گره کور سامانه جامع مالیاتی

با وجود گذشت تقریبا یک دهه از اجرای طرح جامع مالیاتی و به بهره‌برداری رسیدن آن، همچنان حواشی مربوط به این مساله ادامه دارد. در حالی که در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر نامه‌نگاری شرکت فرانسوی که تولید‌کننده این سامانه بود در رابطه با طلب یک میلیون و 900 هزار یورویی از سازمان امور مالیاتی شنیده می‌شد و در طرف دیگر رییس سازمان امور مالیاتی از اتمام همکاری این سازمان با شرکت بول فرانسه خبر داده، روز گذشته نامه دیوان محاسبات به سازمان امور مالیاتی منتشر شد که در آن دیوان خواهان توضیحات بیشتر در رابطه با ابهامات این پروژه شده بود. این نامه در مهرماه سال جاری به سازمان فرستاده شد و روز گذشته از سوی یکی از خبرگزاری‌ها انتشار یافت.

طرح جامع مالیاتی که تاکنون چندین دولت، وزیر و رییس سازمان مالیاتی را به خود دیده در حالی به عنوان ابر پروژه وزارت امور اقتصادی و دارایی معرفی شده است که همه وزرای تاکنونی وعده پایان و راه‌اندازی آن را داده بودند اما هیچ یک به این موفقیت دست نیافتند. اکنون نیز همچنان ایراداتش برطرف نشده و هر بار به مسائل و موارد حاشیه‌ای اطراف آن افزوده می‌شود. در سال 1389 این نرم افزار فعالیت اجرایی خود را آغاز کرد و در این سال‌ها نیز تلاش‌های بسیاری برای تحقق اهداف آن صورت گرفته است.

طرح جامع مالیاتی به‌ عنوان طرح تحول همه‌جانبه نظام مالیاتی کشور باهدف عدالت محوری و مودی مداری به سمت اجرایی شدن رفته است. به گفته مسوولان سازمان امور مالیاتی تاکنون دستاوردهای مختلفی از اجرای این طرح به دست آمده که ایجاد بانک اطلاعات مودیان و توسعه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور ازجمله آنها است. ارایه خدمات مطلوب مالیاتی به نحوی که مودی بدون ترک محل کسب‌وکار خود و در کمترین زمان ممکن بتواند تکالیف قانونی خود را از طریق پورتال اینترنتی و بدون مراجعه به ادارات امور مالیاتی انجام دهد، همواره جزو اهداف نظام مالیاتی بود که هم‌اکنون بخش‌های عمده‌ای از آن محقق شده است. درحال حاضر مودیان در رابطه با ثبت‌نام و تشکیل پرونده، ارایه اظهارنامه در منابع مالیاتی مختلف، پرداخت مالیات، ارایه صورت معاملات فصلی، ارایه فهرست‌های مالیات حقوق و …از این خدمات برخوردار هستند. بر اساس پیگیری‌ها از مقامات ارشد سازمان مالیاتی بعد از دریافت الکترونیکی اظهارنامه به زودی ابلاغ‌های مالیاتی به مودیان نیز به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد.

   دیوان محاسبات خواستار روشن شدن ابهامات

با وجود اینها، مسائل و ابهامات گوناگونی هنوز نسبت به این طرح وجود دارد؛ آخرین این ابهامات به اولین ماه پاییز باز می‌گردد، در مهرماه امسال دیوان محاسبات کشور در نامه‌ای به معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان مالیاتی که قائم مقام طرح تحول مالیاتی را برعهده دارد، خواستار روشن شدن قرارداد شرکت بول فرانسه با سازمان مالیاتی این شرکت شده است. جزییات این درخواست نشان می‌دهد الحاقیه پنجم قرارداد بول با سازمان مالیاتی خرداد ماه به پایان رسیده و از آنجایی که قرارداد جدیدی منعقد نشده سازمان باید وضعیت قرارداد را شفاف کند. دیوان توضیح داده که وضعیت قرارداد خارج از سه حالت نیست؛ یا این قرار داد به اتمام رسیده و به شکل موقت تحویل داده شده، یا پیمان به کلی فسخ شده یا آنکه هنوز طرفین به همکاری با یکدیگر ادامه می‌دهند. بنابراین اسناد و مدارک مثبته هر یک از این سه حالت ارایه شود. این در حالی است که پس از این نامه‌نگاری، بحث‌ها میان دو طرف بالا گرفت و در حالی که رییس سازمان امور مالیاتی از پایان قطعی همکاری با شرکت فرانسوی سخن گفت، طرف فرانسوی نظر دیگری در مورد مطالبات مالی خود از سازمان دارد.

این نامه‌نگارهای در حالی انجام شده بود که پس از آن و در آذرماه شرکت بول فرانسه در نامه‌ دیگری مدعی شده از تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۱۸ معادل ۲۷ اسفند سال ۱۳۹۶ تاکنون سازمان مالیاتی تعهدات خود که در مجموع ۱ میلیون و ۹۴۷ هزار و ۱۲۱ یورو می‌شود را نپرداخته است. به عبارت ساده‌تر شرکت بول فرانسه، پیمانکار سازمان امور مالیاتی و متولی اجرای نرم افزار یکپارچه مالیاتی موسوم به (ITS)، در آخرین مکاتبه خود با رییس سازمان مالیاتی کشور مدعی پرداخت نشدن مطالباتش شده است. این مکاتبه که مورخ ۲ دسامبر ۲۰۱۸ معادل ۱۱ آذر ماه ۱۳۹۷ است از پرداخت نشدن مطالبات ابزار نگرانی کرده و لیست معوقات را متذکر شده است. همچنین این شرکت مدعی شده است: نگرانی جدی راجع به پرداخت مرتبط با این قرارداد که بین سازمان امور مالیاتی کل کشور و شرکت آتوس (بول) امضا شده، وجود دارد.

هزینه یاد شده یک میلیون و ۷۸۶ هزار و ۳۵۰ یورو به همراه ۱۶۰ هزار و ۷۷۱ یورو ارزش افزوده بوده که در مجموع معادل ۱ میلیون و ۹۴۷ هزار و۱۲۱ یورو می‌شود. معادل ریالی این رقم با احتساب هر یورو 9 هزار و 700 تومان در سامانه نیما بالغ بر یک میلیارد و ۸۸۸ میلیون تومان است.

   رییس سازمان امور مالیاتی از پایان قرارداد

با شرکت فرانسوی خبر داد

در مقابل سید کامل تقوی نژاد، رییس سازمان امور مالیاتی اخیرا گفته بود: از سال 1381 لغایت 1396، مجموعا حدود 730 میلیارد تومان در این طرح هزینه شده است. از این مبلغ 75 درصد طی 15 سال گذشته صرف اصلاح فضای فیزیکی، ایجاد زیرساخت‌ها و اصلاح شبکه مربوط به ساختمان‌های در اختیار سازمان و مراکز داده در کل کشور شده که با توجه به وجود بیش از 600 ساختمان در کل کشور و هزینه بالای آنلاین کردن این مراکز به صورت یک شبکه یکپارچه، مابقی اعتبارات طرح باید فراهم شود. شرکت بول از خردادماه امسال هیچ‌گونه قراردادی با سازمان امور مالیاتی کشور ندارد و با در اختیار گرفتن تمامی سورس کدها عملا مسوولیت توسعه و نگهداری سامانه با تکیه‌بر تخصص و توانمندی‌های داخلی، بر عهده همکاران ما در سازمان امور مالیاتی کشور قرار دارد.

تقوی نژاد تصریح کرده بود: سامانه نرم افزاری یکپارچه مالیاتی بزرگ‌ترین دارایی فاوایی سازمان امور مالیاتی کشور است و با عنایت به اهمیت و حساسیت اطلاعات سازمان امور مالیاتی برای نظام اقتصادی کشور، این سامانه به عنوان بخشی از سرمایه ملی سایبری کشور محسوب می‌شود. سامانه یکپارچه مالیاتی توسط شرکت بول فرانسه طراحی و تولید شده است، بنابراین ضروری بود که دانش فنی تغییر، توسعه و مدیریت بهره‌برداری از آن بطور کامل در اختیار همکاران سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه انتقال دانش مدیریت و توسعه سامانه مذکور در تمامی ابعاد و در قالب «سند رویکرد کلان انتقال دانش فنی» از طرف سازمان امور مالیاتی دنبال شد، افزود: همکاران توانمند ما در کنار متخصصین شرکت بول دانش و مهارت لازم برای توسعه و نگهداری این سامانه را فراگرفتند. می‌توان به جرات عنوان کرد که هم اکنون متخصصین مجرب سازمان امور مالیاتی تمامی امور مربوط به این سامانه را در اختیار دارند.