مسکن مهر هم وارد بازی گرانی شد
لیلا درخشان |روزنامهنگار|
نام پروژه مسکن مهر که میآید ناخودآگاه واحدهایی فاقد کیفیت و نابرخوردار از حداقل امکانات زیستی به ذهن متبادر میشود. هر چند که قطعا بخشهایی از این پروژه از کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار هستند و به لحاظ جانمایی نیز در مکانهای مناسب ساخته شدهاند اما در کل مسکن مهر به نمایهای از پروژههای بیکیفیت و نماد مسکن محرومان و تهیدستان مبدل شده است، در این بین، البته صفاتی که عباس آخوندی- وزیرسابق راه وشهرسازی- نظیرمزخرف، سیب گندیده، پروژه خانمانبرانداز و... به مسکن مهرنسبت میداد بیش از پیش سبب شد که وجهه پروژههای مسکن مهر نزد افکار عمومی خدشه دارشود. با این تفاسیر، وقتی میشنویم که مسکن مهر هم خودش را به گرانی بیضابطه و افسارگسیخته بخش مسکن رسانده است شاید اندکی جا بخوریم، چرا که برایمان دور از انتظاراست که این پروژه هم با سرعت وارد بازی گرانی مسکن شود، گویی از مسکن مهر توقع داریم که از توفان گرانی قیمت مسکن در امان باشد، اما واقع امر این است که بر اساس گزارشهای میدانی و اظهارنظر مشاوران املاک، قیمت واحدهای مسکونی مهر در اطراف تهران و نیزبسیاری از شهرهای اقماری کلانشهرها با افزایش دو برابری مواجه شده است.
ذکراین نکته ضروری است که بر اساس آمارهای رسمی عنوان شده از سوی دفتربرنامهریزی واقتصاد مسکن وزارتخانه راه و شهرسازی، قیمت مسکن در اسفند ماه سال گذشته نسبت به مدت مشابه درسال 96 با رشد 97 درصدی مواجه شد. همچنین متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی تهران در سال 97 ازمیانگین مترمربعی سه میلیون تومان به متر مربعی 10 میلیون تومان افزایش یافت که البته بر اساس آمارها در فروردین ماه سال جاری این عدد به متر مربعی 11 میلیون تومان افزایش یافته است.در عین حال بررسی رفتار بازار مسکن بیانگر آن است که اساسا تهران به عنوان مرجع قیمتگذاری بخش مسکن همیشه نقش آفرین بوده است، بطوری که به محض تغییر قیمتها در پایتخت، مسکن سایر کلانشهرها و شهرها با اندکی تاخیر دستخوش تغییرات قیمتی میشوند بطوری که تورم مسکن به مثابه یک بیماری اپیدمی به فاصله کوتاهی به تمامی نقاط کشور سرایت پیدا میکند. اما با وجود اینکه معادله مذکور به عنوان یک رویه ثابت بر روند بازار مسکن حاکم است،
اما بنا به دلایل مختلف و از جمله صفر بودن قیمت زمین در پروژه مسکن مهر، انتظارمی رفت که این واحدها دچار افزایش قیمتها نشوند.این درحالی است که از یک طرف باید در نظر گرفت که اساسا با توجه به جهش قیمتی که سال گذشته برای حوزه مسکن رخ داد، هیچ واحدی مسکونی در سطح کشور از این قاعده گرانی قیمت در حاشیه امن نماند و بنابراین طبیعی است که مسکن مهر نیز با وجود رایگان بودن زمین وارد گود گرانی شود. از سوی دیگر، هر چند که قیمت زمین در مسکن مهر صفر است اما به هر حال در ساخت واحدهای مسکونی مهر از مصالح ساختمانی بهره گرفته شده است که با در نظر گرفتن افزایش چند برابری نرخ مصالح ساختمانی در سال گذشته و همچنین سایرهزینههای اجرایی که برای تولید یک واحد مسکونی صرف میشود، ازاین منظر
میتوان گفت گرانی واحدهای مسکونی مهر دارای توجیه میشود.اما علاوه بر این از دیگرمواردی که عنوان دلیل افزایش دو برابری قیمت مسکن مهر میتوان به آن اشاره کرد، مساله افزایش تقاضا برای سکونت در حاشیه کلانشهرها است. با توجه به اینکه متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در کلانشهر تهران به متری 10 میلیون تومان در سال گذشته رسید، این امر عاملی شد که بسیاری از اقشار متوسط برای همیشه فرصت خانه دارشدن در تهران را از دست بدهند.
در چنین شرایطی این قشر برای اینکه بتوانند سرپناهی برای خود خریداری کنند، شهرکهای اقماری را بهترین گزینه برای خانه دارشدن خود یافتند و بیشک این مساله سبب افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی مهر شد و با توجه به این امر طبیعی است که قیمت واحدهای این پروژه تحت تاثیر این امر دچار افزایش قیمت شوند. در واقع افت توان خرید مسکن به دلیل جهش قیمتها در این بخش سبب شد که دهکهای میانی درآمدی به جای اینکه در درون شهر تهران اقدام به خرید مسکن کنند در حاشیه شهرها مسکن مورد نیز خود را خریداری کنند و بدینترتیب واحدهای مسکونی مهرضمن اینکه جاذب سریزجمعیت کلانشهرها شدند به دلیل تراکم تقاضا با افزایش دو برابری همراه شوند.به واقع میتوان گفت تحت تاثیر مولفههای یاد شده، واحدهای مسکونی مهر بدون اینکه دچار ارزش افزوده شوند، به دلیل تورم مسکن و افزایش تقاضا و افت توان خرید خانوارها ناگهان دچارافزایش دوبرابری قیمتی شدند. در این بین، البته برخی بر این باورند که تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی برخی از پروژههای مسکن مهر در برخی از شهرهای جدید نظیر شهر جدید پردیس سبب شده است که قیمت این واحدها ناگهان افزایش یابد و بنابراین نباید تمامی نوسانات قیمتی این پروژه را صرفا به تورم قیمت مسکن نسبت داد.
اما به هر روی ناظران بر این باورند که بطور کلی عامل اصلی افزایش دو برابری قیمت مسکن مهر در شهرهای اقماری پایتخت بیشتر از اینکه ناشی از ارزش افزوده واقعی باشد، بیش از هر چیزی برگرفته از تورم قیمت مسکن طی سال گذشته بوده است.