اجلاس عقیم ورشو

۱۳۹۷/۱۱/۲۸ - ۰۱:۱۱:۰۴
کد خبر: ۱۳۹۷۱۲

اجلاس ورشو در حالی پایان یافت که با وجود اظهارات ایران ستیزانه مقامات امریکا و رژیم صهیونیستی، اجماع‌سازی علیه تهران به خوبی پیش نرفت و حتی در بیانیه پایانی نیز نامی از ایران برده نشد. به گزارش ایرنا، نشست دو روزه ورشو با صدور بیانیه‌ای کلی به کار خود پایان داد. اجلاس مورد نظر هر چند ذیل شعار فریبنده «صلح و امنیت در خاورمیانه» برگزار شد اما ائتلاف‌سازی علیه تهران را در دستور کار قرار داد و فرصت عرض اندام برای دشمنان ایران فراهم کرد. تاکتیک فشار بر ایران به دلیل نفوذ منطقه‌ای و توانمندی موشکی جمهوری اسلامی تنها یکی از اهداف برخی کشورهای حاضر در اجلاس ورشو به شمار می‌رفت تا بلکه از تداوم برجام و توسعه روابط ایران و جهان جلوگیری به عمل آید.  افزون بر آن، پیوند اعراب و اسراییل، تعمیق شکاف بین کشورهای اروپایی، تقابل با گسترش دامنه نفوذ روسیه و چین از دیگر اهدافی بود که مقامات نزدیک به 60 کشور را به پایتخت لهستان کشانده بود؛ اهدافی ناهمسو که بازیگران حاضر در آن اجماع نظر نداشتند و هر کدام در جهت خواسته‌های خود از اجلاس استفاده می‌کردند.

در چنین فضایی علاوه بر مقامات امریکایی، «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی و نمایندگان برخی دول عربی خاورمیانه فرصت را برای پیگیری اهداف خود و حمله لفظی علیه ایران مناسب دیدند. «مایک پنس» معاون رییس‌جمهوری امریکا و «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه این کشور که از بانیان برگزاری این نشست بودند، در متن و حاشیه آن سیاست‌های

 ایران هراسانه را ترویج دادند.

نتانیاهو نیز که همواره در پی بهره‌گیری از هر فرصتی برای ایراد سخنان ضدایرانی است در اجلاس وروشو همان رویه همیشگی را دنبال کرد. اما بازی او با کشورهای عربی حاضر در اجلاس نیز در خور توجه بود. پس از پایان اجلاس، دفتر نتانیاهو ویدئویی 25 دقیقه‌ای در یوتیوب منتشر و بعد از دقایقی آن را حذف کرد؛ ویدئویی که در آن نمایندگان سه کشور عربی (عربستان، امارات و بحرین) در حضور نخست ‌وزیر اسراییل به ایران حمله لفظی می‌کردند.

پس از این بازی نتانیاهو با اعراب بود که «ترکی الفیصل» رییس سابق سازمان اطلاعات سعودی چاره‌ای جز موضع‌گیری شتابزده نداشت و تاکید کرد که «ما هر‌گونه همکاری با اسراییل را نفی می‌کنیم». بنابراین نخست وزیر رژیم صهیونستی که با انتشار این ویدئو قصد داشت اعراب را در جبهه اسراییل علیه ایران به تصویر بکشد، در دستیابی به هدف خود ناکام ماند. از نگاه تحلیلگران سیاسی، اجلاس وروشو اجلاسی نبود که مقامات امریکایی انتظار آن را می‌کشیدند. در این اجلاس که به ظاهر با هدف بررسی «صلح و امنیت در خاورمیانه» برگزار شده بود، بازیگران تاثیرگذار و درگیر در بحران‌های خاورمیانه همچون ایران، روسیه، ترکیه، عراق، لبنان، فلسطین و غیره حضور نداشتند!

غایبان نشست ورشو، آن اجلاس را بی‌اهمیت و عاری از آرمان‌های واقعی جهانی می‌دانستند که تنها در راستای منافع چند کشور متخاصم تدارک دیده شده است. به عنوان نمونه «واسیلی نبنزیا» نماینده روسیه در سازمان ملل در جمع شماری از خبرنگاران، اجلاس ورشو را «بی ارزش» دانست.

از طرف دیگر «خلا ناشی از حضور قدرت‌های بزرگ» در اجلاس ورشو احساس می‌شد که به نوبه خود به‌شدت از وزن اجلاس مورد نظر می‌کاست. در اجلاس ورشو علاوه بر روسیه، وزیر امور خارجه چین نیز در زمره غایبان به شمار می‌رفت؛ موضوعی که نشان می‌داد سیاست‌های سیاسی و اقتصادی کاخ سفید در سال‌های اخیر که «دونالد ترامپ» بر کرسی ریاست‌جمهوری امریکا تکیه زده در تقابل با منافع مسکو و پکن قرار دارد.

از دیگر غایبان بزرگ اجلاس ورشو، وزیران امور خارجه بازیگران موثر و گردانندگان اتحادیه اروپا مانند فرانسه و آلمان بودند. «جرمی هانت» وزیر خارجه بریتانیا نیز تنها با هدف حضور در جلسه‌ای مربوط به یمن در این کنفرانس شرکت کرد. مهم‌تر از همه «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه بود که از شرکت در این اجلاس خودداری نمود.  عدم حضور نمایندگان اتحادیه اروپا در اجلاس بروکسل را می‌توان از دو دیدگاه مورد بررسی قرار داد. نخست در ارتباط با برجام و دوم در ارتباط با آینده اتحادیه.  در ارتباط با برجام و ایران لازم به یادآوری است که پس از خروج امریکا از توافق هسته‌ای، کاخ سفید تلاش‌های ناموفق و در عین حال چشمگیری برای همراه ساختن اروپایی‌ها به کار بست. اتحادیه‌ای که برجام را با امنیت و استقلال خود پیوند خورده می‌داند تا به امروز به این توافق معتبر بین‌المللی پایبند مانده است. از این رو وزرای خارجه سه کشور اتحادیه شامل انگلیس، آلمان و فرانسه چندی پیش با انتشار بیانیه‌ای از راه‌اندازی کانال ویژه مالی با عنوان «اینستکس» خبر دادند.

در ارتباط با آینده اتحادیه اروپا نیز کارشناسان معتقدند، اتحادیه‌ای یکپارچه و همگون راه را در مقابل یکه تازی‌ها و سیاست‌های تهاجمی ایالات متحده سد می‌کند. نزدیکی امریکا با لهستان به بهانه جلوگیری از نفوذ روسیه در اروپای شرقی در عمل به شکاف بین کشورهای اروپایی منجر خواهد شد؛ هدفی که از نگاه مقامات اروپایی دور نمانده و لازم دیدند که از شرکت در اجلاس امریکایی در قلب اروپا اجتناب کنند. با درک همین مسائل بود که «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در آستانه برگزاری اجلاس ورشو، آن را نشستی دانست که « در همان ابتدا شکست خورده است».