رشد اقتصاد جهان کُند شد

گروه جهان|

اقتصاد کشور‌های جهان وارد یک دوره افول شده که رهایی از آن در سال ۲۰۱۹ میلادی دشوار است. بنابر آمار و ارقام جدیدی که توسط موسسه بروکینگز و فایننشال‌تایمز گردآوری شده اقتصاد کشور‌های جهان به‌طور هماهنگ وارد یک دوره افول و سراشیبی شده که رهایی از آن در سال ۲۰۱۹ دشوار خواهد بود.

فایینشال تایمز یکشنبه نوشت: اطلاعات و شاخص‌های اقتصادی در کشور‌های توسعه‌یافته و نوظهور از پاییز سال گذشته نگران‌کننده است و این امر از روند رو به افول رشد اقتصادی جهان و لزوم اجرای اصلاحات اقتصادی جدید حکایت دارد. این چشم‌انداز تا آنجا نگران‌کننده شده است که کریستین لاگارد رییس صندوق بین‌المللی پول، با هشدار درباره روند کند شدن رشد اقتصادی جهان اعلام کرده این صندوق پیش‌بینی رشد اقتصادی خود را اواخر این هفته کاهش خواهد داد. سازمان جهانی تجارت نیز درباره کاهش پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان با ادامه اختلافات تجاری هشدار داده است.

این اطلاعات بر اساس شاخص‌های اقتصادی ناامیدکننده‌ای در شش ماه گذشته به دست آمده که تصویری مشابه را در امریکا، چین و اروپا ارایه می‌دهد. پروفسور اسوار پراساد از موسسه بروکینگز می‌گوید به نظر نمی‌رسد این روند رکود اقتصادی را در جهان به دنبال داشته باشد، اما فعالیت همه بخش‌های اقتصادی جهان رو به کاهش گذاشته است.

شاخص‌های اقتصادی در کشور‌های نوظهور اقتصادی در حال کاهش است و به سبب نگرانی از اینکه رشد اقتصادی سریع چین پس از سال‌ها رو به پایان قرار دارد، به سطحی معمول رسیده است. پروفسور پراساد می‌گوید شاخص‌های رشد اقتصادی در اروپا ناامیدکننده است و در جهان تنها هند است که رشد اقتصادی آن به واسطه مشوق‌های پولی و مالی ارایه شده در آستانه انتخابات سراسری این کشور در اواخر این ماه در سراشیبی قرار نگرفته است. این در حالی است که ادامه اختلافات تجاری بین چین و امریکا نیز چشم‌انداز تسریع روند رشد اقتصادی جهان را در نیمه‌دوم امسال در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

پروفسور پراساد می‌گوید: تنش‌های تجاری و نابه‌سامانی ناشی از آن احتمالا پیامد‌های بلندمدتی را برای اقتصاد جهان خواهد داشت که رشد اقتصادی را نیز تحت الشعاع قرار خواهد داد. او گفته ناتوانی سیاستمداران برای ارایه مشوق‌های اقتصادی کارامد که بتواند چشم‌انداز روشنی را برای رشد اقتصادی جهان در اواخر امسال رقم بزند ممکن است آهنگ کند رشد اقتصادی را تقویت کند. به اعتقاد ناظران، احتمال می‌رود افزایش میزان بدهی عمومی نیز توانایی کشور‌های بزرگ اقتصادی توسعه یافته را برای مقابله با کاهش رشد اقتصادی از طریق ارایه‌مشوق‌های مالی محدود کند.

هشدار فایننشال‌تایمز در شرایطی است که وزارت خزانه‌داری ایتالیا نیز پیش‌بینی خود از نرخ رشد اقتصادی این کشور را از یک درصد به تنها ۰.۱درصد در ۲۰۱۹ کاهش داده است. این خبر که تأثیر منفی زیادی روی یورو و بورس‌های اروپایی داشته در معاملات بورس ایتالیا نیز موجب کاهش ۰.۳ درصدی شاخص بورس میلان شده است. اقتصاد ایتالیا که سال گذشته وارد رکود شد با بحران بدهی شدیدی نیز رو به رو است به‌گونه‌ای که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی این کشور به ۱۳۰ درصد رسیده است. انتظار می‌رود کسری بودجه امسال سومین اقتصاد بزرگ منطقه یورو در سال جاری حدود ۲.۳ درصد از تولیدات ناخالص داخلی باشد. دولت ایتالیا دستیابی به نرخ رشد ۰.۳ تا ۰.۴ درصدی را برای سال ۲۰۱۹ هدف‌گذاری کرده است.

  نشست بهاره IMF

بلومبرگ نیز یکشنبه با اشاره به نشست صندوق بین‌المللی پول در هفته آینده نوشته: روسای بانک‌های مرکزی و وزرای اقتصادی در نشست هفته جاری خود در واشنگتن بار دیگر این فرصت را دارند تا درباره رشد جهانی اقتصادی و ریسک‌های ناشی از برگزیت صحبت کنند.

صندوق بین‌المللی پول که قرار است نشست بهاره خود را برگزار کند همچنین چشم‌انداز خود از رشد اقتصادی را تغییر خواهد داد؛ اما پرسش کلیدی این است که آیا سیاست‌گذاران هنوز به ثبات در اقتصاد امیدوارند یا اینکه خوش‌بینی‌شان کلا از دست رفته است؛ به‌ویژه اینکه کریستین لاگارد رییس صندوق بین‌المللی پول، از موقعیت خطرناک اقتصاد جهان گفته است.

تام اورلیک کارشناس ارشد اقتصادی، در این باره می‌گوید: «نشست صندوق در فضایی سرشار از عدم قطعیت برگزار می‌شود. تولید ناخالص جهانی به پایین‌ترین سطح خود از زمان بحران مالی رسیده است. فدرال رزرو افزایش نرخ بهره را متوقف کرده، تجارت جهانی در وضعیت خوبی نیست و چین دست به دامن محرک‌های اقتصادی شده است. اینها همگی بدان معناست که سیاست‌های حمایتی در پیش گرفته شده است. فکر می‌کنیم که کاهش رشد اقتصادی برای 2019 یا همین حالاست یا به‌زودی فرا خواهد رسید.»

صندوق بین‌المللی پول در ژانویه پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی منطقه یورو را به‌شدت کاهش داد اما اکنون به‌نظر می‌رسد که شرایط به مراتب بدتر شده و این مساله‌ای است که قطعا در نشست روز چهارشنبه در فرانکفورت مورد بحث قرار خواهد گرفت، روزی که فدرال رزرو امریکا نیز گزارش خود از نشست ماه مارس را منتشر خواهد کرد.

سازمان تجارت جهانی نیز هفته گذشته در تازه‌ترین پیش‌بینی سالانه خود در ۲۰۱۹، از کند شدن رشد تجارت جهان در سال جاری میلادی خبر داده بود. این سازمان پیشتر نیز رشد تجارت جهانی امسال را ۳.۷ درصد تخمین زده بود ولی در پیش‌بینی تازه خود این رقم را بازنگری کرده و آن را ۲.۶ درصد اعلام کرده است. بنابر اعلام این نهاد بین‌المللی، تجارت جهانی در سه ماهه آخر سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) سه دهم درصد کاهش داشته است. از جمله دلایلی که سازمان تجارت جهانی برای کند شدن رشد تجارت در سال جاری برشمرده می‌توان به جنگ تجاری امریکا و چین، رشد کند اقتصادی جهان، نوسانات بازارهای سهام بین‌المللی و سخت شدن شرایط مالی در کشورهای در حال توسعه اشاره کرد.