شکست رژیم جدید ترافیکی تهران؟

گروه راه و شهرسازی|

 همزمان با تمدید ثبت نام متقاضیان استفاده از طرح ترافیک سال 98 تا 25 اردیبهشت، یکی از کارشناسان مسوول در شورای شهر تهران از شکست این طرح در ابعاد مختلف اقتصادی، برقراری عدالت، محیط زیستی و ترافیکی خبر داده است. طرحی که چند روزی است، یکساله شده و معاونت حمل و نقل شهرداری معتقد است که این طرح منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوای شهر شده است.  برخی کارشناسان شهری از آغاز اجرای رژیم جدید ترافیکی تهران عنوان می‌کردند که این طرح شکست خواهد خورد و حالا بعد از گذشت یک سال، آن طور که محمدعلی کرونی، دبیرکمیسیون حمل و نقل شورای شهر رسما به این موضوع اذعان کرده است.  به گفته کرونی، طرح ترافیک جدید در همه حوزه‌ها شکست خورده و حتی عدالت هم در این طرح رعایت نشده است. کرونی افزود: حتی درآمدهای شهرداری از این طرح نیز کاهش پیدا کرده است هرچند که از روز اول دوستان مدعی بودند برای افزایش درآمد، این طرح را اجرایی نکرده‌اند. همچنین اعلام شد با اجرای این طرح، به ۴۰ هزار نهاد و سازمان طرح ترافیک داده نشد که ما خبر داریم که سهمیه‌ها به برخی از نهادهای خاص داده شده است.

او انتقادات خود را اینگونه ادامه می‌دهد: از طرفی نحوه سهمیه‌بندی و در اختیار گذاشتن سهمیه شرایط خاص با تخفیف ۹۰ درصد به صورت غیر شفاف و منتشر نکردن نام رسانه‌های خبری دریافت‌کننده طرح، با وجود تاکید اعضای محترم کمیسیون‌های حمل و نقل و فرهنگی شورای شهر از دیگر مواردی است که شعار عدالت اجتماعی و حذف رانت را که از سوی معاونت حمل و نقل به عنوان هدف اصلی طرح ترافیک مطرح شده است، زیر سوال می‌برد.

  ورود غیرقانونی 3.5 میلیون خودرو به طرح

کرونی مهم‌ترین دلیل شکست این طرح را ورود غیرقانونی حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو به محدوده طرح ترافیک عنوان کرد و گفت: احتمالاً در این محدوده شاهد افزایش ورود موتورسیکلت‌ها و خودروها بوده‌ایم و رانندگان نیز متوجه شدند پلیس جریمه نمی‌کند و اگر عوارض نیز پرداخت نشود، با توجه به قوانین موجود، مشکلی برایشان به وجود نمی‌آید، بنابراین شاهد این حجم ورود غیرقانونی در محدوده طرح ترافیک هستیم و ترافیک این محدوده نیز نشان می‌دهد که ورود خودروها به این مناطق مهار نشده است. به گزارش «تعادل»، اختلاف شهرداری با پلیس بر سر اخذ جریمه بابت وورد به محدوده طرح زوج و فرد باعث شکایت پلیس از شهرداری شده است . دو روز پیش سردار سید کمال هادیانفر رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی عنوان کرد که تصمیم شورای شهر تهران و معاونت حمل و نقل در مورد اخذ عوارض در محدوده زوج و فرد گرفته شده خلاف قانون است. با وجود اینکه فرماندار از پلیس درخواست کرد تا شکایت خود را از شهرداری پس گیرد اما هنوز این اتفاق نیفتاده است و با توجه به رویه‌ای که شهرداری در پیش گرفته است، بعید به نظر می‌رسد این اختلاف به سادگی حل شود.

  کاهش مسافران مترو!

همچنین یکی از اهداف طرح ترافیک این بود که شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی تشویق شوند اما به گفته او نه تنها این اتفاق نیفتاده است بلکه آمارها نشان از کاهش تعداد مسافران مترو و بی‌آر‌ تی می‌دهد. او در این باره توضیح داد: خطوط یک و دو از خطوط اصلی متروی تهران هستند و محدوده طرح ترافیک را پوشش می‌دهند که بر اساس گزارش‌های تهیه شده، ما در این خطوط کاهش مسافر داشته‌ایم. همچنین خطوط بی‌آرتی نیز در این محدوده، کاهش مسافر داشته و در برخی خطوط، مسافر خود را حفظ کرده است. این آمار نشان می‌دهد بر اثر اجرای طرح جدید ترافیک، شاهد کاهش ترافیک در تهران نبوده‌ایم و هر ادعایی در این رابطه مطرح می‌شود، با این آمارها و گزارش‌ها زیر سوال می‌رود. چطور امکان‌پذیر است که ما در خطوط منتهی به محدوده طرح ترافیک، کاهش مسافر داشته یا در خطوط بی‌‌آر‌تی، ثبات مسافر را داشته باشیم اما از کاهش ورود خودرو به این محدوده سخن بگوییم. کرونی در پاسخ به اینکه آیا ظرفیت مترو و اتوبوس، ظرفیت پذیرش مسافر جدیدی را داشت یا خیر؟ گفت: در روزهای ابتدایی اجرای طرح ترافیک، با استفاده از واگن‌های رزرو، سرفاصله‌ها کاهش پیدا کرد و امکان افزایش ظرفیت مسافر فراهم شد. وقتی هنوز سیستم زمان ورود اتوبوس‌های تندرو به ایستگاه برای مسافرین مشخص نیست و ۵۰۰ عدد مانیتور ایستگاه‌ها خاموش است و عملاً طی این مدت معاونت حمل و نقل و شرکت کنترل ترافیک فکری به حال آن نکرده‌اند، چطور باید انتظار افزایش مسافر را داشت وقتی خدمات مناسبی ارایه نمی‌شود. دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با بیان اینکه کاهش آلودگی هوا در تهران، ناشی از طرح ترافیک جدید نیست، گفت: خدا را شاکریم که وضعیت جوی به گونه‌ای بود که شاهد کاهش آلودگی هوا بودیم. همچنین توجه به معاینه فنی خودروهای سنگین نیز در کاهش آلودگی هوا موثر بوده است.

  کاهش دوره اعتبار طرح ترافیک 97

با وجود این انتقادات، شهرداری تصمیم دارد تا امسال نیز طرح ترافیک را اجرا کند و حتی محدوده زوج و فرد را نیز به این طرح اضافه کرده است. ابتدا قرار بود اعتبار طرح ترافیک سال 97 تا اول تیر 98 تمدید شود. اما روز گذشته سعیدیانفر اعلام کرد این طرح تا 25 اردیبهشت ماه بیشتر اعتبار ندارد. امسال نیز شهرداری زمینه ثبت نام متقاضیان برای استفاده از طرح ترافیک 98 را کلید زده است، به این ترتیب، از هفته آخر فروردین ثبت طرح ترافیک برای خبرنگاران آغاز شد. فرصت ثبت نام برای این قشر تا 7  اردیبهشت تعیین شده بود اما مجددا تا 13 اردیبهشت تمدید شد. به گفته سعیدیانفر تاکنون 6 هزار خبرنگار برای دریافت سهمیه طرح ترافیک ثبت نام کرده‌اند که از این تعداد به 2060 نفر سهمیه تعلق می‌گیرد. اما در مرحله بعد، هفته گذشته ساکنان محدوده طرح ترافیک، ثبت نام کردند تا از تخفیف 50 درصدی این طرح بهره مند شوند. روز گذشته نیز مدیر واحد ساماندهی محدوده‌ها و طرح‌های ترافیک از تمدید زمان ثبت نام طرح ترافیک آژانس‌ها و خودروهای باری کمتر از 6 تن تا 25 اردیبهشت خبرداد. عمار سعیدیانفر با بیان این خبر گفت: برای آژانس‌ها، وانت‌بارها و...  نامه تعداد سهمیه‌های تخصیص یافته ارسال شده است، اما از آن جایی که پروسه ثبت‌نام زمان بر است مهلت ثبت‌نام را که تا پایان روز ۱۵ اردیبهشت بود تا ۲۵ اردیبهشت ماه تمدید کردیم و ثبت‌نام تنها تا این تاریخ صورت می‌گیرد. او با بیان اینکه ثبت‌نام آژانس‌ها، وانت بارها و… دیر انجام شد، اما با تأیید اتحادیه‌های مربوطه طرح ترافیک به آنها اختصاص داده می‌شود، توضیح داد: ثبت‌نام خبرنگاران نیز تا جمعه شب ادامه داشت، اما از آن جایی که یک کمیته‌ باید مدارک آنها را بررسی کند به نظر می‌رسد که آنها دیرتر از آژانس‌ها، سهمیه خود را دریافت خواهند کرد. او در مورد شهروندان عادی نیز، گفت‌: شهروندانی که به صورت شخصی وارد سامانه می‌شوند نیز اگر سال گذشته ثبت‌نام کرده باشند، نیاز مجدد به ثبت‌نام ندارند، ولی تعرفه سال ۹۸ از آنها اخاذ خواهد شد. سعیدیانفر در مورد ساکنان محدوده طرح ترافیک، با اشاره به اینکه اگر ساکنان داخل محدوده طرح ترافیک مالک باشند نیازی به مراجعه بعدی به دفاتر خدمات الکترونیک ندارند، گفت: اما اگر ساکنان، مستأجر باشند، باید مدارک خود را به دفاتر خدمات الکترونیک ببرند تا از تخفیف ۵۰ درصدی بهره‌مند شوند، همچنین خروج قبل از ساعت ۸:۳۰ و ورود بعد از ساعت ۱۷ برای این افراد رایگان خواهد بود. مدیر واحد ساماندهی محدوده‌ها و طرح‌های ترافیک در مورد ساکنان محدوده زوج و فرد نیز گفت: در حال حاضر ثبت‌نام از ساکنان محدوده زوج و فرد آغاز شده است و آنها باید مدارک مالکیتی خود را به ثبت دفاتر خدمات الکترونیک برسانند تا بتوانند از تخفیف ۵۰ درصدی ساکنان محدوده زوج و فرد استفاده کنند، اما نکته قابل توجه این است که این تخفیف همزمان با اجرای طرح «حذف محدوده زوج و فرد» اعمال خواهد شد.

  طرح ترافیک ارگان‌ها و نهادها؟

سعیدیانفر در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد که سهمیه طرح ترافیک 97 ارگان‌ها و نهادهای دولتی و عمومی تا 25 اردیبهشت امسال معتبر است ومراحل کاری برای اعطای مجوز طرح ترافیک سال جدید نهادها و ارگان‌های مختلف تا 25 اردیبهشت اتمام و اجرایی شود.

مدیر واحد ساماندهی محدوده‌ها و طرح‌های ترافیک درخصوص روند تخصیص سهمیه طرح ترافیک نیز توضیح داد: کارگروهی در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران برای این امر متشکل از نمایندگان کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران، کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، انجمن روزنامه‌نگاران، انجمن مدیران رسانه‌های غیردولتی و انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران در این خصوص تصمیم‌گیری می‌کنند. تا زمانی که این کارگروه نظر خود را در خصوص سهمیه‌ها اعلام نکند سهمیه طرح ترافیک خبرنگاری سال گذشته معتبر خواهد بود. پس از اتمام مراحل یادشده اسامی افرادی که سهمیه طرح ترافیک خبرنگاری دریافت کنند در سامانه شفافیت شهرداری تهران به نشانی shafaf.tehran.ir منتشر می‌شود. سعیدیانفر یادآور شد، به خبرنگارانی که سهمیه طرح ترافیک نگیرند کارت بلیت مترو رایگان داده می‌شود. لازم به یادآوری است، زمان اجرای روزانه طرح‌های ترافیکی تهران 6:30 تا 19 است، ضمن اینکه روزهای پنج‌شنبه، جمعه و ایام تعطیل نیز طرح‌های ترافیکی (ترافیک و زوج و فرد) اجرا نمی‌شود.محدوده طرح ترافیک از سمت شمال خیابان مطهری، از سمت جنوب خیابان شوش، از سمت غرب خیابان کارگر و از سمت شرق خیابان شریعتی و 17 شهریور است. همچنین طرح زوج و فرد که هنوز برقرار است تردد خودروها از شمال به بزرگراه همت، از شرق به بزرگراه امام علی، از جنوب به بزرگراه بعثت و از غرب به بزرگراه‌های نواب و چمران براساس آخرین رقم سمت راست پلاک خودروها محدود می‌شود.