پشت درهای بسته اتاق بازرگانی چه می‌گذرد؟

با تأیید انتخابات تمامی استان‌ها (به جز انتخابات اتاق تهران) فاز جدیدی برای تعیین رییس و هیأت رییسه اتاق ایران به راه افتاده است. گزینه‌های مختلفی برای ریاست و عضویت در هیأت رییسه اتاق ایران در جریان است. بازار لابی و گفت‌وگو نیز بسیار داغ است. گفته می‌شود در روز گذشته جلسه‌ای طولانی پشت درهای بسته میان حسین سلاح ورزی، کیوان کاشفی و مسعود خوانساری در اتاق ایران برگزار شده است که در آن به تحلیل شرایط آرا در دوره نهم اتاق ایران پرداخته شده است.

بحث‌های زیادی درباره هیأت رییسه این دوره و نحوه چینش آن وجود دارد. انتخابات 11 اسفند در بعضی استان‌ها باعث درگیری‌های شدید شد بطوری که به شکل واقعی درب یکی از اتاق‌های استانی را گِل گرفتند یا هنوز اوضاع اتاق اهواز ناآرام است. در تهران نیز انتخابات به شکایت کشیده شده و با وجود صدور اعتبار نامه‌ها اختلاف در اوج خود است. برای بسیاری این سوال مطرح است که انتخابات هیأت رییسه دوره نهم باعث افزایش شکاف‌ها و اختلافات می‌شود یا اینکه شاهد کاهش اختلافات و حل مشکلات خواهیم بود.

در حال حاضر گزینه‌های مختلفی برای ریاست اتاق ایران مطرح است. شرایط اتاق ایران به گونه‌ای است که حرکت هر فرد و مدعی ریاست روی استراتژی بقیه اثرگذار خواهد بود. تهران یک دست در اختیار ائتلاف برای فردا است اما در مقابل آرای شهرستان‌ها از یکپارچگی بیشتری برخوردار شده است و همین موضوع باعث می‌شود که احتمال ریاست یکی از شهرستان‌ها در اتاق ایران بیشتر باشد.

گزینه اول ریاست غلامحسین شافعی است. شافعی در نیمه دوره هفتم به ریاست رسید اما در سال اول دوره هشتم ریاست را به محسن جلال پور واگذار کرد. با استعفای جلال پور، شافعی موفق شد با فاصله بسیار اندکی مسعود خوانساری را شکست داده و مجددا رییس اتاق ایران شود. با توجه به یک دست بودن شهرستان‌ها به نظر می‌رسد در صورت تکرار دوگانه شافعی- خوانساری و حضور هر چهره‌ای از تهران در مقابل شافعی، برنده این بازی شافعی با اختلافی بسیار بیشتر از قبل خواهد بود.

گزینه دوم ریاست یک چهره از تهران است که طبیعتا مسعود خوانساری محتمل‌ترین گزینه محسوب می‌شود. برد قاطع خوانساری در تهران باعث شده است که بسیاری از تهرانی‌ها به پیروزی ریاست بعد از چندین سال امیدوار باشند. با این وجود خوانساری تردید زیادی دارد و نمی‌خواهد برای سومین بار به رقیب قدیم خود ببازد. انسجام شهرستان‌ها در حالتی صورت می‌گیرد که چهره اصلی هماهنگ کننده شهرستان‌ها به نفع تهران یعنی پدرام سلطانی این دوره در هیأت نمایندگان ایران حضور ندارد. در این شرایط زمزمه‌های زیادی مبنی بر کاهش سهمیه اتاق تهران در هیأت رییسه به گوش می‌خورد. در دوره هشتم تهران دارای 3 کرسی نایب رییسی بود اما به نظر می‌رسد در این دوره حداکثر 2 کرسی از 7 کرسی هیأت رییسه نصیب تهران شود.

اما حالت سوم گزینه حضور یک چهره از استان‌ها است که مورد تأیید تهران باشد. در دوره هشتم همین الگو باعث پیروزی محسن جلال پور شد و در توافقی میان تهران با جلال پور هیأت رییسه اتاق ایران بسته شد. در میان چهره‌های مطرح استانی که می‌توانند حمایت تهران را جلب کنند حسین سلاح ورزی بیشترین شانس را دارد. سلاح ورزی در زمان انتخاب شدن به عنوان

 نایب رییس نیز حمایت شورای روسای استان‌ها را در اختیار نداشت اما رای تهران برای نایب رییسی وی کافی بود. وی دارای پایگاه رای مشخصی در استان‌ها است و در صورت کمک تهران می‌تواند مدعی ریاست شود. در حقیقت اگر تهرانی‌ها به این جمع بندی برسند که شانس آنها برای کسب ریاست بسیار اندک است احتمالا روی یک گزینه شهرستانی توافق خواهند کرد تا در چند تکه شدن آرای شهرستان‌ها بتوانند کرسی‌های بیشتری از نایب رییسی یا سایر سمت‌های هیأت رییسه را جذب کنند. تا به امروز موضع سلاح ورزی در این خصوص حمایت از ریاست شافعی بوده است و در جلسات مختلف بر این موضوع تأکید شده است اما جلسات اخیر سلاح ورزی و کاشفی با خوانساری به ویژه جلسه دیروز احتمال توافق با تهران را تقویت کرد. نکته مهم این است که این بازی یک بار از سوی جلال پور صورت گرفته است و باید دید آیا بار دوم شاهد تکرار این الگو خواهیم بود یا خیر.

اما رقابت در بخش‌های دیگر هیأت رییسه به جز رییس نیز بسیار جدی و تنگاتنگ است. بیش از 12 استان تاکنون نمایندگانی برای حضور در هیأت رییسه دارند و به همین دلیل بحث کاهش سهمیه تهران و ندادن کرسی به مدیران دولتی بسیار داغ است. هنوز زمان زیادی تا خرداد ماه باقی مانده است ولی استان‌هایی که مدعی کسب کرسی هیأت رییسه هستند خیلی سریع انتخابات هیأت رییسه خود را برگزار کرده‌اند. به نظر می‌رسد در اردیبهشت ماه با تعیین اسامی اعضای هیأت نمایندگان اتاق ایران در دوره نهم بتوان تحلیل دقیق‌تری از شرایط انتخابات هیأت رییسه اتاق نهم داشت اما پیش‌بینی می‌شود شورای روسای اتاق‌های استان‌ها در این دوره نیز نقش مهمی را برای تعیین هیأت رییسه ایفا خواهد کرد.