تمام توییتهای ترامپ درباره اوپک از 2011 تاکنون
گروه انرژی|نادی صبوری |
دیروز دونالد ترامپ سکوت خود را در مورد نفت و اوپک شکسته و یک بار دیگر نشان داد که قصد ندارد توییتهایش را در مورد این سازمان متوقف کند. دونالد ترامپ نوشت: «قیمت نفت زیادی بالا رفته است، اوپک لطفا ریلکس باش و موضوع رو سخت نکن، دنیا تحمل قیمت بالا رو نداره». این توییت ترامپ بلافاصله واکنش بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار نفت را به دنبال داشت. ترامپ در این اظهارنظر تلویحا از عربستان سعودی، بزرگترین کشور تولیدکننده نفت خام در اوپک خواسته است که بر تولید نفت خامش بیافزاید تا از بالاتر رفتن قیمتها جلوگیری کند.
بهای نفت خام در هفتههای اخیر روندی صعودی داشته و چندین بار رکورد سال 2019 را زده است. این اتفاق از دید اغلب تحلیلگران در نتیجه تلاش اوپک برای کاستن از سطح تولید رخ داده است. عربستان سعودی به ویژه بیش از دیگر کشورهای این سازمان، تولید نفت خام خود را در مدت اخیر کاهش داده است.
ترامپ چند ماه پیش و زمانی که اوپکیها قرار بود درباره سطح تولید نفت خام خود و مساله تحریم ایران تشکیل جلسه داده و صحبت کنند، توییت کردن درباره نفت و درباره این سازمان نفتی را آغاز کرد. رییسجمهوری ایالات متحده بارها اوپک را متهم کرد که قیمت را دستکاری میکند. واقعیت اما این است که مواضع ضد اوپک ترامپ به هیچوجه تازگی ندارد و به دوره رییسجمهوری او ختم نمیشود؛ با این تفاوت که توییتهای گذشته او در خصوص اوپک، از حیث مورد استقبال و همچنین انتقاد قرار گرفتن، قابل قیاس با نمونههای اخیر نیست.
16 نوامبر 2011، زمانی که نفت خام پس از مدتها در حال تجربه کردن سطوح 100 دلاری قیمت بود، ترامپ در توییتی نوشت که در حالی که اوضاع اقتصادی جهان نابهسامان است اوپک به فکر سود جیب خود است و نفت کافی را وارد بازار نمیکند تا قیمت بالا برود.
ژانویه سال بعد، ترامپ که در نقش منتقد دولت اوباما فعالیت میکرد در توییتی نوشت که اوپک دارد ما را پارهپاره میکند اما اوباما اصرار دارد که به خرید نفت خام از آنها ادامه دهد، این در حالی است که ما میتوانیم از همسایهمان کانادا نفت بخریم.
ترامپ در توییتهایی که در سال 2011 به منظور معرفی کتابش «Making America 1 again» مینوشت، کتاب را چیزی که «اوپک» و «چین» نمیخواهند شما آن را بخوانید معرفی میکرد.
فوریه 2012 و در حالی که جدی شدن تحریمهای نفتی علیه ایران باعث شد بهای نفت خام برای 9 ماه یک روند صعودی کمسابقه را رقم بزند، ترامپ توییت کرد: «تحریم ایران اصلا بهانه موجهی برای 9 ماه بالا بودن قیمت نیست. اوپک دارد ما را نابود میکند و اوباما نیز فقط نگاه میکند»
ترامپ که مشخصا از همان روزها گروههای مشخصی را در میان مردم امریکا برای پیدا کردن پایگاه اجتماعی هدف قرار داده بود در توییتی دیگر در فوریه 2012 نوشته است: «تصور کنید هر کدام از مردم امریکا بطور متوسط چقدر پول ذخیره میکردند اگر میتوانستیم اوپک را از بین ببریم». اهمیت این توییت از این جهت است که درست در یکی از دورانی نوشته شده است که قیمت بنزین در امریکا در بالاترین سطوح خود قرار داشته و نارضایتی قابل توجهی را به دنبال آورده بود.
استفاده ترامپ از احساسات مردم ضد اوپک برای قیمت بنزین، مشخصا هدفدار بوده است. رییسجمهوری ایالات متحده، اکتبر 2011 نوشته است: «قیمت نفت خام به 86 دلار در هر بشکه نزدیک شده است، اوپک دارد ما را پاره پاره میکند، امریکا به رهبرانی جدید نیاز دارد!»
ترامپ نوامبر 2012 در توییتی که برای حمایت از میت رامنی نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری آن سال ایالات متحده منتشر کرده بود نوشت: «آیا ما هنوز رییسجمهوری را میخواهیم که جلوی عربستان سعودی تعظیم کند و به اوپک اجازه دهد که ما را پاره پاره کند؟ امریکا را قوی کنید، به میت رامنی رای دهید»
نکته جالب توجهی که درباره سلسلهتوییتهای ترامپ در فاصله سالهای 2011 تا 2013 در مورد اوپک به چشم میخورد این است که او در تمام این موارد از واژگانی مشخص و یکسان استفاده کرده است. برای مثال ترامپ برای توصیف دیدگاهش در مورد اثر اوپک بر امریکا همواره از عبارت Ripping of استفاده کرده است.
ترامپ در یک توییت دیگر با استفاده از همین عبارت مینویسد که نفت امروز 86 دلار است اما قیمت واقعی آن حتی نصف این رقم هم نیست.
نکته جالب توجهی که در مورد زمان این توییتها به چشم میخورد این است که دونالد ترامپ بیشترین توییتهای ضد اوپک را در فاصله سالهای 2011 تا 2013 منتشر کرده است. این دقیقا دورانی است که بهای نفت خام در حال نزدیک شدن به یکی از رکوردهای قیمتی خود بوده و بهای بنزین در امریکا را بالا برده بود.
سلسله توییتهای نفتی ترامپ از سال 2013 عملا متوقف شده و در سال 2018 و با روی کار آمدن او برای ریاستجمهوری ایالات متحده دوباره آغاز میشود. در اینجا باید به یاد آورد که بهای نفت خام از سال 2014 روند نزولی شدیدی را آغاز کرده و به سطوح بسیار پایین قیمتی رسید. در این دوران عملا قیمت بنزین در امریکا نیز بسیار پایین بود و احتمالا کسی در این کشور وقعی به ترویج ایدههای ضد اوپکی نمیداد.
ترامپ روشی بسیار پوپولیستی را برای برانگیختن احساسات مردم نسبت به اوپک استفاده میکرده است. این توییتها با بالا رفتن قیمت نفت، لحنی بیشتر پوپولیستی پیدا میکردند. برای مثال 29 نوامبر 2012 که نفت به 90 دلار در هر بشکه نزدیک شده بود نوشته است: «امروز پنجشنبه است، امروز اوپک چقدر از ما دزدیده است؟»
او می2013 و در دورانی که قیمت نفت تقریبا بالای 95 دلار در هر بشکه تثبیت شده بود توییت کرد: «نفت نباید بیشتر از 40 دلار در هر بشکه آب بخورد، ایدهآل آن 25 دلار در هر بشکه است. ما داریم از کشورهای اوپک حفاظت میکنیم»
ترامپ سال 2018 توییتهای خود درباره اوپک را با «مونوپولی» توصیف کردن این سازمان آغاز کرد. از همین دوران بود که طرح مسکوت امکان شکایت دولت امریکا از کشورهای اوپک با «کارتل» خواندن این سازمان دوباره رونق گرفت.
رویترز نوامبر امسال نوشت که این لایحه با ایجاد تغییراتی در قانون ضدتراست امریکا این امکان را برای دولت امریکا به وجود میآورد تا از تولیدکنندگان اوپک به اتهام تبانی شکایت کند؛ بر این اساس، محدود کردن تولید نفت یا گاز یا تعیین قیمت آنها ممنوع خواهد شد. در حال حاضر کشورهای عضو اوپک در این زمینه از مصونیت برخوردارند.
البته در میان کامنتهای فراوانی که توییتهای ترامپ در مورد اوپک به خود میبیند، نکات قابل توجهی نیز به چشم میخورد. دیروز و پس از آنکه ترامپ دوباره اوپک را برای قیمت بالای نفت خام ملامت کرد، یکی از شهروندان امریکایی نوشت: «قیمت پایین بنزین خوب است اما اگر قیمت نفت زیاد پایین بیاید چه بلایی بر سر تولیدکنندگان نفت خام امریکایی میآید»
هزینه تمام شده نفت خام از منابع متعارف که بیشتر در خاورمیانه متمرکز است تفاوت قابل توجهی با تولید آن از منابع غیرمتعارف مانند شیل و حفاریهای آفشور دارد. بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که قیمتهای پایین 50 دلار در هر بشکه برای تولیدکنندگان شیل مقرونبه صرفه نیست.
در سوی دیگر ماجرا نیز مساله انتشار کربن و توافقهای جهانی برای کاهش آن وجود دارد، نفت ارزان به معنای رقابتپذیری کمتر انرژیهای تجدیدپذیر و انتشار بیشتر کربن است. ترامپ اما برای به دست آوردن دل موتورسواران و ماشینسواران امریکایی به چنین صحبتهایی اهمیتی نمیدهد. تنور انتخاباتی امریکا از همین حالا گرم است.