ورود چشم بادامی‌ها به زیر ساخت‌های ارتباطی کشور

گروه دانش و فن | مرجان محمدی|

بسیاری از کارشناسان معتقدند که سیستم‌های ارتباطی و اطلاعاتی یک کشور باید دارای بالاترین سطح امنیتی باشد، ‌چرا که به اعتقاد این کارشناسان و صاحبنظران شبکه‌های مخابراتی و زیرساخت‌های ارتباطی از جمله حساس‌ترین تجهیزات یک کشور محسوب می‌شود که باید از امنیت ویژه‌ای برخوردار باشد، از همین رو است که طی چند سال اخیر بسیاری از کشورهای سطح اول دنیا خواستار خروج چینی‌ها از تجهیزات مخابراتی خود شده‌اند، ‌چرا که معتقدند سیستم‌ها و تجهیزات مخابراتی چینی‌ها علاوه بر دارابودن حفره‌های امنیتی، به راحتی نیز مورد جاسوسی قرار  می گیرد.

بر اساس این گزارش در سالیان اخیر پس از آنکه شرکت‌های چینی تولیدکننده تجهیزات مخابراتی توانستند جایگاه برجسته‌ای به عنوان تامین‌کننده تجهیزات مخابراتی در سراسر دنیا پیدا کنند، گزارش‌های متعددی در رابطه با ریسک‌های امنیتی استفاده از تجهیزات مخابراتی خارجی در کشورهای مختلف منتشر شده است. علت اصلی نگرانی‌های موجود در این زمینه، اعتقاد متخصصین مخابراتی به این موضوع است که با ارتقاء سطح فناوری تجهیزات مخابراتی، کشف حفره‌های امنیتی در تجهیزات شبکه‌های مخابراتی کاری سخت و پرهزینه خواهد بود، لذا ارزیابی دقیق امنیتی این تجهیزات برای اغلب مشتریان تجهیزات خارجی که عمدتا به دنبال کاهش هزینه تمام شده خرید هستند، امکان پذیر نیست.

در نتیجه، تصمیم‌گیران دولتی در کشورهای مختلف در واکنش به چالش‌های‌ امنیتی ذاتی که در استفاده از تجهیزات مخابراتی خارجی وجود دارد، استراتژی‌های مختلفی را برای حفظ امنیت شبکه‌های اطلاعاتی خود، در دستور کار خود قرار داده‌­اند. به عنوان مثال سیاستی نظیر حمایت گسترده از تولیدکنندگان داخلی برای ساخت تجهیزات راهبردی شبکه، در حال حاضر در کشورهایی نظیر هند و کره جنوبی و از دو دهه پیش در کشوری مانند چین دنبال می‌شود.

این در حالی است که چینی‌ها در این عرصه نیز به تولید تجهیزات مخابراتی ورود کرده‌اند و بیشتر کشورهای دنیا از تجهیزات مخابراتی چینی‌ها استفاده می‌کند، اما با روی کار آمدن دولت ترامپ و بررسی‌های صورت گرفته توسط متخصصان بسیاری از کشورها مشخص شد که تجهیزات مخابراتی چینی‌ها نه تنها بی‌نقص نیست بلکه دارای حفره‌های امنیتی زیادی است و حتی ترامپ در برهه‌ای از زمان با عنوان اینکه چینی‌ها با تجهیزات مخابراتی خود از کشورهای مختلف جاسوسی می‌کنند استفاده از تجهیزات مخابرات چینی‌ها به خصوص هواوی را ممنوع اعلام کرد به دنبال این سیاست ترامپ خیلی از کشورها از جمله کانادا، ‌فرانسه، ‌استرالیا و دیگر کشورها اقدام به حذف تجهیزات مخابراتی و موبایلی هواوی و دیگر برند‌های چینی زدند مساله ‌ای که با اعتراض صاحبان چینی این برند مواجه شد اما کشورها یکی پس از دیگری در حال خارج کردن تجهیزات مخابرایت برند‌های چینی به خصوص هواوی هستند و این برند یکی پس از دیگری مشتریان خود را از دست می‌دهد و همین مساله باعث شده است تا خسارت جبران‌ناپذیری به این برندهای چینی وارد شود.

از سویی دیگر سیاست دیگری که در کشورهایی با حساسیت‌های امنیتی کمتر دنبال می‌شود استفاده از تجهیزات مخابراتی تولید شده در کشورهای هم‌پیمان و ممنوعیت استفاده از تجهیزاتی است که در آنها احتمال سوءاستفاده وجود دارد، به عنوان مثال بسیاری از کشورها نظیر هند، آلمان، ژاپن، انگلیس، استرالیا و امریکا ممنوعیت‌های جدی را بر استفاده از تجهیزات شرکت‌های هوآوی و ZTE، خصوصا در بخش‌های زیرساختی خود اعمال کردهند.

این در حالی است که خبرگزاری فارس طی یادداشتی اعلام کرده است «اخیرا وزیر ارتباطات از جمع‌آوری کامل روترهای شرکت­ امریکایی سیسکو از شبکه ملی اطلاعات به دلیل مسائل پدافندی خبر داده است» و اعلام کرده «قرار است تجهیزات یک شرکت چینی جایگزین این تجهیزات شود، ‌مساله‌ای که می‌تواند از منظر امنیتی با توجه به وضعیت حساس ایران از منظر امنیتی و ارتباطی در منطقه و جهان، چالش‌هایی را ایجاد کند.»  حال در شرایطی که بسیاری از کشورهای دنیا به‌دلیل ضعف مسائل امنیتی شرکت‌های چینی را کنار گذاشته یا در حال کنار گذاشتن هستند، چرا باید تجهیزات مخابراتی و زیر ساختی ایران به دست چینی‌هایی سپرده شود که در حال از دست دادن بازار خود در دنیا هستند؟ و چرا به یک‌باره وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این تصمیم را گرفته است جای تامل دارد.

طی تماس خبرنگار تعادل با روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت کشور و همچنین مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای بررسی این موضوع متاسفانه این تماس‌ها بی‌پاسخ ماند و هنوز مشخص نیست که با وجود شرایط حساس کشور این تصمیم قرار است اجرایی شود یا خیر؟

از سوی دیگر برخی از تولید‌کنندگان تجهیزات مخابراتی این توانایی را دارند که با حمایت وزارت ارتباطات اقدام به تولید تجهیزات مشابه کنند و از تجهیزات داخلی استفاده شود و برخی مناقصه‌ها به تولید‌کنندگان داخلی سپرده شود، حال اینکه به گفته فارس، وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت برخلاف قانون مناقصات عمومی و قانون ارتقاء سلامت نظام اداری کشور، مناقصات بزرگ خود را که اغلب نیز به صورت محدود، ترک تشریفات و عدم الزام برگزار می‌شوند بدون توجه به الزامات قانونی نظیر انتشار عمومی گزارش‌ توجیهی ترک مناقصه، مبلغ و طرف نهایی معامله و خلاصه اسناد مناقصه برگزار می‌کنند، به نحوی که که اسناد این مناقصات حتی جهت تطبیق فنی با محصولات داخلی نیز در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار نمی‌گیرد، مساله‌ای که برای بسیاری از تولید‌کنندگان داخی توجیه پذیر نیست.

گفتنی است مسوولان ارتباطی کشور در صورت تمایل می‌توانند به این سووالات پاسخ دهند، چرا که تماس چندین باره خبرنگار تعادل با مسوولان در خصوص این موضوع تا تنظیم این گزارش بی‌پاسخ ماند.