آیا میتوان به امریکا اعتماد کرد؟
حسن روحانی|
رییسجمهوری اسلامی ایران|
وقتی در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۹۷، رییسجمهور امریکا رسما اعلام کرد که ایالات متحده امریکا از برجام خارج شد، دو انتخاب در برابر من وجود داشت. اول، من نیز اعلام کنم که ایران از برجام خارج میشود که موجب ناامنی و بیثباتی بیشتر در منطقه میشد و دوم، دادن مهلت چند هفتهای به اعضای باقی مانده در برجام تا تبعات خروج امریکا از این توافق را که نتیجه زحمات و مذاکرات بسیار سخت و فشرده ۱۲ ساله بود جبران کنند. به منظور پاسداری از صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی و احترام به حقوق و مقررات شناخته شده بینالمللی، گزینه دوم را انتخاب کردم.
پیشبینی امریکا این بود که پس از خروج از برجام، ایران نیز از آن خارج میشود و به راحتی میتواند یک ائتلاف جهانی علیه ایران شکل دهد و همه تحریمها را برگرداند. اقدام ما در دادن فرصت محدود به اروپا، باعث به هم ریختن معادلات امریکا شد. از سوی دیگر، گفتوگوهای ایران و بقیه اعضای برجام و تاکید آنها برای حفظ برجام، امریکا را در انزوا قرار داد. شاید به ندرت پیش آمده باشد که روی یک موضوع، بین امریکا و شرکای اروپاییاش تا این حد اختلاف نظر باشد و این نتیجه موضع بهحق جمهوری اسلامی ایران در موضوع هستهای و دیپلماسی فعال ایران در موضوع برجام است. سیاست خارجی دولت امریکا در قبال ایران نه براساس واقعیات موجود ایران، منطقه و جهان و نه حتی برمبنای منافع ملی امریکا تنظیم شده است. دریافت اطلاعات نادرست درباره ایران از گروههای تروریستی و رژیم صهیونیستی و تحلیلهای غیر کارشناسانه و غیر دقیق نسبت به تحولات ایران، دولتمردان امریکا را دچار چنان توهمی ساخته که احساس میکنند میتوانند با حربه تحریم از ایران امتیاز بگیرند. ملت ایران ثابت کرده که در برابر فشار خارجی منسجمتر شده و مقاومت بیشتری از خود نشان میدهند چنانچه در دوران قبل از برجام نیز امریکا نتوانست با تحریمهای شدید مردم ایران را خسته کند و در نهایت این امریکا بود که تغییر مسیر داد و به مذاکره روی آورد.
در گفتوگوهای جاری با کشورهای باقی مانده در برجام تاکید کردهایم که موضوع مهم برای ما، حفظ منافع مردم ایران از برجام است و چنانچه با وجود خروج امریکا از برجام، منافع ایران تامین شود در برجام میمانیم و در غیر این صورت، روش دیگری را پی میگیریم. منطق ما روشن است. یا همه اطراف از منافع برجام منتفع میشوند یا هیچکدام. سکوت در برابر قلدری امریکا در ایجاد فشار به کشورها برای قطع روابط تجاری با ایران که با مقررات شناخته شده بینالمللی در تضاد آشکار است با هیچ منطقی سازگار نیست و ما در این زمینه بیتفاوت نخواهیم ماند.
پیشنهاد آقای ترامپ برای مذاکره مستقیم و بدون پیششرط با ایران صادقانه نیست. ما پیشنهاد ایشان را باور کنیم یا سخنان وزیر خارجه وی را که شرط گفتوگو با ایران را تحقق نکاتی میداند که توهین آشکار به ملت ایران تلقی میشود؟ علاوه بر این، ما چگونه میتوانیم به امریکا اعتماد کنیم در حالی که از تعهدات بینالمللیاش و مصوبه شورای امنیت که خود بانی آن بوده کنار میکشد و دیگر کشورها را برای اجرای آن مصوبه تهدید به تنبیه میکند؟ اعمال تحریمها و ایجاد سختی برای مردم ایران از جمله در زمینه دسترسی مردم به دارو یا محروم کردن ملت ایران از خرید هواپیمای مسافری که در امنیت پروازها تاثیر بسزایی دارد چه توجیهی دارد؟ بهنظر میرسد که دولت امریکا در پی انتقامگیری از ملت ایران است و روشن است که ادعای طرفداریاش از مردم ایران کاملا پوچ و منافقانه است. من اطمینان دارم که اینبار نیز امریکا مجبور میشود تغییر رویه دهد. گفتوگوهای ما با طرفهای تجاریمان در جریان است و نویددهنده آینده روشن در تعاملات بینالمللی ایران است. این واقعیت روزبهروز روشنتر میشود که اکثریت قریب به اتفاق کشورهای جهان با سیاست یکجانبهگرایی امریکا مخالف بوده و تحمیل دستور از سوی امریکا را برنمیتابند. ممکن است در کوتاهمدت در روابط اقتصادی با شرکایمان مشکلی به وجود آید اما دو طرف در جهت رفع آن تلاش میکنند و این امر نمیتواند استمرار یابد. ما اهل منطق و گفتوگو هستیم. به همین دلیل بود که در مذاکرات برجام وارد شدیم و از آن سربلند بیرون آمدیم. و به همین دلیل است که میگوییم رمز اثبات حسننیت طرفهای مذاکراتی ما، به ویژه امریکا، اجرای صادقانه و کامل برجام است. رهبر معظم انقلاب در دوران مذاکرات فرمودند که چنانچه ما در برجام از طرف مقابل صداقت ببینیم، زمینه برای بحث درباره بقیه موضوعات مورد علاقه طرفین باز میشود. متاسفانه برخورد غیرصادقانه و غلط امریکا در اجرای برجام- از روز اول اجرای برجام تا زمان خروج غیرقانونی از آن- حکایت از عدم صداقت امریکا در اجرای تعهدات بینالمللی خود دارد. ملت ایران در طول بیش از ۲۵۰ سال گذشته علیه هیچ کشوری تجاوز نکرده و در عین حال، در برابر تجاوز و دخالتهای بیگانه ایستادگی کرده است. سلاح ما صلح است. ما همانطور که در برابر متجاوز میایستیم، در صلح جدی هستیم و به هر اقدام مسالمتآمیز، صادقانه و واقعی پاسخ مثبت میدهیم.
منبع: واشنگتن پست