نشست‌های جهانی، پدیده‌های رو به انقراض
گروه جهان|
رسم برگزاری نشست‌های جهانی برای بررسی چالش‌ها و حل و فصل اختلافات در معرض نابودی است. در گذشته‌ای نه چندان دور نشست‌های جهانی و بین‌المللی از احترامی برخوردار بود که این روزها کمتر اثری از آن دیده می‌شود.
بلومبرگ در گزارشی با اشاره به برگزاری نشست گروه20 در آرژانتین نوشته، نشست پیشین گروه 20 یک شکست کامل بود. در نشست گروه هفت در کانادا در ماه ژوئن هم دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا، از بیانیه پایانی این نشست حمایت نکرد، بیانیهای که در طول نشست به‌ظاهر از آن حمایت کرده بود و این اقدام رییس‌جمهوری امریکا دلخوری شدید اوتاوا به عنوان میزبان نشست را در پی داشت و روابط تجاری دوجانبه دو کشور را هم متشنج کرد. در نشست اخیر سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسیفیک (اپک) در پاپوآ گینه‌نو برای نخستین‌بار بیانیه پایانی منتشر نشد که دلیلش اختلافات تجاری چین و ایالات متحده بود. در پایان این نشست چین آشکارا ایالات متحده را دلیل شکست در انتشار بیانیه پایانی معرفی کرد.
یک مقام فرانسوی درباره نشست گروه20 در آرژانتین می‌گوید: «شکست‌های نشست قبل در این نشست نیز تکرار خواهد شد. شما در چندین نشست گذشته از جمله گروه 7، نشست گروه20، اپک و جاهای دیگر شاهد مشکلات بزرگی هستید که دلیل عمده آن هم سیاست‌های دولت امریکا و کاخ سفید است.»
شرایط اما اغلب در نشست گروه20 به مراتب پیچیده‌تر است. به عنوان مثال، ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه، در شرایطی به آرژانتین می‌رود که تقابل نظامی اخیر دریایی این کشور با ناوهای اوکراینی و توقیف این ناوها توسط روسیه، اختلافات مسکو را نه تنها با همسایگانش که با ایالات متحده و اتحادیه اروپا وخیم‌تر کرده است. (روابط روسیه با همسایگان، ایالات متحده و اروپا از سال 2014 که شبه جزیره کریمه در اوکراین را به خاک ضمیمه کرد همواره متشنج بوده است.)
میزبانان نشست آرژانتین تمام توان خود را به کار خواهند گرفت تا از یک شکست دیپلماتیک دیگر جلوگیری کنند. چندین دیپلمات مطلع گفته‌اند که دست اندرکاران این نشست قصد دارند تا با هدف به حداقل رساندن اختلافات بیانیه پایانی کوتاهی را با کمتر از سه پاراگراف، ارایه کنند. این در حالی است که بیانیه پایانی نشست پیشین گروه 20 در آلمان نزدیک به 15 پاراگراف بوده است.
بلومبرگ نوشته: شاید کوتاه کردن متن بیانیه پایانی گروه 20 خطر پایان بدون نتیجه نشست را به حداقل برساند اما این خطر هم وجود دارد که تلاش برای صرف‌نظر کردن از موارد مورد اختلاف، در نهایت به قیمت بی‌معنی شدن‌این نشست تمام شود.
اما مشکلات نشست‌های جهانی تنها به دونالد ترامپ و سیاست‌های غیرمتعارف او در عرصه جهانی محدود نمی‌شود. سیسیلیا ناهون که از سال 2015 نماینده آرژانتین در گروه 20 است، معتقد است که همزمان با سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه ترامپ، چالش‌های مشابه دیگری نیز در حال ظهور هستند. ناهون معتقد است که ظهور ترامپ نشانه‌ای جدی از واکنشی جهانی علیه جهانی‌شدن است و این مساله‌ای است که موضع‌گیری رهبران جهان را در نشست‌های بین‌المللی دشوارتر می‌کند. ناهون می‌گوید: «مذاکره‌کنندگان گروه 20 قادر نبودند که به مسائلی چون نابرابری و نارضایتی‌های گسترده پاسخ دهند، چالش‌هایی که بسیاری را در سراسر جهان به سوی سیاست‌های بک‌جانبه‌گرایانه و ملی‌گرایی افراطی سوق داده است.»
مساله دیگر در نشست گروه20، خود مذاکره‌کنندگان هستند. مقام‌های رسمی می‌گویند کسانی که در گذشته مسوول تدوین برنامه و موضوعات نشست‌های جهانی با هدف جلوگیری از فروپاشی نظام مالی بودند، اغلب اقتصاددان‌های برجسته بودند، کسانی که امروز سیاستمداران جایشان را گرفته‌اند. این اقتصاددان‌ها پیشتر بر سیاست‌های مالی و همکاری‌های پولی تمرکز زیادی داشتند. امروز اغلب حاضران در نشست‌های بین‌المللی از جمله نشست گروه20 دیپلمات هستند، کسانی که در تدوین نظام‌نامه‌های این نشست کمترین توجه را به مسائلی فنی و تکنیکی و بیشترین توجه را به وجهه سیاسی گردهمایی‌ها دارند. سوتلانا لوکاش نماینده روسیه در گروه20، در این باره می‌گوید: «تفاوت نشست گروه20 در سال جاری با نشستی که در سال 2008 میلادی برگزار شد بسیار زیاد است.» لوکاش با یادآوری این مساله که بحران مالی بزرگ سال 2008 یک حس تعهد مشترک را در بیشتر کشورهای جهان ایجاد کرده بود که امروز چندان اثری از آن نیست، می‌گوید: «با گذشت سال‌ها از آن بحران، افراد احساس راحتی بیشتری می‌کنند. دیگر هیچ احساس ضرورتی برای تغییر وجود ندارد و همین مساله مانع از پیشرفت شده است.» لوکاش اضافه می‌کند که در شرایط فعلی، هرگونه چندجانبه‌گرایی یا حتی اشاره به رویکرد چندجانبه‌گرایانه نوعی جاه‌طلبی به شمار می‌رود.
رادیو بین‌المللی چین نوشته، نشست سران گروه20 نوامبر 2008 برای نخستین‌بار در واشنگتن برگزار شد. یکی از وظایف مهم این نشست بررسی راه رهایی از بحران جدی مالی بود. از زمان برگزاری آن نشست تا امروز 10 سال سپری شده و جامعه جهانی بار دیگر با چالش جدی یعنی کاهش رشد اقتصادی و کسادی توسعه تجارت بین‌المللی روبرو شده است. سازمان تجارت جهانی پیش‌بینی کرده رشد تجارت جهانی در سال جاری برای پنجمین سال پی در پی از میزان رشد اقتصادی پایین‌تر خواهد بود. این در حالی است که حمایت‌گرایی و یکجانبه‌گرایی در نظم بین‌المللی تاثیرات منفی زیادی برجای گذاشته است. برخی جوامع نوظهور اقتصادی و بازارهای در حال توسعه شاهد نوساناتی شده و خطرها و عوامل نامشخص در اقتصاد جهانی بیشتر شده است. موضوع اصلی نشست گروه20 مدیریت جهانی و تغییرات آب و هوا است.
