احتمال بازگشت بورس به مدار رشد
گروه بورس| سمیرا ابراهیمی|
دیروز فعالان بازار سرمایه شاهد آن بودند که 7 هزار و 220 واحد از شاخص کل کم شد. در واقع پس از هفته‌های متوالی سود و صعود، دیروز نزول و ضرر مهمان بازار بود که البته دلایلی همچون آزادسازی نرخ خوراک پتروشیمی، کاهش چشمگیر نرخ دلار و طبیعت بازار که پس از یک دوره رشد، وارد فاز اصلاح می‌شود، قرمزپوشی شاخص‌ها را توجیه می‌کند.
البته در روزهای آینده صورت‌های مالی شش ماهه ناشران در سامانه کدال منتشر و سود و زیان واقعی شرکت‌ها مشخص می‌شود و شرکت‌هایی که از نظر بنیادی روندی مناسب دارند، راه خود را از شرکت‌هایی که تنها به دلیل جو بازار، با افزایش قیمت سهم همراه شده‌اند، جدا می‌کنند. به نظر می‌رسد که در این مقطع قیمت سهام شرکت‌هایی که از نظر بنیادی در شرایط مناسب قرار دارند، پس از انتشار گزارش‌های عملکردی، از فاز اصلاحی خارج و دوباره در مدار صعودی قرار بگیرد.
در همین رابطه پیمان حدادی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» گفت: بخشنامه‌ای که 2 شب پیش هیات دولت در خصوص آزادسازی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها منتشر کرد، باعث ترمز رشد بازار شد. کاهش قیمت ارز نیز باعث شده که بازار در روز گذشته بریزد، زیرا عمده شرکت‌هایی که شاخص ساز بودند، شرکت‌های بزرگ صادراتی هستند که متکی به نرخ دلار هستند و طبیعتا قیمت سهام آنها کاهش پیدا می‌کند. باید توجه داشت که در جریان حرکتی روند نرخ ارز طی ماه‌های اخیر، شرکت‌های بنیادی و همچنین شرکت‌های صادرات محور از شرایط مساعدی برخوردار شدند. این شرکت‌ها، با فروش آزاد دلارهای خود، درآمد ارزی خود را سه برابر کردند. همین امر، زمینه‌ای برای رشد قیمت سهامشان شد.
وی افزود: البته می‌توانیم کاهش ارزش سهام این شرکت‌ها را با توجه به نوع فروش روز گذشته هیجانی بدانیم. مسلما کاهش نرخ دلار در سودآوری شرکت‌های صادراتی تاثیرگذار است اما در شرایط فعلی اکثریت فروشنده بودند که بتوانند سود خود را ذخیره کنند. از سوی دیگر امروز در بازار شاهد آن بودیم که بسیاری از کارگزاری‌ها به دلیل کاهش حد اعتباری خود نمی‌توانستند خرید انجام دهند که این موضوع هم به افزایش ریزش بازار دامن زد.
وی در خصوص احتمال حرکت بازار در هفته‌های آتی گفت: به نظر می‌رسد که از هفته دیگر بازار متعادل می‌شود و به رشد خود ادامه می‌دهد. زیرا بازار ما هنوز در حد دلار 8 هزار تومانی هم رشد نکرده است، در واقع دلار از سال پیش تاکنون بیش از 100 درصد رشد داشته اما بسیاری از سهام بازار که حتی وضعیت بنیادی خوبی دارند به این میزان از رشد نرسیده‌اند.
گزارش‌های 6 ماه دوم بهتر از 6 ماه اول است
یکی از اتفاقات مهمی که در روزهای اخیر به وفور مشاهده می‌شد، هجوم افراد به کارگزاری‌ها برای اخذ کد بورسی است. طبق مفاهیم مالی رفتاری، از این کار تحت عنوان رفتار رمه‌ای یاد می‌شود، زیرا افرادی که به این سرعت به بازار هجوم می‌آورند، عمدتا سواد کافی برای فرار از زیان و مدیریت ریسک در بازار را ندارند. این اتفاق در روز قبل هم رخ داد و بسیاری از کارگزاری‌ها به مشتریان خود اعلام می‌کردند که دیگر نمی‌توانند یک روزه کد بورسی را به آنها تحویل دهند، بلکه ممکن است چند روز تا یک هفته زمان ببرد. کارشناسان معتقدند بسیاری از دلار فروشان دیروز، سهامداران و سرمایه‌گذاران آتی می‌شوند. در واقع امتداد رشته تلاش برای حفظ ارزش ثروت است که آنها را به سمت بازار سرمایه آورده است. در واقع در شرایط فعلی اگر ریسک سیاسی ناشی از تصمیمات دولت بازار را تهدید نکند، می‌توان نقدینگی سرگردان‌جامعه را به سمت بازار سرمایه سوق داد و دولت نیز با فروش سهام خود در بازار سرمایه باعث جمع آوری نقدینگی و کاهش التهاب ایجاد شده در بازار ارز و سکه شود.
در این رابطه علیرضا عسگری مارانی، کارشناس بازار سرمایه گفت: با وجود نزدیک شدن به تحریم‌های 13آبان، خرد جمعی ایجاد شده در بازار سرمایه و توجه به ارزش گذاری سهام با دلار ثانویه، بازار روند صعودی گرفته و در حال حاضر نگرانی خاصی نسبت به تحریم‌های آبان ماه نیز ندارد و این خرد جمعی است که همیشه جهت بازار را مشخص می‌کند.
به گفته وی در گذشته نیز یک سری تحریم‌ها علیه ایران اعمال شده است و مدیران شرکت‌ها راه‌های گذر از آن هارا تا به حدی آموزش دیده‌اند و البته اثرات این تحریم‌ها از صنعت تا صنعت دیگر متفاوت است.
عسگری مارانی در ادامه افزود: بعضی از صنایع که اکثرا صادراتی هستند شاید تا حدودی با مشکل مواجه شوند، اما آنها نیز با استفاده از تجربه گذشته نحوه برخورد با این مشکل را تا حدودی یادگرفته‌اند و در مجموع بازار سرمایه آنچنان تاثیر خاصی را از تحریم‌های آتی نخواهد گرفت.
این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: به چند دلیل گزارشات 6ماهه واقعیت مالی نیمه نخست سال جاری را عنوان نخواهد کرد، زیرا از فروردین تا مرداد ماه شاهد نرخ دلار و همچنین نرخ فروش دستوری محصولات بورس کالا بوده ایم و قیمت واقعی اقتصاد نبوده است و به همین دلیل اگر ریسک سیستماتیک خاصی از طرف دولت به بازار تحمیل نشود، گزارشات 6ماهه دوم شرکت‌ها بسیار بهتر از گزارشات 6ماهه اول خواهد بود. وی ادامه داد: البته اگر دولت از نرخ گذاری دستوری برای صنایع و استثنا قائل شدن بین آنها خود داری کند. اگر این ریسک سیاسی ناشی از تصمیمات دولت بازار را تهدید نکند، می‌توان نقدینگی سرگردان‌جامعه را به سمت بازار سرمایه سوق داد و دولت نیز با فروش سهام خود در بازار سرمایه باعث جمع آوری نقدینگی و کاهش التهاب ایجاد شده در بازار ارز و سکه شود.
عسگری مارانی خاطرنشان کرد: توصیه نهایی بنده این است که نقدینگی موجود در جامعه که باعث التهاب بازار ارز و طلا شده است، باید مدیریت شود و با ابزارهای مالی موجود و تصمیمات مناسب اقتصادی و کنترل ریسک سیستماتیک، به سمت بازار سرمایه هدایت شود تا وضعیت فعلی اقتصادی جامعه کمی بهبود یابد.
