بیش از ۷۰۰ هزار افغان ایران را ترک کردند

دیپلماسی ایرانی|

خشکسالی شدید بسیاری از افغان‌ها به ویژه در استان‌هایی مانند بادغیس در غرب افغانستان را وادار کرد تا اوایل سال جاری میلادی آنچه از گله احشام آنها مانده بود، به فروش رسانند و با پول آن درصدد گذران زندگی برآیند. اما این پول خیلی سریع تمام شده و افرادی همچون علی رضا را وادار کرده تا خانواده خود را به استان هرات در همسایگی ببرد. جدول روزانه آب هر روز کاهش می‌یابد و مردم مجبورند دسته دسته خانه‌های خود را ترک کنند. خشکسالی شرایط بدی به وجود آورده است. علی رضا که فردی جوان و در نجاری ماهر است، نمی‌خواست دو بچه و همسرش در هرات از بین بروند و به همین جهت، پیش از آنکه همه پول‌های نقدش پایان یابند، سعی کرد راهی برای بقای خود و خانواده‌اش بیابد. او نیز به امید پرداخت دستمزدهای بیشتر در کشور همسایه یعنی ایران، به صدها افغانی پیوست که بطور غیرقانونی از مرز ایران می‌گذرند تا در این کشور ساکن شوند و کار کنند. اما در ایران هم شانس با او یار نبود، چراکه در ماه مه تنها ظرف چند ماه پس از این تصمیم او، دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و از اعمال مجدد تحریم‌ها علیه این کشور خبر داد.

این تحریم‌ها سبب شد دستمزد افرادی مانند علی رضا دیگر کافی نباشد. او از هرات در تماسی تلفنی با عرب نیوز گفت: «به علت افت اقتصاد ایران، شرایط در این کشور دشوار شد. با درآمدم در آنجا نمی‌توانم هزینه‌های روزمره خانواده‌ام را بپردازم و به همین دلیل، چند هفته پیش تصمیم گرفتم به افغانستان برگردم.» او تصمیم گرفته یا به مزار شریف در شمال افغانستان برود و یک نجاری در آنجا باز کند یا اینکه در استان هرات مستقر شود. او می‌گوید که بر خلاف گذشته که دولت ایران مهاجران غیرقانونی را به خروج از کشور وا می‌داشت، اکنون افغان‌ها خودشان به صورت داوطلبانه و به دلیل تاثیرات تحریم‌ها، از ایران خارج می‌شوند.

به گفته ساکنان هرات، دیگر افغان‌ها برای دریافت روادید سفر به ایران در مقابل دفتر ماموریت دیپلماتیک این کشور صف‌های طولانی نمی‌بندند و این در حالی است که برای چندین دهه، افغان‌ها در فرار از جنگ و مشکلات داخلی در ایران مقیم شده بودند.

ایران همچنین برای برخی از افغان‌ها که به‌شدت تلاش می‌کنند از طریق ترکیه به اروپا سفر کنند، یک محل گذر است.  طبق آمارهای ارایه شده از سوی سازمان بین‌المللی مهاجرت، بیش از 700 هزار افغان از آغاز سال جاری میلادی تاکنون از ایران به کشور خود بازگشته‌اند. سازمان بین‌المللی مهاجرت همین هفته در بیانیه‌ای اظهار داشت: «بازگشت افرادی که به صورت غیرقانونی در ایران بودند به ویژه در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته و عمدتا به دلیل مسائل اقتصادی اخیر در ایران بوده است. افغان‌ها عمدتا در اقتصاد غیر رسمی ایران مشغول به کار بوده‌اند و تقاضا برای این نوع کار به‌شدت کاهش یافته است. به علاوه، با توجه به اینکه همه افغان‌ها بطور معمول درآمد خود را به صورت ماهانه به کشور خود می‌فرستند، اکنون اقتصاد افغانستان بطور مستقیم و غیرمستقیم در معرض آسیب (های تحریم‌های امریکا علیه ایران) قرار گرفته و این مساله به ویژه در استان‌های هرات، بادغیس و غور که پیشتر متحمل خشکسالی شده‌اند، مشهود است.» رویترز اخیرا در گزارشی به نقل از رسانه‌های ایران نوشته بسیاری از افغان‌ها پس از نوسان نرخ دلار در ایران در سال جاری میلادی، درصدد گذر از مرز ترکیه با هدف رفتن به اروپا برآمده‌اند.

یک مقام امور پناهندگان در وزارت امورخارجه افغانستان به عرب نیوز گفت که هزاران نفر از افغان‌هایی که از ایران بازگشته‌اند از استان‌های مرکزی کشور بوده‌اند که در ماه‌های اخیر و پس از پیش روی‌های طالبان به صحنه خشونت تبدیل شده‌اند.

تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران همچنین به افزایش قیمت مواد غذایی و کالاها به ویژه در مناطق غربی افغانستان که به واردات از ایران متکی هستند، منجر شده است.