تبلیغ و تهدید؛ سیاست امریکا در برابر ایران
یک روز پس از آنکه حسن روحانی در پیامی آشکار به امریکا، دولت این کشور را از تحریم نفتی ایران برحذر داشت و گفت «صلح با ایران مادر صلح‌ها و جنگ با ایران مادر جنگ‌هاست»؛ دونالد ترامپ در توییتی تهدید آمیز، با حروف بزرگ انگلیسی که نشان از خشم او داشت، نوشت که «دیگر هرگز، هرگز امریکا را تهدید نکنید، چرا که در غیر این صورت با پیامدهایی روبرو خواهید شد که کمتر کسی در تاریخ دیده است. ما دیگر آن کشوری نیستیم که حرف‌های جنون‌آمیز شما درباره خشونت و مرگ را تحمل کند. مواظب باشید.» آتش این نزاع لفظی آنجا شعله ور شد که رییس‌جمهور در سفر به سویس با اشاره به تلاش امریکا برای به صفر رساندن فروش نفت ایران، تاکید کرد معنا ندارد وقتی ایران نمی‌تواند نفتی صادر کند، دیگر کشورها بتوانند نفت خود را صادر کنند. پیامی آشکار از سوی ایران به امریکا، پس از آنکه این کشور به ادبیات مصالحه جویانه ایران واکنشی منفی نشان داد؛ چنانکه برجام را زیرپا گذاشت، تحریم‌های پیشین را بازگرداند و در تلاشی آشکار در پی هرج و مرج در امنیت داخلی ایران بر آمد.
کارزار تبلیغاتی علیه ایران
در همین راستا، روز گذشته پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده در جمع تعدادی از ایرانیان امریکا که از مخالفان دولت ایران به شمار می‌آیند، در ادعاهایی بی‌اساس، مقامات ایرانی را به دخالت در امور کشور‌های منطقه متهم کرد؛ همان اتهامی که دولت ترامپ از ابتدا آن را دستمایه حمله به ایران قرار داده است. در عین حال او با اشاره به سخنان ترامپ گفت که امریکا حاضر به گفت‌وگو با ایران و کاهش فشارها بر جمهوری اسلامی است، مشروط بر آنکه واشنگتن تغییر و چرخشی ملموس، قابل راستی‌آزمایی و پایدار در سیاست‌های تهران مشاهده کند. در حالی وزیر خارجه امریکا در چنین مراسمی سخنرانی کرد که خبرگزاری رویترز روز شنبه در گزارشی از راه‌اندازی یک کارزار گسترده تبلیغاتی علیه جمهوری اسلامی از جمله در شبکه‌های اجتماعی خبر داده بود.
کارزاری که شماری از مقام‌ها و مسوولان کنونی و پیشین امریکا در آن حضور دارند. این خبرگزاری هدف از اجرای این طرح علیه ایران توسط ترامپ را ایجاد ناآرامی در کشور و اعمال فشار بر تهران برای متوقف کردن برنامه هسته‌یی و برخی فعالیت‌های منطقهای ایران عنوان کرده بود.
به‌نوشته رویترز مطابق این طرح سخنرانی‌ها و کارزارهایی در شبکه‌های اجتماعی راه‌اندازی شده که اطلاعات مورد استفاده در آنها بعضا «اغراق شده» است؛ اطلاعاتی که هدف آن تخطئه و بدنام کردن مقامات ایران است. ظاهرا سخنرانی روز گذشته وزیر امور خارجه امریکا و طرح ادعاهایی علیه مقامات ایرانی در همین راستا بوده است. تحلیلگران غربی می‌گویند دولت ترامپ در رابطه با ایران به دنبال رسیدن به آن نقطه‌یی است که پیش از این با کره شمالی بدان رسیده بود. با این حال تعدادی از مقامات غربی واکنش منفی به توییت تهدیدآمیز ترامپ داشتند. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در این باره از دو طرف خواست که خویشتنداری به خرج دهند. کریستوفر برگر گفت: ما از گفت‌وگو و مذاکره حمایت می‌کنیم و از همه طرف‌ها درخواست می‌کنیم که خویشتنداری در پیش گرفته و از لفاظی و حملات کلامی خودداری کنند. برگر افزود: «تهدید به کاربرد نیروی نظامی هیچگاه سودمند نبوده است و به نظر من به ویژه در اوضاع وخیم خاورمیانه، این راه مفیدی برای تعامل به شمار نمی‌رود. »
از سوی دیگر، یک عضو کمیته‌های اطلاعات و روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا دلیل این توییت ترامپ را انحراف اذهان از رسوایی‌های او دانست. جوآکین کاسترو با انتقاد از سیاست‌های رییس‌جمهور کشورش، خطاب به ترامپ گفت: «آقای رییس‌جمهور جنگ لفظی با ایران از شما در برابر باب مولر محافظت نمی‌کند.» اشاره این عضو مجلس نمایندگان امریکا به تحقیقات باب مولر سرپرست تیم تحقیقات درباره ارتباط میان دستیاران ترامپ با روسیه به اتهام دخالت مسکو در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ امریکا است که به پیروزی ترامپ منجر شد. نماینده ایالت تگزاس در ادامه نوشت: «علاوه بر این، شما یک تهدید مشابه را نیز علیه کیم جونگ اون (رهبر کره شمالی) پیش از نشست سنگاپور مطرح کرده بودید و الان برنامه هسته‌یی کره شمالی از هر زمانی قدرتمندتر است.» این‌بار هم تنها حامیان ترامپ مقامات رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی بودند. آنچنانکه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز دوشنبه در ابتدای جلسه کابینه موضع مقامات امریکا در قبال ایران را مورد تحسین قرار داد. نتانیاهو گفت که می‌خواهد از دونالد ترامپ رییس‌جمهور و مایک پمپئو وزیر امورخارجه امریکا به دلیل موضع سختشان علیه ایران قدردانی کند. به ادعای او «قدرت‌ها سال‌ها است که تسلیم ایران شده‌اند و بسیار خوب است که می‌بینیم امریکا در حال تغییر این معادله است.»
واکنش قاطع ایران
با این حال، تا به امروز واکنش ایران دربرابر کنش‌های امریکا سکوت و مصالحه نبوده است. همانطور که روحانی در سخنرانی روز یکشنبه خود در جمع سفرای ایران در دیگر کشورها، باردیگر بر موضع پیشین خود تاکید کرد. او این‌بار، موضع تهدید آمیز خود مبنی بر عدم اجازه به دیگر کشورها برای صادرات نفت در صورت به صفر رسیدن صادرات نفت ایران را شدت بخشید. روحانی که این موضعش به بستن تنگه هرمز تعبیر شده بود، تاکید کرد منظورش صرفا بستن تنگه هرمز نبوده است: «تنگه‌های زیادی داریم؛ تنگه هرمز فقط یکی از آنهاست.» موضعی که با حمایت مقام معظم رهبری هم مواجه شد. ایشان سخنان رییس‌جمهور مبنی بر اینکه «اگر نفت ایران صادر نشود، نفت هیچ کشوری در منطقه صادر نخواهد شد» را سخنانی مهم و حاکی از سیاست و رویکرد نظام دانستند. از این رو، وظیفه وزارت امور خارجه را پیگیری جدی اینگونه مواضع رییس‌جمهور عنوان کردند.
