آینده انرژی امن و پایدار برای همه
گروه انرژی|
در حالی که روز پنج‌شنبه گزارش ماهانه IEA منتشر شد، چند روز پیش از آن نیز نامه‌ای از سوی فاتیح بیرول رییس این سازمان خطاب به بخشی از پژوهشگران حوزه انرژی که خواهان موضع‌گیری آژانس بین‌المللی انرژی در مورد روند آینده پروژه‌های نفتی شده بودند منتشر شد. در این نامه آمده است: گزارش‌های 6 ساله سازمان بین‌الدولی تغییرات اقلیم سازمان ملل (IPCC) که بر اساس هشدارهای داده شده در آخرینش (سال 2014) کنفرانس آب‌وهوایی پاریس در سال 2015 تشکیل شد و کشورها تصمیم گفتند برای جلوگیری از گرمایش بیش از 2 درجه‌ای زمین اقدامات ضروری مربوط به خود را انجام دهند، اهمیت موضوع انتشار گازهای گلخانه‌ای را بطور رسمی نشان دادند. از آنجا که تولید انرژی در سراسر جهان لاجرم انتشار گازهای گلخانه‌ای را به دنبال دارد و حوزه انرژی در انتشار این گازها در جو و گرمایش زمین بازیگر موثری است، آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) مولفه پیوسته مهم‌تر شونده گرمایش زمین را در گزارش‌های خود مد نظر قرار داده است. این سازمان در چشم‌انداز جهانی انرژی (WEO) خود که به نوعی نقشه راه جهان در حوزه انرژی به حساب می‌آید، تعهد به کاهش انتشار جهانی کربن و مقابله با تغییرات اقلیمی را در کنار دو هدف دیگر خود -آینده انرژی مقرون‌به‌صرفه و پایدار برای همه- جزو ماموریت‌های اصلی قرار داده است. همکاران عزیز از نظراتتان درباره اینکه چگونه WEO چراغ راه با ثباتی برای تفسیر نیازهای علمی جهان هم‌تراز با واقعیت‌های طرح‌ریزی‌شده و جاری این بخش شده است، قدردانی می‌کنم و سپاسگزاری خود را برای پیشنهادهایتان درباره نحوه اصلاح کارمان در این مسیر ابراز می‌دارم.
برای سال‌های بسیاری، WEO سناریوهای سالانه «ثبات اقلیمی» را با آمیختن آخرین داده‌ها در حوزه‌های تکنولوژی، بازار و علوم تهیه کرده است. ما باز هم این کار را در نسخه 2019 انجام خواهیم داد. تا آنجا که من می‌دانم، هیچ جای دیگری چنین تحلیل منظم و جامعی از وضعیتی که نظام انرژی جهانی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در آن به سر می‌برند و همچنین جایی که این نظام باید برود تا به اهداف مشترک‌مان برسیم را تولید نمی‌کند. داده‌ها و تحلیل‌های ما همچنین در گزارش‌های سازمان بین‌الدولی تغییرات اقلیمی (IPCC) مورد استفاده قرار گرفته است که شامل آخرین تحلیل‌ها درباره گرمایش 1.5 درجه سانتی‌گرادی زمین نیز می‌شود.ده سال پیش از این، WEO سناریوی دقیقی را به منظور یک انقلاب حقیقی کاهش کربن برای پیک انتشار دی‌اکسیدکربن در سال 2020 ترتیب داد و هشدار داد که در صورت انجام ندادن اقدامات سیاسی قوی‌تر، انتشار کربن مربوط به بخش انرژی به رشد خود ادامه خواهد داد. بلافاصله پس از آنکه توافق‌نامه پاریس امضا شد، ما دلالت‌های بخش انرژی مربوط به گرمایش 1.5 درجه‌ای جهان را در گزارش WEO سال 2016 بررسی کردیم. در سال 2017، WEO «سناریوی توسعه پایدار» را معرفی کرد. این سناریو رویکرد یکپارچه‌ای برای رسیدن به اهداف اقلیمی‌مان تحت لوای توافق‌نامه پاریس دارد و در عین حال دسترسی همگان به انرژی در جهان و کاهش آلودگی هوا را تضمین می‌کند. این سناریو منحصربه‌فرد راه را برای جهان هموار می‌سازد تا بطور هم‌زمان به این اهداف مهم بحرانی زیر چتر اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد دست یابد. اکنون کشورها نه‌تنها برای رسیدن به اهداف مشترک اقلیمی تلاش‌می‌کنند که نقش‌های مربوط به خود را انجام دهند، بلکه حتی به شکلی به دنبال کاهش آلودگی مرگبار هوا هستند که تضمین‌کننده دسترسی همه شهرواندانشان به خدمات انرژی نیز باشد.
سناریوی توسعه پایدار بطور کامل در مسیر آن هدف توافق‌نامه پاریس قرار دارد که به دنبال نگه داشتن افزایش دمای متوسط جهانی کمتر از 2 درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطوح دوره پیشاصنعتی است و تلاش می‌کند افزایش دمای جهان را به 1.5 درجه سانتی‌گراد محدود سازد. در حقیقت، این سناریو جاه‌طلبانه‌تر از سایر سناریوهای «زیر 2 درجه سانتی‌گراد» است: انتشار گازهای گلخانه‌ای در چشم‌انداز 2040 درون مجموعه‌ای از سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای قرار دارد که افزایش دمای جهانی کمتر از 1.5 درجه سانتی‌گراد را برای سال 2100 برنامه‌ریزی کرده‌اند.
علم به ما می‌گوید که نیازمند رسیدن به پیک انتشار کربن در آینده نزدیک و کاهش سریع آن هستیم. این امر همان چیزی است که سناریو توسعه پایدار به دنبال آن است. اما همانطور که آخرین داده‌های سال 2018 نشان می‌دهد و همانطور که سال‌ها هشدار داده‌ایم، جهان دقیقأ در حال حرکت در مسیر مخالف است و ما را به سمت گرمایش زمین حداقل تا 2.7 درجه سانتی‌گراد هدایت می‌کند. ما این گسست را در هر فرصتی برجسته می‌کنیم. نیاز به اقدام عملی روشن است. در IEA تمرکز ما بر راه‌حل‌های جاه‌طلبانه و عملی است که می‌تواند تفاوت واقعی در دنیای واقعی ایجاد کند. ما در حال قدم گذاشتن در قسمت اصلی کارمان برای حمایت از سیاست‌های صحیح و پایدار هستیم. برای نمونه، از طریق داده‌های مناسب، آموزش، مشاوره ظرفیت‌سازی در این راه قدم برمی‌داریم. علاوه بر سابقه طولانی مشاوره اعضای IEA برای بیش از 40 سال، ما همچنین با اعضای جدید خانواده IEA همکاری می‌کنیم و برای رسیدن به اهداف انرژی پاک آنها در اسرع وقت؛ برای مثال، از طریق برنامه اخیر ما با عنوان «برنامه انتقال انرژی پاک»؛ به آنها کمک می‌کنیم. برای نمونه، ما در حال همکاری با دولت هند بر روی بازده استاندارد کولرها هستیم. کولرها در دهه‌های پیش‌رو بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان برق این کشور خواهند بود. ما به چین درباره سیستم تجارت انتشار گازهای گلخانه‌ای مشاوره می‌دهیم. ما در حال کمک به دولت‌های اندونزی و تایلند هستیم تا راه‌حل‌هایی را بیابند که سهم بیشتری از انرژی‌های تجدیدپذیر را در شبکه انرژی خود جای دهند. من همچنین می‌توانم کار ده‌ساله‌مان در مورد حذف یارانه‌های سوخت فسیلی یا تمرکز اخیرمان بر روی راه‌های کاهش انتشار گاز متان در جو را در این لیست اضافه کنم.
من از مسوولیت بزرگی که ما به عنوان هدایت‌گران جریان انرژی داریم و از نقشی که در کمک به نزدیک‌شدن فاصله بین روند فعلی انتشار گازهای گلخانه‌ای و اهداف بلندمدت اقلیمی‌مان می‌توانیم بازی کنیم، آگاهی دارم. مطمئن باشید که IEA همچنان به استفاده از داده‌ها، تحلیل‌ها و برد جهانی‌اش برای ساختن آینده انرژی امن‌تر و پایدارتر برای همگان ادامه خواهد داد.
