحث منابع مالی بین‌المللی شوید شاید ۱۵محور راه آهن هم‌اکنون دارای ردیف اعتباری هستند ولی بحث حمل و نقل حومه‌یی که از اهمیت بسیار بالایی نیز برخوردار است فاقد ردیف اعتباری است. وزیر راه و شهرسازی گفت: هم‌اکنون هر جاده‌یی که در تهران ساخته می‌شود به محض افتتاح و بهره‌برداری شاهد ترافیک بالا در ساعات گوناگون در آن هستیم که خود تصادف، آلودگی و مشکلات فراوانی را به همراه دارد بنابراین مشخص است که راه‌حل رفع ترافیک، ساخت جاده و آزادراه نبوده و باید مورد پیگیری قرار گیرد.
دوپارچگی در مدیریت درون و برون‌شهری
آخوندی با تاکید براینکه عمده مباحث مربوط به پروژه‌های حمل و نقل حومه‌یی مربوط به بیرون شهرهاست و شهرداری‌ها می‌توانند در بخش درون‌شهری به وزارت راه و شهرسازی کمک کنند، گفت: به طور معمول مناطق حومه‌یی در سایر کشورها مکانی برای سکونت اعیان‌نشینان به شمار می‌روند، مساله‌یی که با توسعه حمل و نقل حومه‌یی باید در ایران هم رخ دهد و نظام توسعه شهری بدین گونه تغییر یابد. این مقام مسوول با تاکید براینکه نبود یک سیستم یکپارچه حمل و نقلی یکی از پیچیده‌ترین مسائل حمل و نقل در تهران است، گفت: درحال حاضر در یکپارچه‌سازی سیستم حمل و نقل بخش درون‌شهری و برون شهری باید با یکدیگر هماهنگ شوند این درحالی است که حوزه درون شهری تحت مدیریت وزارت کشور و برون شهری با وزارت راه و شهرسازی است که اتصال این دو خود پروسه‌یی بسیار زمان‌بر است، اما نکته قابل اهمیت در این جاست که آیا به درستی وزارت کشور مسوول بخش حمل و نقل است یا مدیریت سیاسی کشور؟
او در این باره افزود: طی بررسی‌های انجام شده در سایر کشورها یک بخش جداگانه مربوط به مترو در داخل شهر، یک شرکت حمل و نقل حومه‌یی و یک شرکت راه‌آهن دوربرد وجود دارد که حوزه حمل و نقل حومه‌یی در ایران تاکنون بدون متولی بوده است، در این رابطه وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد راه‌اندازی شرکت حمل و نقل حومه‌یی را اعلام کرد که پس از گذراندن دوره‌یی ۷ماهه موفق به ایجاد هماهنگی اولیه شده و درحال پیگیری آن هستیم. عضو کابینه دولت تدبیر و امید ادامه داد: مرحله بعدی اقدامات راه‌اندازی این شرکت، مطمئنا سخت‌تر از مرحله نخست آن است چراکه در زمان بهره‌برداری جدا از اعتبارات لازم برای تامین زیرساخت و واگن و... اگر برای هر مسافر ۵۰۰ تومان یارانه در نظر بگیریم، احتیاج به روزانه ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار داریم که درحال حاضر هم در هیچ کجای قانون در نظر گرفته نشده است.
عمر مهاجرت به شهر رو به پایان
آخوندی در بخش دیگری از سخنان خود در حوزه شهرسازی با بیان این مطلب که خوشبختانه هم‌اکنون مهاجرت روستا به شهر مراحل نهایی خود را طی می‌کند، گفت: طبق آمارهای ۵ سال گذشته روند رشد جمعیت روستا به شهر درحال کاهش بوده که قطعا از جهات بسیاری مثبت ارزیابی می‌شود چراکه در این صورت جمعیت پیرامون تهران دیگر رشد چشمگیری نداشته و پدیده خاصی در این نواحی رخ نخواهد داد. به گفته وزیرراه وشهرسازی پس از سال ۸۰ تاکنون تقریبا برابر با جمعیت شهر تهران در خارج از شهر جمعیت ساکن شده که به عبارتی نشان‌دهنده 46.7درصد ساخت و ساز غیرقانونی در این نواحی است. او با تاکید براینکه درحال حاضر وضعیت کنترل شهر، روستاها و حریم شهرها خصوصا در تهران به گونه‌یی بوده که تحت مدیریت هیچ بخشی گزارش نشده است، گفت: قطعا ساخت و ساز غیرقانونی ۴۶درصدی ناشی از همین عدم مدیریت بوده که وزارت راه و شهرسازی در این حوزه پیشنهاد می‌کند با تهیه نقشه از شهرداری‌های منطقه کل منطقه را بین آنها تقسیم کند. وزیرراه وشهرسازی ادامه داد: قطعا اگر بخواهیم از تهران حفاظت کنیم نباید هیچ نقطه‌یی خارج از محدوده کنترل شهرداری‌ها در منطقه داشته باشیم و در این راستا باید همه روستاها و حرایم شهری را در بخشی از محدوده کنترل شهرداری‌ها قرار دهیم تا حداقل ساخت و سازهای غیرقانونی مسوولیت‌پذیر شده و یک سازمانی پاسخگوی آن باشد.
قابلیت تبدیل پردیس به یک بحران
آخوندی همچنین درباره آخرین وضعیت سایت‌های مسکن مهر استان اعلام کرد: تکمیل زیرساخت‌ها به ۳۲میلیون تومان پول نیاز دارد که دولت هم یک ریال اعتبار برای آن ندارد در این حوزه باید بگوییم که فردی در سال ۹۱ این واحدها را با هزینه متری ۳۴۰هزار تومان به مردم ارائه کرد. حال آنکه این رقم در زمان فعلی با توجه به افزایش قیمت مصالح و... به ۷۰۰هزار تومان رسیده است.
او اظهار کرد: با کمبود اعتبار ۳۲میلیون تومانی برای زیرساخت باید بگوییم برای هر واحد بیش از ۶۰ میلیون تومان کسری اعتبار وجود دارد.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید براینکه بحث مسکن مهر پردیس ظرفیت تبدیل شدن به یک بحران برای پایتخت را دارد، گفت: درحال حاضر ۵ هزار و ۲۰۰میلیون تومان کسری اعتبار برای تکمیل سایت مسکن مهر پردیس وجود دارد که اگر بخواهد به مردم سرشکن شود باید هر فرد نزدیک به ۶۰ میلیون تومان پرداخت کند، بحثی که امکان اجرای آن وجود ندارد.
2 راهکار در ساماندهی بافت فرسوده
وزیر راه و شهرسازی راهکار فعلی این وزارتخانه را برای رفع مشکلات بافت فرسوده ایجاد زیربنا و انجام کار توسط مردم اعلام کرد و گفت: قطعا نگاه بلدوزری، جابه‌جایی مردم و دور کردن آنها از محل زندگیشان به بهانه بهسازی باعث گسترش حاشیه‌نشینی می‌شود که نمونه بارز آن در بافت پیرامونی حرم مطهر امام رضا(ع) قابل مشاهده است. آخوندی افزود: در این سیاست تلاش داریم تا مردم خود زندگیشان را بازسازی کنند، راه‌حلی که دقیقا سایر کشورهای دنیا هم به کار گرفته‌اند که در این مسیر آمادگی لازم برای تشکیل کارگروه با نمایندگان مجلس و بررسی برنامه و رفع مشکلات آن را داریم.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید همچنین درباره قراردادهای هواپیما هم با شرکت‌های خارجی بیان کرد: تمامی قراردادهای ما هم‌اکنون از جهت حقوقی محفوظ بوده و باطل نشده اما هم‌اکنون اجازه اجرا ندارد که در صورت تغییر سیاست‌ها می‌تواند مجددا عملیاتی شود.
