نگرانی درباره استقلال بانک مرکزی امریکا
گروه جهان| طلا تسلیمی|
انتظار می‌رود فدرال رزرو در پایان جلسه چهارشنبه (امروز) نرخ بهره را بدون افزایش، ثابت نگه دارد، اما رشد اقتصادی به همراه افزایش نرخ بهره احتمالا سبب خواهند شد که بانک مرکزی امریکا طبق برنامه قبلی، امسال دو مرتبه دیگر نرخ بهره را افزایش دهد. این در حالی است که دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا با انتقاد از افزایش نرخ بهره درباره تاثیر منفی احتمالی آن بر رشد اقتصادی هشدار داده است. برخی حتی نگران این مساله هستند که انتقاد ترامپ از فدرال رزرو که اقدامی غیرمتداول برای یک رییس‌جمهوری امریکا محسوب می‌شود، به معنای تلاش او برای تاثیرگذاری بر سیاست‌های پولی باشد.
به گزارش رویترز، بانک مرکزی امریکا از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون هزینه وام‌گیری (نرخ بهره) را دو مرتبه در ماه‌های مارس و ژوئن افزایش داده است و سرمایه‌گذاران پیش‌بینی می‌کنند نرخ بهره دو مرتبه دیگر در ماه‌های سپتامبر و دسامبر افزایش یابد. سیاست‌گذاران پولی فدرال رزرو روند افزایش تدریجی نرخ بهره را از ماه دسامبر سال 2015 آغاز کرده‌اند.
فدرال رزرو تصمیم نهایی خود را درباره افزایش یا ثابت نگه داشتن نرخ بهره در آغاز ماه جاری در پایان جلسه امروز چهارشنبه اعلام خواهد کرد. هیچ کنفرانس خبری برای این جلسه برنامه‌ریزی نشده است و قرار است تنها تغییرات کوچکی نسبت به بیانیه سیاست‌گذاری ماه ژوئن فدرال رزرو صورت بگیرد؛ بیانیه‌یی که در آن بر تسریع رشد اقتصادی، افزایش سرمایه‌گذاری تجاری و افزایش نرخ تورم اشاره شده بود.
مایکل فرولی تحلیل‌گر اقتصادی «جی‌پی مورگان» در این باره گفت: «پیش‌بینی و انتظارات درست همانند آنچه آنها (سیاست‌گذاران پولی) می‌خواهند، پیش می‌رود. شاید لازم باشد در خصوص واژه‌هایی که برای اشاره به نرخ تورم به کار می‌برند ظرافت به خرج دهند، اما فکر می‌کنم پیام نهایی مشابه بیانیه جلسه ماه گذشته باشد.»
اطلاعات و آمارهای وزارت بازرگانی امریکا نشان می‌دهد اقتصاد این کشور در سه ماهه دوم سال با بیشترین سرعت در نزدیک به چهار سال گذشته رشد داشت که نتیجه افزایش هزینه مصرف‌کنندگان و اقدام کشاورزان به ارسال هر چه سریع‌تر محموله‌های دانه‌های سویا به چین تا پیش از تعرفه‌های تجاری تلافی‌جویانه این کشور بود. آن آمارها همچنین نشان می‌دهند که نرخ تورم در سه ماهه دوم سال افزایش یافته و به نرخ مطلوب 2 درصدی فدرال رزرو رسیده است. کارشناسان اقتصادی انتظار دارند که اطلاعات مربوط به نرخ تورم از افزایش 2 درصدی قیمت مصرف‌کنندگان در قیاس با سال گذشته حکایت داشته باشد که به معنای هماهنگی نرخ تورم با نرخ مطلوب فدرال رزرو برای دو ماه متوالی خواهد بود.
رشد اقتصادی در پی بسته کاهش مالیات و مخارخ دولتی معرفی شده از سوی دولت ترامپ در نوسان است و جرومی پاول رییس فدرال رزرو گفته در کل اقتصاد در وضعیت واقعا خوبی است. نرخ بیکاری بر 4 درصد ثابت مانده که از نظر فدرال رزرو پایین‌تر از سطح دوام‌آوردنی است. انتظار می‌رود فدرال رزرو در سال 2019 نیز به روند افزایش تدریجی نرخ بهره ادامه دهد، اما سیاست‌گذاران مشتاقانه درباره زمان فرارسیدن «نرخ خنثی» گفت‌وگو می‌کنند، یعنی نقطه شیرینی که سیاست‌های پولی نه متمایل به توسعه است و نه محدود‌کننده.
تعیین‌کنندگان نرخ بهره نشانه‌های محتمل تسریع نرخ تورم را زیرنظر گرفته‌اند و پیش‌بینی می‌کنند با محو شدن محرک‌های مالی، از سرعت رشد اقتصادی کاسته شود. آنها همچنین تاثیرات محتمل جنگ تجاری ممتد امریکا به چین را که می‌تواند به افزایش قیمت کالاها و آسیب به برنامه‌های سرمایه‌گذاری شرکت‌ها بیانجامد، زیرنظر گرفته‌اند.
نادیده گرفتن انتقادهای ترامپ
در مسیری که فدرال رزرو برای افزایش نرخ بهره طی می‌کند، حداکثر نرخ در سطحی پایین‌تر از سیکل پیشین اقتصادی در نظر گرفته شده است. با این حال، ترامپ در اقدامی متمایز از روال گذشته که روسای‌جمهوری درباره سیاست‌های فدرال رزرو اظهارنظر نمی‌کردند، گفته نگران تاثیر منفی موارد افزایش نرخ بهره بر رشد اقتصادی است. مقامات دولت سعی کردن از اهمیت اظهارات ترامپ بکاهند و گفتند او به‌دنبال تاثیرگذاری بر فدرال رزرو نبوده است.
ترامپ در کمپین‌های انتخاباتی بارها از ژانت یلن رییس پیشین فدرال رزرو به دلیل پایین نگه داشتن نرخ بهره انتقاد کرد. او پاول را به جای یلن و راندال کوارلز را به عنوان یکی از اعضای هیات‌مدیره فدرال رزرو منصوب کرده است و سه نامزد هم برای کمیته تعیین نرخ بهره دارد که برای شروع کار خود منتظر رای اعتماد سنا هستند. تقریبا همه آنها از نظر دیدگاه اقتصادی، نقاط اشتراک زیادی با یکدیگر دارند. تحلیل‌گران اقتصادی می‌گویند ترامپ جدای از تغییرات شخصی که اخیرا ایجاد کرده، نفوذ بسیار اندکی در سیاست‌گذاری فدرال رزرو دارد.
اما توئیت‌های ترامپ بسیار متفاوت از دهه 1970 است که ریچارد نیکسون رییس‌جمهوری وقت به رییس فدرال رزرو گفته بود تعیین‌کنندگان نرخ بهره را تحت فشار بگذارد تا نرخ‌ها را تا بعد از انتخابات، پایین نگه دارند. این مساله به افزایش نرخ تورم منجر شد و در نهایت استقلال فدرال رزرو را تقویت کرد. پائول اشورث کارشناس اقتصادی کپیتال «اکونومیست» گفت: «پاول آشکارا فردی است که به استقلال فدرال رزرو ارزش می‌نهد. فکر نمی‌کنم آنها تحت فشارهای سیاسی در مسیر فعالیت خود تغییری ایجاد کنند.»
