آتشی به وسعت یک ایالت
الهه باقری
این روزها، آتش‌سوزی‌جنگل‌ها، در صدر اخبار قرار گرفته است. به‌نظر می‌رسد آتشی که به جان جهان افتاده، به زودی خاموش نخواهد شد. طبق گزارش‌های منتشر شده، در هفته گذشته آتش بی‌سابقه‌ای گریبان کالیفرنیا را گرفته و هنوز آتش‌نشانان موفق به مهار آن نشده‌اند. این آتش‌سوزی که از 27 جولای آغاز شده، اکنون به بزرگ‌ترین آتش‌سوزی تاریخ این منطقه تبدیل شده و مساحتی به وسعت کلان‌شهر لس‌آنجلس را در شعله‌های خود بلعیده است. این در حالی است که از آغاز سال 2018، مساحت قابل‌توجهی از کشورهای سوئد، یونان، لتونی، اندونزی، گواتمالا و مجمع‌الجزایر هاوایی همچنین بخشی از جنگل‌های شمال ایران در آتش سوختند. آنطور که گفته شده، سوئد گرم‌ترین تابستان یک قرن گذشته را می‌گذراند. گرمایش جهانی زمین تبدیل به یکی از چالش‌های عصر اخیر شده که توجه بسیاری از محققان و دانشمندان را به خود جلب کرده است. هرچند که شماری از این آتش‌سوزی‌ها به دلیل فوران آتش‌فشان‌ها بوده اما بخش قابل‌توجهی به‌دلیل افزایش دما و بی‌احتیاطی و عوامل انسانی بوده است. به‌تازگی گفته شده آغاز آتش‌سوزی کالیفرنیا عمدی بوده و عامل انسانی در آن نقش داشته، اما با وجود بادهای فصلی و خشکی هوا، دامنه آن، مناطق گسترده‌تری را تهدید کرده است. این در حالی است که طبق آمار اعلام شده در سال گذشته نیز کالیفرنیا با آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای روبرو بود؛ به حدی که دولت ناچار به پرداخت 10 میلیارد دلار خسارت آتش‌سوزی در سال 2017 شد، اما همانطور که گفته شد، آتش‌سوزی اخیر کالیفرنیا در تاریخ این ایالت بود. به گفته آتش‌نشان‌ها پیش‌بینی می‌شود این آتش که تاکنون تنها 10 درصد آن مهار شده تا اول سپتامبر خاموش شود.
طبق آمار منتشر شده از اول ژانویه تا 5 آگوست 2017، شمار آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا حدود 3 هزار و 662 مورد اعلام شد. همچنین گفته شده در سال گذشته میلادی حدود 224 هکتار از مساحت کالیفرنیا در آتش سوخت. بزرگ‌ترین این آتش‌سوزی‌ها مربوط به اکتبر 2017 بود که طبق گزارش‌ها، مرگبارترین آتش‌سوزی در تاریخ کالیفرنیا از زمان آتش‌سوزی در سال ۱۹۱۸ است؛ این آمار مربوط به زمانی است که کالیفرنیا با کابوس آتش‌سوزی «کمپلکس مندیسینو» در جولای 2018 روبرو نشده بود. با این حادثه، رکورد آتش‌سوزی تاریخ کالیفرنیا شکسته شد. هرچند که طبق گزارش‌ها تنها حدود 300 مورد به آمار آتش‌سوزی‌های این ایالت در مقایسه با سال گذشته اضافه شد، اما مساحت قابل‌توجهی از کالیفرنیا در سال 2018 به خاکستر تبدیل شده است.
به گفته بسیاری از کارشناسان، تغییرات آب‌وهوایی، خشک‌شدن مناطق بیشتری در کالیفرنیا، گرمای بیش از حد در این ایالت، همچنین بارش اندک باران باعث شده که مهار آتش‌سوزی‌ها کاهش یافته و مساحت بیشتری از بین برود. طبق آمار منتشر شده در سال 2018، مجموع آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا از اول ژانویه تا 5 آگوست حدود 3 هزار و 981 مورد گزارش شده است. با این‌حال همانطور که گفته شد شمار آتش‌سوزی‌ها در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میلادی افزایش قابل‌توجهی نداشته اما حدود 406 هکتار به خشکی‌های کالیفرنیا اضافه شده است؛ طبق آمار در 8 ماهه گذشته سال 2018، حدود 630 هکتار از کالیفرنیا به خاکستر تبدیل شده است.
به گفته کارشناسان، افزایش شدید دمای هوا و بارش کم باران، مهم‌ترین دلیل آتش‌سوزی‌های متعدد در سال‌های اخیر است؛ دلیلی که دونالد ترامپ مخالف آن است.
هرچند که امریکا و چین به عنوان دو تولیدکننده بزرگ آلاینده در جهان به‌شمار می‌روند، اما رییس‌جمهوری امریکا از توافق‌نامه آب‌وهوایی پاریس خارج شده و قبول نکرد که تلاشی برای تغییرات اقلیمی داشته باشد؛ چرا که او بر این باور است که گرم‌شدن زمین ربطی به عوامل انسانی و تولید آلاینده‌ها نداشته و روند طبیعی زمین بر همین منوال است. آنطور که گفته شده، آب شدن یخ‌های قطب شمال که با سرعت قابل‌توجهی پیش می‌روند نیز می‌تواند تغییرات چشمگیری را در آب‌وهوای سطح زمین داشته باشند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که یخ‌های قطب شمال در یک دهه گذشته با کاهش چشمگیری روبرو بوده‌اند.
