تحریم امریکا؛ سقوط لیر، انکار آنکارا

گروه جهان|

تحریم امریکا علیه ترکیه بازارهای این کشور را به هم ریخته است. تنها یک روز پس از اعلام تحریم‌ دو وزیر ترکیه‌ای از سوی ایالات متحده، ارزش لیر در برابر دلار به‌شدت سقوط کرد و هر دلار امریکا با قیمت بی‌سابقه ۵. ۰۸ لیر ترکیه معامله شد. رییس‌جمهوری، وزیر خارجه و چهار حزب سیاسی عدالت و توسعه، جمهوری‌خواه خلق، حرکت ملی و نیک ترکیه اعمال تحریم امریکا علیه دو وزیر ترک را اقدامی خصمانه خوانده و آن را محکوم کرده‌اند.

گرچه وزیر خزانه‌داری و دارایی ترکیه از بی‌تاثیری تحریم‌ها گفته‌اند و اردوغان تاکید کرده که اقدام امریکا را پاسخ خواهد داد، نشریه فایننشال تایمز پیش‌بینی کرده رییس‌جمهوری ترکیه که کشورش مدت‌هاست درگیر چالش‌های اقتصادی است نمی‌تواند با شرایطی شکننده دست به اقدامی تهاجمی بزند؛ به همین دلیل شاید در کوتاه‌مدت تحریم‌های امریکا بتواند یک بسیج عمومی در ترکیه ایجاد کند اما واقعیت‌های اقتصادی خیلی زود خود را نشان خواهند داد و اردوغان را مجبور خواهند کرد که در موضع تهاجمی خود بازنگری کند.

به گزارش رویترز، به‌‌دنبال بازداشت یک کشیش امریکایی در ترکیه، دولت امریکا دو وزیر دولت رجب طیب اردوغان را تحریم کرد و با وجود واکنش‌های تند اولیه، چاووش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه، یک روز بعد در سنگاپور اعلام کرد که در دیدار با مایک پمپئو همتای امریکایی‌اش، توافق کرده‌اند تا به تلاش برای حل مسائل دو کشور ادامه دهند.

واشنگتن عبدالحمید گل وزیر دادگستری، و سلیمان سویلو ‌وزیر کشور ترکیه، را تحریم کرده است. به‌گفته دولت امریکا این دو نفر نقش مهمی در ادامه بازداشت کشیش امریکایی دارند. اندرو برانسون پس از کودتای نافرجام ترکیه در سال ۲۰۱۶ میلادی بازداشت شد. وی از سوی دستگاه قضایی ترکیه به همکاری با گروه‎‎های به گفته آنکارا تروریستی از جمله پ‌ک‌ک متهم شده است. برانسون۵۰ ساله و از اهالی ایالت کارولینای شمالی است. او به‌دلیل بیماری پس از تحمل کمتر از یک سال زندان در ترکیه به حصر خانگی درآمد. گفته می‌شود در صورتی که اتهامات او در دادگاه عالی ترکیه تایید شوند این شهروند امریکا به ۱۵ تا 20سال زندان محکوم خواهد شد. هفته گذشته دونالد ترامپ و مایک پنس معاون اول او، در توییت‌های جداگانه به دولت ترکیه هشدار داده بودند که اگر این فرد آزاد نشود دولت ترکیه را تحریم خواهند کرد.

 تلاطم بازارهای ترکیه

یک روز پس از اعمال تحریم‌های امریکا علیه دو وزیر ترکیه، ارزش پول و بازار بورس این کشور با تلاطم مواجه شد. به گزارش حریت، هر دلار امریکا پنج‌شنبه با ۴. ۹۸ لیر ترکیه معامله شد و در نیمه‌های روز ارزش آن ۵ لیر و ۵ کروش افزایش یافت. (هر صد کروش ترکیه برابر یک لیر است). بدین ترتیب ارزش پول ترکیه طی یک روز ۱. ۴ درصد کاهش یافته است.

ارزش لیر در ماه‌های گذشته نیز کاهش‌هایی تجربه کرده بود. لیر ترکیه نسبت به ابتدای سال جاری ۲۵ درصد ارزش خود را در مقابل دلار از دست داده است. ارزش سهام بازار بورس ترکیه نیز در ابتدای روز پنج‌شنبه با ۱. ۷ درصد کاهش مواجه شده و این کاهش در طول روز ادامه داشته است. در لحظه تنظیم این گزارش، ارزش بازار سهام ترکیه بیش از ۳ درصد نسبت به روز گذشته سقوط کرده است.

خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به نیاز ترکیه برای جذب سرمایه‌های خارجی به منظور ترمیم اقتصاد کشور از یک طرف و بازپرداخت آن با دلار گران‌تر از طرف دیگر، گزارش داده آنکارا با مشکل مواجه شده است. این خبرگزاری همچنین به تورم بالای ۱۶. ۳ درصدی ترکیه در ماه گذشته اشاره کرده و نوشته که افت ارزش لیر باعث شدت گرفتن تورم در کشور خواهد شد. بانک مرکزی ترکیه که قبلا برای سال جاری تورم ۸. ۴ درصدی را پیش‌بینی کرده بود، روز سه‌شنبه هفته جاری اعلام کرد که نرخ تورم تا پایان سال به ۱۳. ۴ درصد خواهد رسید. نرخ تورم جولای ترکیه، بالاترین رقم طی ۱۴ سال گذشته است.

 کسری تراز تجاری 47 میلیارد دلاری

تحریم‌های جدید امریکا و تلاطم بازارهای ترکیه در شرایطی است که داده‌های اقتصادی مرکز آمار نشان می‌دهد کسری تجاری ترکیه در هفت ماه گذشته سال جاری میلادی به‌رقم 46 میلیارد و 798 میلیون دلار رسیده است. در این گزارش‌ها آمده، میزان صادرات این کشور با گذشت هفت ماه از سال جاری میلادی به رقم 96 میلیارد و 390 میلیون دلار و میزان واردات این کشور نیز در همین مدت به 143 میلیارد و 188 میلیون دلار رسیده است. کسری تجاری ترکیه در هفت ماه گذشته سال جاری 46 میلیارد و 798 میلیون دلار بوده و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، هفت میلیارد دلار افزایش یافته است. بنا بر اعلام این مرجع آماری ترکیه، میزان صادرات ترکیه در ماه گذشته نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته 11. 8 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

بنا بر اعلام این مرجع تجاری، کشورهای آلمان، بریتانیا، امریکا، ایتالیا و عراق به ترتیب پنج کشور اول مقاصد صادراتی ترکیه بودند. صادرات ترکیه در سال 2017 میلادی با حدود 10. 2 درصد افزایش 157میلیارد و 55 میلیون دلار بوده است. میزان میزان واردات این کشور در سال گذشته نیز با 17. 7 درصد افزایش نسبت به سال قبل 233 میلیارد و 792 میلیون دلار بود. بررسی آمار تجارت خارجی ترکیه در سال گذشته نیز نشان می‌دهد که این کشور 76. 73 میلیارد دلار موازنه منفی در تجارت خارجی خود داشته و بیشتر واردات محور بوده است.