زندگی سلجوقی در زیرزمین مجتمع مسکونی شهر ری
حتماً مالک زمین نبش کوچه «محبتی» شهر ری که برنامه‌ریزی ساخت ۹ طبقه مسکونی را از آخرین روزهای آذر ماه آغاز و حتی فراخوان فروش واحدهایش را منتشر کرد، هیچ‌وقت فکر نمی‌کرد ساختِ فقط یک طبقه زیرزمین برایش چه دردسری‌هایی دارد؛ و گرنه قطعاً عطای آن را به لقایش می‌بخشید تا بتواند پروژه‌اش را به پایان برساند.
حدود دو ماه قبل، با اعلامِ خبر کشف دو خمره سفالی در حین فعالیت‌های عمرانی برای ساخت مجتمعی مسکونی در وسط بافت شهری شهرری، سازمان میراث فرهنگی وارد ماجرا شد و کار این کارگاه را که شهرداری منطقه بدون استعلام از معاونت میراث مجوز آن را صادر کرده بود، متوقف کرد. باستان‌شناسان به محل رفتند و به دنبال مطالعات باستان‌شناسی خود، به سیستم آبرسانی، فاضلاب شهری و آجر فرش‌های دوره سلجوقی در کنار اشیا باستانی رسیدند و هنوز این کاوش‌ها تا حدود یک هفته دیگر ادامه دارد، کاوش‌هایی که هر روز به سازه‌های جدیدی در دل بافت شهری ری می‌رسند. حالا انگار تاریخ زیر پای مردم ری جا خوش کرده، دیوارهای کارگاه کاوش گواه این مدعایند. کوزه‌ها، خمره‌ها و تکه سفال‌هایی که هنوز لای جرز دیوارها باقی مانده‌اند و تیم کاوش نه تنها حواسش به این لایه‌های باستانی و آثاری است که از سوی دیگر احتمال می‌دهد به واسطه سیل یا هر چیزی به این منطقه آورده شده باشند، بلکه هر روز آوار را از سازه‌هایی جدا می‌کند که به مرور شکل می‌گیرند، از یک سازه معمولی تا سیستم آب رسانی یا حتی آب انبار یا ….
محسن سعادتی، سرپرست کاوش باستان‌شناسی ری و کارشناس باستان‌شناسی شهر ری - در بین خبرنگاران نخست از کشف آثارِ جدیدی که در این فضای کوچک به دست آورده‌اند، خبر می‌دهد و می‌گوید: حتی از دو خمره‌ای که نخست کشف شدند، یافته‌هایی مانند سفال، شیشه و بیشتر خاک به دست آوردیم که بعد از الک کردن، بررسی کامل و مطالعه یافته‌ها و مرمت خمره‌ها، اطلاعات به دست آمده، برای مطالعه درباره نوشتن مقالات و کتاب‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرپرست کاوش باستان‌شناسی ری در بافت شهری، همچنین درباره کشف سفال‌های سالم در این محوطه باستانی اظهار می‌کند: علاوه بر دو خمره بزرگ، پی سوز، چند کوزه و گلدان پیدا کردیم که بیشتر آثار به دلیل فشار بافت شکسته اما قابل مرمت هستند. تعداد زیادی درپوش و شیشه به دست آمده‌اند. حتی چند مهره تزئینی یا «خر مهره» به دست آمد که هنوز جنس سنگ آنها را شناسایی نکرده‌ایم. این خر مهره‌ها به صورت پراکنده در محوطه پیدا شده‌اند.
او در بخشی از صحبت‌هایش به شایعات مطرح شده درباره محتویات دو کوزه بزرگ در این محوطه اشاره می‌کند و می‌گوید: با وجود اینکه برخی عنوان کرده بودند که در این محوطه سکه پیدا شده، اما ما اعلام می‌کنیم تاکنون هیچ سکه‌ای در این محوطه تاریخی کشف نشده است. سعادتی در توضیح وضعیت خمره‌های به دست آمده که تنها شانس این محوطه تاریخی بوده‌اند، اظهار می‌کند: یکی از خمره‌هایی که پیدا شده شکسته و خمره دیگر با اندود سفید پوشیده شده است، چون ترک بزرگی داشت که نیاز به مراقبت داشت، به همین دلیل اطراف آن را با گچ و پلاستیک بسته نگاه داشتند. سعادتی با اشاره به سازه‌های معماری کشف شده در این بخش از شهر ری می‌گوید: در طول کاوش‌ها سازه‌هایی از معماری کشف شد که احتمال داده می‌شود متعلق به یک حمام دوره سلجوقی باشد. در عین حال تعداد زیادی شیشه‌های خرد شده رنگی پیدا کردیم.
او همچنین درباره چرایی احتمال دادن این محوطه به دوره سلجوقی، به وجود دو نوع تاریخ‌گذاری، نسبی و مطلق اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به پلان کشف شده و نوع معماری، سفال‌ها و شیشه‌های کشف شده احتمال می‌دهیم این محوطه به دوره سلجوقی برسد، اما با توجه به آنکه هنوز آزمایش‌های لازم روی داده‌ها انجام نشده، نمی‌توان تاریخ دقیق را به صورت مطلق اعلام کرد.
این باستان‌شناس با بیان اینکه حدود یک هفته دیگر کار کاوش در این محوطه پایان می‌یابد، ادامه می‌دهد: با توجه به آنکه میزان یافته‌ها از سفال و آثار بسیار زیاد است بعد از پایان کاوش نیاز است تا حدود ۳ ماه روی داده‌ها تحقیق و بررسی شود. از آنجایی که باستان‌شناسی یک فعالیت نامشخص است نمی‌توانیم بگوییم که ممکن است در ادامه کاوش‌ها با چه چیزهایی روبرو می‌شویم.
