وزارت بهداشت برای حفظ ایمنی بیماران در بیمارستان چه می‌کند؟
معاون درمان وزیر بهداشت ضمن تشریح برنامه‌های وزارت بهداشت برای حفظ ایمنی بیماران در بیمارستان‌ها، گفت: با اجرای این برنامه‌ها شاهد کاهش خطاهای پزشکی و هزینه‌های تحمیلی ناشی از آن و مدیریت بهینه هزینه‌های خدمات در نظام سلامت و جامعه بوده‌ایم.
قاسم جان‌بابایی درباره وضعیت ایمنی بیماران در بیمارستان‌ها، گفت: باید توجه کرد که ایمنی بیمار دغدغه‌ای جهانی در حوزه سلامت است و می‌تواند بیماران را در همه عرصه‌های خدمات سلامت و در همه جای دنیا تحت تاثیر قرار دهد. بطور کلی مطالعات در این حوزه نشان می‌دهند که بطور متوسط در حدود ۱۰ درصد از تمام موارد بستری، بیماران به درجات مختلف آسیب دچار می‌شوند. این در حالی است که برآورد می‌شود ۷۵ درصد از این خطاها قابل پیشگیری هستند.
او با بیان اینکه مراقبت و خدمات درمانی غیر ایمن علاوه بر تحمیل رنج به انسان، هزینه اقتصادی سنگینی را هم ایجاد می‌کند، افزود: تخمین زده می‌شود که بین پنج تا ۱۰ درصد هزینه‌های مربوط به سلامت ناشی از خدمات بالینی غیر ایمن است که منجر به آسیب بیماران می‌شود. در این میان سهم نارسایی سیستم‌ها و روال‌ها بیشتر از نقش افراد است. حال به دلیل اهمیت موضوع ایمنی بیمار، برنامه بیمارستان دوستدار ایمنی که یک پروژه سازمان جهانی بهداشت است و هدف آن کمک به مراکز درمانی برای شروع یک برنامه جامع ایمنی بیمار در کشورهاست، در حال اجرا است. در همین راستا دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت، برنامه بیمارستان‌های دوستدار ایمنی بیمار را بر اساس استانداردهایی آغاز کرده است. استانداردهای ایمنی بیمار مجموعه‌ای از الزامات هستند که برای اجرای ایمنی بیمار در سطح بیمارستان حیاتی محسوب می‌شوند.
استانداردهای 3 سطحی برای ایمنی بیماران
جان‌بابایی با بیان اینکه این استانداردها در سه سطح تعریف شده‌اند، گفت: یک سطح استانداردهای الزامی هستند که برای به رسمیت شناخته شدن بیمارستان به عنوان بیمارستان دوستدار ایمنی بیمار ضروری است به صورت ۱۰۰ درصدی تحقق یابند. در سطح دوم استانداردهای اساسی شامل حداقل استانداردهایی هستند که بیمارستان باید برای ایمنی بیمار از آن تبعیت کند. سومین سطح این استانداردها، استانداردهای پیشرفته است که شامل الزاماتی هستند که بیمارستان باید بسته به ظرفیت و منابع خود در جهت دستیابی به آنها و به منظور تقویت خدمات ایمن اقدام کند.
اقدام 8 ساله وزارت بهداشت
معاون درمان وزیر بهداشت با بیان اینکه امروز موضوع ایمنی بیماران از نکات مهمی است که در مراکز معتبر درمانی دنیا مورد توجه قرار می‌گیرد، ادامه داد: بر همین اساس از سال ۱۳۸۹ تاکنون وزارت بهداشت ایران هم برای اجرای طرح ایمنی بیمار برنامه‌ریزی کرده است. بر این اساس همه اقدامات ما در بیمارستان‌ها و همه اقدامات آموزشی و پژوهشی که در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام می‌شود، با محوریت بیماران است. او تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین گام‌های حوزه درمان در زمینه ارتقای ایمنی بیمار، اختصاص ۱۱۰ سنجه با هدف کاهش خطاهای پزشکی، پرستاری و پاراکلینیک به ایمنی بیمار در نسل سوم اعتباربخشی ملی بیمارستان‌های کشور است. در عین حال تدوین راهنماهای بالینی پزشکی از دیگر اقدامات‌مان بوده است. به هر حال باید بدانیم که راهنماهای بالینی پزشکی در کشور ابزاری هستند که شواهد علمی را به پیشنهادات عملی تبدیل می‌کند و در ارتقای کیفیت خدمات، کاهش احتمال خطاهای پزشکی، افزایش ارتقای ایمنی بیمار و افزایش کارایی نظام سلامت موثرند. جان‌بابایی ادامه داد: ارتقاء تجهیزات مراکز ارایه‌کننده خدمات تشخیصی درمانی در زمینه قلب و عروق، ارتوپدی و چشم پزشکی، آموزش روش‌های اجرایی در ارتباط با دستورالعمل‌های ارسالی به ویژه دستورالعمل فرآوری مجدد ایمن وسایل پزشکی، ساماندهی و استقرار برنامه مدیریت خطر و ایمنی بیمار در بیمارستان‌های کشور، مدیریت خدمات تشخیصی - درمانی گران قیمت، مدیریت مصرف و تجویز شش دارویی که از پرهزینه‌ترین داروهای بیمارستانی بودند و مدیریت ایجاد و استانداردسازی اتاق ایزوله فشار منفی در بیمارستان‌های منتخب نیز از دیگر اقدامات انجام شده حوزه درمان وزارت بهداشت در راستای حفظ ایمنی بیماران بوده است. معاون درمان وزیر بهداشت تاکید کرد: با اجرای این برنامه‌ها شاهد کاهش خطاهای پزشکی و هزینه‌های تحمیلی ناشی از آن بر نظام سلامت و جامعه بوده‌ایم. همچنین هزینه خدمات پر هزینه بطور بهینه‌ای مدیریت شدند و در عین حال شاهد کاهش مقاومت میکروبی، کاهش میزان طغیان عفونت‌های بیمارستانی و احتمال سرایت به جامعه و افزایش میزان انطباق با قوانین بین‌المللی بهداشتی بوده‌ایم.
