آینده سرمایههای چین و روسیه در گرو حیات سیاسی مادورو
گروه جهان|
هرج و مرج سیاسی ونزوئلا را فرا گرفته و جامعه جهانی نیز در حمایت از نیکلاس مادورو رییسجمهوری فعلی ونزوئلا، و خوان گوآیدو رهبر اپوزیسیون این کشور که خود را رییسجمهور خوانده، دو پاره شده است. آشوب سیاسی در خیابانهای ونزوئلا، چشمانداز سرمایهگذاریهای چین و روسیه به ارزش 25میلیارد دلار در ونزوئلا را تیره کرده است.
فایننشیالتایمز نوشته، در شرایطی که مسکو و پکن نگران آینده متحدشان نیکلاس مادورو و سرنوشت میلیاردها دلار سرمایههای خود در ونزوئلا هستند، سرمایهگذاران غربی امیدوارانه به انتظار تغییراتی سیاسی در این کشور هستند که بتواند به اقتصاد آسیبدیده این کشور کمک کند. این واکنش متضاد در میان سرمایهگذاران دقیقا آینه تمامنمای صفبندی ژئوپلیتیک میان دولتهایی چون امریکا، کانادا و برزیل از یک سو است که از رییس مجلس ملی ونزوئلا به عنوان رییسجمهور خودخوانده حمایت میکنند و در سوی دیگر، روسیه، ترکیه و چین که تحولات روزهای اخیر را کودتا علیه مادورو تعبیر کرده و مصرانه از رییسجمهوری فعلی ونزوئلا حمایت میکنند. روسیه و چین علاوه بر میلیاردها دلار سرمایهگذاری در ونزوئلا، توافقنامههای زیادی با دولت مادورو امضا کردهاند که در انتظار اجرایی شدن است.
اختلافات جامعه جهانی بر سر تحولات ونزوئلا در شرایطی شدت گرفته که رهبر مخالفان دولت این کشور جمعه گفته در صورتی که مادورو خودش داوطلبانه قدرت را واگذار کند، برایش عفو در نظر میگیرد. خوان گوآیدو گفته: «موضوع عفو هماکنون به عنوان گزینهای روی میز است و شامل همه کسانی میشود که آماده احیای دستورالعمل قانون اساسی باشند.»
رییس مجلس ملی ونزوئلا گفته در حال رایزنی با بخشهای مختلف حکومت از جمله ارتش است تا بتواند به بحران سیاسی پایان دهد. این در حالی است که مادورو همچنان خود را رییسجمهوری میداند و از پشتیبانی ارتش برخوردارست. دویچهوله نوشته: «گوآیدو بازی بسیار خطرناکی را شروع کرده و حمایت آشکار امریکا از او هم میتواند به یک شمشیر دولبه تبدیل شود چرا که گذشته ایالات متحده بهدلیل مداخلات سیاسی در کشورهای امریکای لاتین هنوز فراموش نشده است. بنا براین هر کمکی از سوی امریکا توجیه جدیدی به دست حامیان مادورو میهد که تمام مشکلات کشور را به جنگ اقتصادی که امریکا علیه کاراکاس به راه انداخته، نسبت دهند. بهویژه اینکه واشنگتن به طور رسمی اعلام کرده برای حمایت از گوآیدو قصد دارد منابع مالی دولت مادورو را قطع کند. مهمترین منبع مالی دولت ونزوئلا، درآمدهای ناشی از فروش و صدور نفت خام است. این در حالی است که بهرهبرداری از بخش زیادی از حوزههای نفتی دچار اختلال شده است.»
واکنشهای جهانی به تحولات ونزوئلا
پس از اینکه دونالد ترامپ دولت مادورو را نامشروع خوانده و از گوآیدو حمایت کرد، مادورو به کارمندان سفارت امریکا در ونزوئلا ۷۲ ساعت فرصت داد تا خاک این کشور را ترک کنند. این در حالی است که روسیه اعلام کرده مادورو را رییسجمهور قانونی ونزوئلا میداند. سخنگوی ولادیمیر پوتین با اعلام اینکه دخالت خارجی در امور ونزوئلا غیرقابل قبول است گفته سخنان دولت امریکا از جمله اشاره به دخالت نظامی بسیار خطرناک است. کوبا هم ضمن رد دخالت در امور داخلی ونزوئلا با مادورو اعلام همبستگی کرده است. رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه، هم در تماس با مادورو همتای ونزوئلایی خود از او حمایت کرده است. بهگزارش تیآرتی، سخنگوی اردوغان گفته: «رییسجمهوری ما تماس گرفت و حمایت ترکیه از مادورو را ابراز کرد و گفت «برادر مادورو! ایستادگی کن، ما در کنار تو ایستادهایم. »
چین هم اعلام کرده مخالف هرگونه مداخله در امور داخلی ونزوئلا است و از دولت مشروع این کشور برای حل و فصل این بحران حمایت میکند. سخنگوی وزارت خارجه چین، گفته: «چین از دولت ونزوئلا در تلاش برای برقراری ثبات، حفظ حاکمیت ملی و استقلال حمایت میکند. ما همواره به اصل عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها متعهد هستیم و با هرگونه مداخله در امور داخلی ونزوئلا مخالفت میکنیم.»
ایوان دوکه رییسجمهور کلمبیا، اما گفته: «کلمبیا گوآیدو را به عنوان رییسجمهوری ونزوئلا بهرسمیت میشناسد و از این روند انتقالی به سوی دموکراسی حمایت میکند.» همچنین ژاییر بولسونارو، رییسجمهوری برزیل، گفته: «گوآیدو را به رسمیت شناختهام، ما حمایت سیاسی خود را برای انجام گرفتن این روند اعلام میکنیم.»
کانادا، آرژانتین، شیلی، کاستاریکا، اکوادور، گرجستان، گواتمالا، هندوراس، پاناما، پاراگوئه و پرو، آلمان، بریتانیا، فرانسه، رییس پارلمان اروپا، رییس شورای اروپایی و رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از گوآیدو حمایت کردهاند. دویچهوله نوشته، سخنگوی ترزا مینخستوزیر بریتانیا، گفته لندن از رهبر اپوزیسیون ونزوئلا به عنوان رییس پارلمانی که بهطور دموکراتیک انتخاب شده حمایت میکند. در مقابل اما جرمی کوربین رهبر حزب کارگر بریتانیا، با انتقاد از موضع لندن تاکید کرده که مادورو کماکان رییسجمهوری ونزوئلا محسوب میشود.امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه، هم همسو با اغلب رهبران اروپایی اعلام کرده که از رییسجمهوری خودخوانده ونزوئلا حمایت میکند و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام است. پدرو سانچز نخستوزیر اسپانیا، هم در تماس تلفنی با گوآیدو از مشروعیت پارلمان ونزوئلا حمایت کرده است.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، طرفین کشمکش در ونزوئلا را به پرهیز از هر گونه خشونت فراخوانده است. گوترش در نشست مجمع اقتصاد جهانی در داووس گفته باید جلوی بالا گرفتن بیشتر جنگ قدرت بر سر مقام ریاستجمهوری شد. گوترش همچنین خواستار بررسی مستقلانه ناآرامیهای خونبار در ونزوئلا شد. نخستوزیر مکزیک هم خواستار آن شده که گوآیدو و مادورو با هم گفتوگو کنند و مانع بالا گرفتن خشونتها شوند.
دویچهوله با اشاره به صفبندی جامعه جهانی نوشته: «روزهای سرنوشتسازی پیشروی ونزوئلا است چرا که اگر امریکا فراتر از حمایت زبانی، پشت صحنه با چین مذاکره کند یا حتی وارد مذاکره شود، شرایط میتواند تغییر کند. موضعگیری ژنرالهای ارتش هم بسیار مهم است.»