پیشنهاد کارشناسان صنعت خودرو برای افزایش کارکرد ساحات
برخی کارشناسان صنعت خودرو با ابراز امیدواری درباره ثمربخشی سازوکار حمایت از تبادلات تجاری اروپا و ایران (ساحات) یا اینستکس، بر لزوم رعایت هوشیاری، حفظ اصول شفافیت مالی و اطلاع‌رسانی کامل به فعالان اقتصادی و مالی برای همراهی با آن تاکید کردند.
وزیران امورخارجه آلمان، فرانسه و انگلیس یازدهم بهمن‌ماه امسال در حاشیه نشست اتحادیه اروپا اعلام کردند ساز وکار حمایت از تبادلات تجاری اروپا و ایران تحت عنوان اینستکس به ثبت رسمی رسیده است. شرکتی که با عنوان اینستکس ثبت شده است در پاریس مستقر می‌شود و یک کارشناس بانکی آلمانی مسوولیت آن را برعهده دارد، همچنین انگلیس ریاست هیات نظارت را برعهده می‌گیرد. پس از خروج امریکا از برجام در اردیبهشت ماه امسال اتحادیه اروپا با موضع‌گیری علیه این اقدام، به بررسی طرحهایی با هدف حفظ تجارت با ایران پرداخت.
این اتحادیه با اجرای قانون مسدودسازی تحریم‌ها (Blocking Statute) گامی در حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط برداشت تا این شرکت‌ها به موجب این قانون، مشمول تحریم‌های امریکا قرار نگیرند.
در این پیوند، عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو در دانشگاه علم و صنعت به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: اصل این حرکت، کار بزرگی است، اما هنوز مشکلات زیادی بر سر راه وجود دارد؛ در عین حال به نظر می‌رسد که چاره‌ای جز آن وجود ندارد. «امیرحسن کاکایی» بیان داشت: اروپا با این حرکت خود نشان داد که به دنبال باز کردن روزنه جدیدی خارج از مسیر دلار است. وی یادآوری کرد: در 50 سال گذشته به سمت جهانی شدن تحت کنترل و سلطه امریکا حرکت کردیم اما اکنون حرکت جدیدی برخلاف آن در حال شکل گرفتن است.
به گفته کاکایی، اروپایی‌ها با این اقدام در وهله نخست به دنبال کمک کردن به خود و تامین منافعشان هستند.
وی ادامه داد: در 30 تا 40 سال گذشته امریکا حرکت در مسیر جهانی شدن را آغاز کرد اما در 10 سال اخیر با مدیریت هوشمندانه چین و رشد پیوسته و پایدار این کشور، مسیر طراحی شده پیشین در حال به هم ریختن است و بر همین اساس امریکا حرکت‌هایی را به منظور بر هم زدن این بازی را آغاز کرد. این استاد دانشگاه اضافه کرد: اروپایی‌ها به دنبال ایجاد کانال مالی جدیدی خارج از کنترل امریکایی‌ها هستند، در حالی که همه نظام‌های مالی کلان جهان به نوعی به فدرال رزرو (بانک مرکزی امریکا) وصل است و بر این اساس کاری پیچیده به نظر می‌رسد.
وی ابراز امیدواری کرد با باز شدن این کانال مالی، بتوانیم از حقوق خود که توسط امریکایی‌ها پایمال شده دفاع کنیم و رفت و آمدها و تبادلات تجاری تسهیل شود.
کاکایی اضافه کرد: این کانال برای ایران یک «آب باریکه» است و همه مشکلاتمان را حل نمی‌کند. وی پیش بینی کرد هرچقدر این ماجرا جدی‌تر شود، امریکا بیشتر به آن حمله کند؛ زیرا هژمونی بزرگ آن کشور با این اقدام شکسته می‌شود. عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو در دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر لزوم همراهی ایران با این حرکت اروپایی‌ها، خواستار حفظ اصول شفافیت مالی شد و ابراز امیدواری کرد متخصصان بانکداری و مالی نیز روی همه جوانب آن کار کرده و افراد و فعالان اقتصادی، تولیدی و صنعتی را برای تغییرات جدید آماه کنند.
لزوم حفظ هوشیاری در شرایط حساس کنونی
رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور نیز گفت: اینستکس یک قدم به جلو است، زیرا اروپا جرات کرد ساز وکاری در مقابل یکجانبه نگری امریکا ایجاد کند. «محمدرضا نجفی منش» افزود: اینکه این ساز وکار مالی تا چه حد موفق باشد، به اتفاقات آینده و هوشیاری و هوشمندی ما بستگی دارد.
وی بیان داشت: باید ضمن حفظ حقوق خود، بهانه دست امریکایی‌ها ندهیم و تا امروز نیز با اقدام غیر احساسی به ویژه بهم نزدن برجام با خروج امریکایی‌ها از آن، هوشمندانه عمل کرده‌ایم. نجفی منش تاکید کرد: مسائل سیاسی از پیچییدگی‌های زیادی برخوردار است، بطور مثال شاید موضوع «جلیقه زردها» در فرانسه، بی‌ارتباط با وضع تعرفه‌های اقتصادی امریکایی‌ها نباشد.
ساحات، گامی مثبت و رو به جلو
یک عضو انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان نیز درباره ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا و تاثیر آن بر فعالان قطعه‌سازی و شرکت‌های کوچک و متوسط گفت: فارغ از هر نتیجه‌ای که این ساز وکار مالی بخواهد به دنبال داشته باشد، گامی مثبت و رو به جلو تلقی می‌شود.
«رضا رضایی» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا افزود: اولویت در نظر گرفته شده در این سازوکار مالی، دارو، غذا و مایحتاج عمومی مردم عنوان شده اما ممکن است بتوان برای مواد اولیه و قطعات یدکی مورد نیاز قطعه‌سازان و خودروسازان نیز از آن استفاده کرد. وی گفت: به نظر می‌رسد روزنه‌ای جدید برای صنایع خودروسازی و قطعه‌سازی باز شده باشد و باید ببینیم مقام‌های اروپایی تا چه حد به تعهداتشان در این توافق جدید پایبندند.
