هلسینکی: نقطه‌عطفی در روابط جمهوری‌خواهان و ترامپ
گروه جهان|
قرار بود که یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای ژئوپلیتیکی سال باشد، چیزی در سطح دیدار جورج بوش و میاخاییل گورباچف در سال 1990 یا بیل کلینتون و بوریس یلتسین در سال 1997؛ اما دیدار ترامپ و پوتین مثل هیچ یک از این دو نبود. جیم آکوستا به سی‌ان‌ان گفته: «نمی‌دانم کدام طرف عروس است و کدام طرف داماد. اما حسی شبیه به حضور در یک ضیافت عروسی بود. ولی زمانی که روسای جمهوری دو کشور پس از دیدار خصوصی دو ساعته راهی محل کنفرانس خبری شدند، مراسم شکل و شمایل تشییع جنازه به خود گرفت.»
فایننشال تایمز در این باره نوشته: «خبرنگاران در هلسینکی انتظار داشتند که ترامپ آشکارا بر سر دخالت روسیه در انتخابات امریکا در برابر پوتین موضع بگیرد. اما نه تنها اینطور نشد که پوتین با لب‌های خندان نشست خود را پرثمر خواند و توپی را به ترامپ داد» و گفت که «حالا توپ در زمین شماست.»
واکنش‌ها در امریکا شدید بود تا جایی که یکی از روسای سابق سازمان سیا، رییس‌جمهوری امریکا را به خیانت متهم کرد و بسیاری برایشان این سوال پیش آمد که آیا رهبران حزب جمهوری‌خواه همچنان به حمایت خود از ترامپ ادامه خواهند داد. به ویژه اینکه حزب در آستانه انتخابات میان‌دوره‌یی کنگره در نوامبر شرایط ناامید‌کننده‌یی دارد. ریچارد آرمیتاژ معاون وزیر خارجه دولت جورج دبیلو بوش، می‌گوید که از حرف‌های ترامپ و حمایتش از ولادیمیر پوتین در هلسینکی فک‌اش به زمین چسبیده است. او می‌گوید: «فکر کردم کابوس جادوگر اوز را می‌بینم. گویی جادوگر اوز پرده‌ها را کنار می‌زند و پوتین دیده می‌شود که عروسک‌گردان تمام این اتفاقات است. پوتین در بازی دادن ترامپ بسیار ماهرانه عمل کرد.» جان مک‌کین جمهوری‌خواه نیز به‌شدت از ترامپ انتقاد کرد. این یک سنت قدیمی در سیاست خارجی ایالات متحده است که وقتی رییس‌جمهور به خارج از کشور رفته نباید از او در داخل، انتقاد کرد. اما ترامپ با تکذیب کردن دخالت روسیه در انتخابات امریکا و انتقاد از آژانس‌های اطلاعاتی ایالات متحده در حضور رهبر روسیه، این سنت را تغییر داد؛ چنین شد که موج گسترده‌یی از انتقادها به راه افتاد آن هم در شرایطی که ترامپ هنوز به امریکا نرسیده است. کار به جایی رسید که نیوت گینگریچ جمهوری‌خواه از حامیان ترامپ، تحولات هلسینکی را جدی‌ترین اشتباه ریاست‌جمهوری ترامپ خواند. برخی دیگر از اعضای حزب جمهوری‌خواه نیز سخنان ترامپ را غیرقابل خواندند. شدت انتقادها باعث شد که ترامپ یک روز بعد عقب‌نشینی کرده و بگوید که دچار اشتباه کلامی شده و در واقع می‌خواسته دخالت روسیه در انتخابات امریکا را تایید کند. حجم گسترده انتقادها باعث شد که ترامپ پیشنهاد پوتین برای فرستادن 12 امریکایی متهم به همکاری با روسیه برای دخالت در انتخابات به روسیه را نیز رد کند. گفته شده، پوتین خواسته بود تا 12 امریکایی از جمله مایکل مک‌فال را برای بازجویی به روسیه بفرستد، طرحی که باعث شد اعضای سنا با رای 98 به صفر، محکومش کند.
حالا دعوت غیرمنتظره ترامپ از پوتین نیز جنجال دیگری به پا کرده است. گفته شده، این خبر مقامات امریکایی را غافلگیر کرده است. چاک شومر رهبر اقلیت دمکرات سنا در بیانیه‌یی گفته: «تا زمانی که جزییات آنچه در دو ساعت ملاقات هلسینکی گذشته، مطلع نشویم، رییس‌جمهور نباید هیچ تعامل دو نفره‌یی با پوتین داشته باشد، نه در ایالات متحده، نه در روسیه نه در هیچ کجای دیگر.»
با این حال ترامپ اصرار دارد که رویکرد او در برابر روسیه بسیار محکم‌تر و جدی‌تر از دولت‌های پیشین به‌ویژه باراک اوباما بوده است. ترامپ تاکید کرده که اوباما در برابر روسیه هالویی بیش نبوده است. فایننشال تایمز نوشته، ترامپ در افکار عمومی و فضای سیاسی واشنگتن متهم به تلاش برای کارشکنی در جریان تحقیقات رابرت مولر است، کسی که مسوول تحقیقات درباره دخالت احتمالی روسیه در انتخابات امریکاست. بنا براین سخنان اخیر او در هلسینکی شرایطش را سخت‌تر کرده است.
پیشنهاد رشوه
دعوت غیرمنتظره از پوتین اما تنها جنجالی نیست که این روزها گریبان رییس‌جمهوری امریکا را گرفته است. شنبه فایل صوتی منتشر شده که نشان می‌دهد رییس‌جمهوری امریکا دو سال پیش به وکیل سابق خود گفته است که حاضر است به یک ستاره پیشین فیلم‌های غیر اخلاقی حق‌السکوت بپردازد. نوار صدای این گفت‌وگو در اختیار اف‌بی‌آی قرار گرفته است.
به گزارش رسانه‌های امریکایی وکیل پیشین دونالد ترامپ به شکل مخفیانه یک گفت‌وگوی خود با رییس‌جمهوری در سال ۲۰۱۶ را ضبط کرده است. این گفت‌وگو دو ماه پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری صورت گرفته است. در گفت‌وگوی مزبور ترامپ به وکیل خود مایکل کوهن می‌گوید که حاضر است به یک مدل که با او رابطه داشته، مبلغی به عنوان حق‌السکوت بپردازد. به نوشته نیویورک تایمز، اف‌بی‌ای در بازرسی دفتر کار وکیل پیشین ترامپ به نوار این گفت‌وگوی دو دقیقه‌یی دست یافته است. در ماه فوریه کارن مک‌دوگال، بازیگر فیلم‌های غیر اخلاقی به مجله نیویورکر گفت در ۲۰۰۶ چند ماهی با ترامپ رابطه داشته است. یک سال قبل از این ماجرا دونالد ترامپ با ملانیا ازدواج کرده بود. کاخ سفید این گزارش را انکار کرد و آن را خبر جعلی دانست. به نظر پلیس و رسانه‌های امریکا کوهن که مدتی طولانی وکیل مدافع ترامپ بوده است، از اطلاعات زیادی راجع به زندگی خصوصی رییس‌جمهوری آگاهی دارد. در ماه مه گذشته فاش شد که کوهن مبلغ ۱۳۰ هزار دلار به استورمی دانیلز یک بازیگر فیلم‌های غیراخلاقی پرداخته است. مبلغ یادشده از طرف دونالد ترامپ بود.
