فقدان زیر ساخت، عامل اصلی مغفول ماندن صنعت گردشگری
بر اساس آمار سازمان گردشگری جهانی، ایران از نظر ورود گردشگر در مقایسه با کل جهان مقام صدم را داراست، درحالی که از نظر جاذبههای طبیعی و مصنوعی دارای رتبه دهم است. آمار نشاندهنده سهم بسیار اندک ایران ازدرآمد جهانی گردشگری با وجود جاذبههای بسیار بالای آن است و شواهد نشان میدهد که گردشگری ما هنوز نتوانسته سهم بازار شایسته خود را به دست آورد و این امر نه به دلیل فقدان جاذبههای طبیعی یا آثار باستانی یا شرایط آب وهوایی است بلکه تنها محصول محصول مدیریت و نرم افزار موجود در این صنعت است.
این در حالی است که ایران بابرخورداری از منابع سرشار محیطی و بهرهگیری از پشتوانه تاریخی - تمدنی و فرهنگی چند هزار ساله از قابلیت خاصی در توسعه صنعت گردشگری برخوردار است، اما به لحاظ شکوفایی این کارکردها، نتوانسته جایگاه درخور توجهی را کسب کند. زیرا، اقتصاد تک محصولی متکی بر درآمدهای نفتی، مانع از توجه به این بخش از اقتصاد در کشور شده است. موفقیت در صنعت گردشگری علاوه بر توسعه زیر ساختهای ضروری مستلزم افزایش عوامل ترغیبکننده و کاهش عوامل بازدارنده در قصد گردشگران برای سفر به یک مقصد برای گردشگری است.
یکی دیگر از موانع داخلی که در توسعه گردشگری نقش مهمی دارد، عدم تعریف و تبیین جایگاه صنعتی گردشگری در نظام اقتصادی کشور است. نگرش فرهنگی محض به جهانگردی باعث غفلت و بیتوجهی به نقش و عملکرد اقتصادی آن در نظام اقتصادی کشور شده است. باید به این نکته اشاره کرد که جهانگردی یک فعالیت مهم اقتصادی است که میتواند ضمن ارزآوری، درآمدزایی و اشتغالزایی، آثار و پیامدهای فرهنگی مثبتومنفی هم داشته باشد. نگرش به جهانگردی به عنوان یک مقوله فرهنگی به لحاظ آثار منفی آنکه ناشی از ضعف یا فقدان مدیریت فرهنگی در کشور است، باعث شده است نقش اقتصادی آن در اذهان محو و برای جهانگردانی که تقاضای بازدید از ایران را دارند، به عنوان مقصدی با محدودیتهای متعدد نگاه شود.
بهمن عشقی دبیرکل اتاق تهران اظهار کرد: مبحث گردشگری برای هر کشوری بسیار سودمند است و اسباب صلح، توسعه تجارت و نزدیکی فرهنگها را ا فراهم میکند.
وی افزود: آمار نشان میدهد که کشور ما نتوانسته درسالهای اخیر توفیق چندانی در جهت جذب گردشگران خارجی کسب کند و شاید مهمترین دلیل این موضوع، گران نگه داشتن تصنعی ریال باشد. عشقی تصریح کرد: بالا نگه داشتن قیمت پول ملی به صورت تصنعی موجب شده است تا تفاضای تورم داخلی و خارجی افزایش پیدا کند و در نتیجه بسیاری از مردم کشورمان به جای اینکه سفر داخلی بروند، ترجیح میدهند به کشورهای خارجی سفر کنند. این کارشناس اقتصادی، عدم فراهم بودن زیرساختهای لازم را یکی دیگر از دلایل پایین بودن سرانه ورود گردشگران به کشور دانست و گفت: در سالهای گذشته به تقویت زیرساختهای مورد نیاز در حوزه گردشگری توجه نشده است و شرایطی همچون هتلهای مناسب، ایرلاینها و خطوط حمل ونقل در سطح ضعیفی قرار دارد.
وی در پایان تاکید کرد: باتوجه به اشتغال بالایی که در حوزه گردشگری ایجاد میشود، مسوولان باید توجه بیشتری به این بخش داشته باشند.
کمالالدین شهریاری نماینده مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: به سبب تنوع زیستی و بومی که در کشور ما وجود دارد ظرفیتهای بسیار غنی و با ارزشی برای صنعت گردشگری مهیاست اگر مسوولان به ایجاد تاسیسات زیر بنایی و خدمات و پشتیبانی در این نقاط مستعد گردشگری مبادرت ورزند صنعت گردشگری در کشور ایران جایگاه اصلی خود را پیدا میکند.
وی با تاکید بر جایگزین شدن صنعت گردشگری به جای درآمد نفتی بیان کرد: اقتصاد مبتنی بر صنعت گردشگری میتواند جایگزین بسیاری از درآمدهای ناپایدار و زودگذر اقتصادی که اقتصاد نفتی از جمله آنهاست، باشد.
شهریاری افزود: بسیاری از کشورها بدون داشتن نفت و با اتکا به صنعت گردشگری درآمد سرشاری از طریق این صنعت کسب میکنند که از درآمد نفت ما بیشتر است.
عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ضروری است، متصدیان امر یعنی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاههای متولی نسبت به ثبت و شناساندن این آثار به مردم ایران و جهان تلاش بیشتری کنند تا شاهد رونق صنعت گردشگری کشورمان باشیم.