سایه تحریم بروکسل بر سر ریاض
گروه جهان|
امانوئل ماکرون رییس‌جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، بر اتخاذ موضع هماهنگ در سطح اروپا در آینده بر سر تحریم‌های احتمالی علیه عربستان سعودی به‌دلیل قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی، تاکید کردند. آنکارا هم تهدید کرده در صورتی که عربستان اراده‌ای برای شفاف‌سازی درباره پرونده قتل خاشقجی نداشته باشد روند حقوقی را در پیش خواهد گرفت.
به گزارش یورونیوز، رهبران فرانسه و آلمان پیش از آغاز اجلاس چهار جانبه استانبول درباره سوریه که با مشارکت سران روسیه و ترکیه برگزار شد، با یکدیگر درباره اعمال تحریم‌های احتمالی علیه عربستان گفت‌وگو کردند. گفته شده، در این دیدار رهبران آلمان و فرانسه خواستار موضعی واحد در چارچوب اتحادیه اروپا برای تحریم و مجازات عربستان سعودی شده‌اند. پارلمان اروپا نیز چند روز پیش خواستار تحریم‌های گسترده علیه عربستان سعودی شده بود.
امانوئل ماکرون که این روزها به‌شدت تحت فشار است تا همکاری‌های نظامی کشورش را با عربستان کاهش داده یا متوقف کند، توقف فروش سلاح به عربستان بر سر ماجرای قتل خاشقجی را عوام‌فریبی دانسته است. این در حالی است که آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، در همان روز تاکید کرده که آلمان باید فروش سلاح به عربستان سعودی را متوقف کند. آلمان همچنین بر لزوم روشن شدن ابعاد قتل خاشقجی تاکید کرده است. این موضع دولت آلمان فشارها بر دولت امانوئل ماکرون برای اتخاذ موضعی مشابه را افزایش داده است. فرانسه یکی از اصلی‌ترین فروشندگان سلاح به عربستان سعودی محسوب می‌شود.
در حالی که استفاده ماکرون از عبارت عوام‌فریبی برای توصیف تحریم تسلیحاتی عربستان انتقادی غیرمستقیم از موضع آلمان به نظر می‌رسید، کاخ الیزه اعلام کرده که گفت‌وگوهای رهبران دو کشور در فضایی آرام انجام شده است. کاخ الیزه همچنین اعلام کرده ماکرون بر موضع پیشین خود مبنی بر وجود نداشتن ارتباط مستقیم بین قتل خاشقجی و فروش سلاح به عربستان تاکید کرده اما همچنین خواستار آن است که در صورت اتخاذ تصمیمی برای تنبیه ریاض، این تصمیم از سوی همه رهبران اتحادیه اروپا باشد .
در همین حال رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه، اعلام کرده که اگر ریاض برای حل پرونده خاشقجی تمایل ندارد، ترکیه این آمادگی را دارد که روند حقوقی را درباره این پرونده آغاز کند. به‌گزارش رویترز، اردوغان گفته: «این جرم در استانبول اتفاق افتاده است و اگر عربستان سعودی نتواند روند حقوقی پرونده خاشقجی را تکمیل کند، سیستم قضایی ترکیه وارد عمل خواهد شد.» این اظهارات در حالی بیان شد که چند روز گذشته اردوغان به عربستان سعودی پیشنهاد داده بود که مظنونان این پرونده در ترکیه محاکمه شوند اما عربستان سعودی این پیشنهاد را رد و اعلام کرده مرتکبان این قتل در عربستان دادگاهی می‌شوند. گفته شده، دادستان کل عربستان سعودی یکشنبه برای مذاکره در این باره به ترکیه رفته است.
مسوولان تحقیقات قضایی ترکیه بازپرسی از ٣٨ تن کارکنان کنسولگری عربستان در استانبول را به پایان برده‌اند. براساس این گزارش، هر چند آنان توانستند نمونه‌ای از آب چاه موجود در باغ کنسولگری را برداشت نمایند، اما مقامات سعودی به آنان اجازه تجسس در این چاه را نداده‌اند. عربستان با وجود پذیرش مسوولیت قتل جمال خاشقجی در کنسولگری این کشور در استانبول توضیح نداده که چه بر سر جسد او آمده است، مساله‌ای که خشم آنکارا را در پی داشته و اردوغان اخیر در یک سخنرانی به صراحت از ریاض خواسته تا در این باره پاسخگو باشد.
با ادامه یافتن بحران خاشقجی، جیمز متیس وزیر دفاع امریکا، هشدار داده پرونده قتل خاشقجی پیامدهای منطقه‌ای دارد زیرا علاوه بر مساله امنیت، اعتماد و احترام امریکا نسبت به متحد سعودی را خدشه‌دار می‌کند. الخلیج نوشته قتل خاشقجی و پیامدهای این جنایت جامعه جهانی را مجبور کرده که این بار جلوی بن‌سلمان ولیعهد عربستان، بایستد. در این مطلب آمده: «از زمانی که بن‌سلمان به قدرت رسیده زلزله‌ای سیاسی در منطقه ایجاد کرده است. او سیاست خارجه تنش‌زایی را در پیش گرفت که نمونه آشکارش به راه انداختن جنگ در یمن است که بیش از سه سال از آن می‌گذرد و با وجود انتقادهای شدید درباره فاجعه‌آمیز بودن این جنگ، مصرانه به آن ادامه می‌دهد. او با محاصره قطر، امنیت منطقه‌ای کشورهای حاشیه خلیج فارس را به خطر انداخت و با اقداماتش باعث نابودی نقش شورای همکاری خلیج فارس شده است. در مورد خاشقجی نیز سعودی‌ها پس از 18 روز سکوت و تکذیب، بالاخره تحت فشارهای جامعه جهانی مرگ او را تایید کردند. قتل خاشقجی خشم جهانی را برانگیخته و رهبران جهان را به تغییر سیاست‌هایشان در برابر ریاض مجبور کرده است. می‌توان رنگ و بوی این تغییر را در لهجه نرم بن‌سلمان درباره ترکیه و قطر دید. او که پیشتر این کشورها را مثلث شر و افراط‌گرایی توصیف می‌کرد، در کنفرانس داووس صحرا با لحن خوبی درباره قطر و ترکیه صحبت کرد و گفت که قطر اقتصادی قوی دارد و پس از پنج سال بطور کامل تغییر خواهد کرد. بن‌سلمان درباره ترکیه هم گفته که کسی نمی‌تواند تا زمانی که اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه است روابط عربستان و ترکیه را متزلزل کند.»
