آلودگی 10 موتور به اندازه یک اتوبوس دیزلی

یک کارشناس حوزه آلودگی هوا با اشاره به اندازه‌گیری تعداد ذرات معلق ناشی از موتورسیکلت‌های کاربراتوری در یک پژوهش گفت: هر ۱۰ موتورسیکلت کاربراتوری در هر کیلومتر به اندازه یک اتوبوس دیزلی قدیمی، ذرات معلق تولید می‌کند، این در حالی است که می‌توان با تبدیل موتور کاربراتوری به انژکتوری، تعداد ذرات معلق را تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد.

حسین ایزانلو در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به اینکه تاکنون اعلام سهم موتورسیکلت‌ها در تولید ذرات معلق بر چه اصولی مبتنی بوده است؟ اظهارکرد: در استاندارد وسایل نقلیه بنزینی (جز استاندارد یورو۶) ذرات معلق به‌طور مستقیم اندازه‌گیری نمی‌شوند چون وسایل نقلیه بنزینی که به سیستم انژکتوری مجهز شده‌اند، ذرات معلق قابل توجهی ندارند و در ایران که هنوز ناوگان بنزینی کاربراتوری بزرگی در حال تردد است، سهم انتشار آنها از ذرات معلق بر مبنای مدل‌سازی است. بر اساس همین مدل‌سازی‌ها، سهم موتورسیکلت‌های کاربراتوری در تولید ذرات معلق شهری مثل تهران ۱۰ درصد و سایر آلاینده‌های گازی ۱۸ درصد است اما اخیرا این ذرات نیز بطور مستقیم اندازه‌گیری شده است.

این کارشناس حوزه آلودگی هوا با این توضیح که در سال‌های اخیر در استانداردهای جدید دنیا به دلیل ارتباط مستقیم تعداد ذرات با سلامتی به جای اینکه جرم را محور قرار دهند روی تعداد ذرات به ویژه ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون تمرکز دارند، گفت: بر اساس اندازه‌گیری‌های انجام شده هر موتورسیکلت کاربراتوری در هر کیلومتر ۱۰ به توان ۱۳ ذره تولید می‌کند این درحالی است که میزان تولید ذره یک اتوبوس کارکرده فرسوده ۱۰ به توان ۱۴ است.

وی ادامه داد: به عبارت ساده ۱۰ موتورسیکلت کاربراتوری به لحاظ تولید آلایندگی، هم اندازه یک اتوبوس دیزلی کارکرده است بنابراین عدد بسیار بالایی است و اگر این سئوال پرسیده شد که آیا موتورسیکلت‌های کاربراتوری در انتشار مستقیم ذرات معلق نیزمقصر هستند یا خیر؟ پاسخ مثبت است. موتورسیکلت‌ها در تولید ذرات معلق اولیه تا حد زیادی مقصر هستند.

ایزانلو با بیان این نکته که تعداد ذرات ناشی از یک وسیله نقلیه بنزینی باید کمتر از۱۰ به توان ۱۲ باشد، گفت: جالب اینجاست که در یک پروژه پایلوت تبدیل موتورسیکلت‌های کاربراتوری کارکرده به موتورسیکلت انژکتوری و اندازه‌گیری تعداد ذرات آنها قبل و بعد نشان داد که آلودگی موتورسیکلت‌ها بعد از تبدیل به‌شدت کاهش می‌یابد، بطوری که تعداد ذرات معلق یک موتور کاربراتوری از ۱۰ به توان ۱۳ ذره در هر کیلومتر به ۱۰ به توان ۱۲ ذره در هر کیلومتر کاهش یافته است، یعنی تعداد ذرات تا حداقل ۹۰ درصد کاسته شده است.

وی افزود: بر اساس استاندارد یورو۳، مجموع آلاینده‌های گازی موتورسیکلت‌های کاربراتوری اعم از هیدروکربن‌ها، اکسیدهای ازت و مونواکسیدکربن ۱۵.۵ گرم در کیلومتر است اما بعد از تبدیل یک موتور کاربراتوری 5 سال کارکرده این عدد به حدود ۱.۲ گرم در کیلومترکاهش یافت و بعد ۸۰۰۰ کیلومتر کار، به ۱.۴ گرم کیلومتر رسید.

ایزانلو گفت: در یک خودروی سواری یورو۲ میزان تولید آلاینده‌های هیدروکربن، اکسیدهای ازت و مونواکسیدکربن کمتر از ۳ گرم بر کیلومتر است اما یک موتورسیکلت کاربراتوری ۱۵.۵ گرم در کیلومتر بنابراین این گزاره که آلودگی موتورسیکلت شش برابر سواری است، کامل صحت دارد.

این کارشناس در پاسخ به اینکه در تبدیل موتورسیکلت کابراتوری به انژکتوری چه تغییراتی در سیستم موتور ایجاد می‌شود؟ تصریح کرد: کاربراتور برداشته و ۱۴ سنسور و عملگر از جمله حسگر دمای موتور، حسگر اکسیژن، دریچه گاز، کاتالیست و .... روی موتور نصب می‌شود. همه اینها کنترل دقیقی روی مقدار و زمان پاشش سوخت، کنترل جرقه و هوا ایجاد می‌کند و باعث می‌شود آلودگی تا حد بالایی کاهش یابد. ضمن اینکه سبب کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی مصرف سوخت می‌شود.