تلاش‌ ترامپ برای حفظ متحدان سعودی

الهه باقری|

پس از قتل روزنامه‌نگار عربستانی در ترکیه، رییس کمیته روابط خارجی سنای امریکا اعلام کرده بود که اگر ثابت شود عربستان سعودی خاشقجی را به قتل رسانده است، تغییرات بسیاری در روابط دو جانبه ایجاد خواهد شد؛ روابطی که پیش از این اهمیت بسیاری برای دونالد ترامپ داشت. او از آغاز دوران ریاست‌جمهوری خود، عربستان سعودی را دوست و متحد خود می‌دانست و با وجود مخالفت دموکرات‌ها، روابط دیپلماتیک نزدیکی با این کشور برقرار کرد. همچنین، در سال گذشته، به دنبال سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی، قراردادی به ارزش حدود 110 میلیارد دلار از سوی امریکا با این کشور به امضا رسید. این در حالی است که زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما، ارزش عربستان از سوی او و سایر دموکرات‌ها به عنوان متحد امریکا، زیر سوال رفته بود. در حال حاضر نیز، طبق تازه‌ترین نظرسنجی موسسه YouGov، تنها حدود 3 درصد از دموکرات‌های امریکایی عربستان سعودی را متحد کشورشان می‌دانند. هرچند که در این میان، حدود 18 درصد از دموکرات‌ها به روابط دوستانه امریکا و عربستان باور دارند اما حدود 31 درصد از آنها حتی روابط دوستانه دو کشور را نیز تایید نمی‌کنند و بر این باورند که عربستان مواضعی غیردوستانه با امریکا دارد. 19 درصد نیز، به طور قطع عربستان را دشمن امریکا معرفی کرده‌اند.

طبق بسیاری از گزارش‌ها، بعد از حملات تروریستی 11 سپتامبر، امریکا با عربستان متحد دیرینه خود، دچار تنش بی‌سابقه‌ای شد؛ چرا که 19 نفر از مظنونین این حمله، شهروند سعودی بودند. در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما، روابط امریکا و عربستان با چالش‌های بیشتری روبرو شد، چرا که در سال ۲۰۱۶ کنگره امریکا قانونی را مبنی بر اجرای عدالت علیه حامیان تروریست تسریع کرد که بر اساس این قانون خانواده‌های قربانیان ۱۱ سپتامبر از پادشاهی عربستان شکایت کنند. پس از گذشت بیش از 15 سال از این حادثه تروریستی، در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، سعودی‌ها بر این باور بودند که بتوانند این تنش‌ها را از بین ببرند. ترامپ نیز، به‌دلیل ملاحظات اقتصادی، بی‌توجه به روابط سیاسی بین دو کشور، در بهبود روابط کشورش با عربستان تلاش کرد. این در حالی است که حتی جمهوری‌خواهان که در بسیاری شرایط سیاسی در حمایت از ترامپ بودند، به عربستان خوشبین نبوده و این کشور را دوست خود نمی‌دانند.

آن طور که در این نظرسنجی گفته شده، در میان جمهوری‌خواهان، تنها حدود 5 درصد بر این باورند که عربستان متحد امریکاست. هرچند که براساس نظرسنجی موسسه YouGov، حدود 29 درصد از جمهوری‌خواهان روابط دوستانه عربستان و امریکا را تایید می‌کنند اما حدود 31 درصد از آنها، حتی روابط این دو کشور را غیردوستانه می‌دانند. 11 درصد نیز، بر این باورند که عربستان نه‌تنها دوست و متحد امریکا نیست که این کشور را دشمن خود می‌دانند.

در میان شهروندان امریکایی نیز، نگاه مثبتی به روابط امریکا و عربستان وجود ندارد. آنطور که در تازه‌ترین نظرسنجی گفته شده، حدود 15 درصد از امریکایی‌ها بر این باورند که عربستان دشمن امریکایی‌هاست و تنها حدود 4 درصد از شهروندان امریکایی، سعودی‌ها را متحد خود می‌دانند. این در حالی است که 23 درصد از شهروندان امریکا، تنها روابط دوستانه دو کشور را تایید می‌کنند و 27 درصد، حتی روابط دوستانه را نیز میان عربستان و امریکا باور ندارند. این میزان بدبینی به عربستان حتی در میان افرادی که به دونالد ترامپ برای ریاست‌جمهوری امریکا رای دادند نیز دیده می‌شود. به نظر می‌رسد در این میان، تنها دونالد ترامپ تاکید بسیاری برای حفظ روابط دیپلماتیک با عربستان دارد، چرا که همانطور که گفته شد، او توجهی به چالش‌های سیاسی بین دو کشور نداشته و تنها جنبه اقتصادی این روابط را می‌سنجد. در بسیاری از گزارش‌ها نیز روابط تجاری ترامپ و خانواده او با عربستان مطرح شده است. هرچند که دونالد ترامپ، هرگز زیر بار روابط تجاری شخصی با عربستان نمی‌رود، با این‌حال، 11 نفر از سناتورهای دموکرات در نامه‌ای به دونالد ترامپ و سازمان ترامپ خواستار انتشار کامل داد و ستدهای تجاری رییس‌جمهوری امریکا و خانواده او با عربستان شدند. آنطور که گفته شده، این سناتورها به دنبال بررسی کامل حساب‌های مالی بین سازمان ترامپ و پادشاهی عربستان سعودی پس از ناپدید شدن و قتل جمال خاشقجی هستند. بر این اساس، به‌نظر می‌رسد تاکید ترامپ بر حفظ روابط با عربستان و حمایت از سعودی‌ها در ماجرای قتل خاشقجی، دلیلی غیر از حفظ منافع اقتصادی امریکا داشته باشد.