تهدید برای ۲۰ درصد اقتصاد کشور
فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی از شرایط حاکم بر این بخش اظهار نگرانی کرده و معتقدند دولت باید در شرایط فعلی تلاش کند تا مانع از افت این بخش از اقتصاد کشور شود. سهم معدن از اقتصاد ایران رقمی بین 20 تا 30 درصد است و این رقم میتواند نقش بسزایی در توسعه اقتصادی و کسب درآمدهای ارزی برای کشور داشته باشد به خصوص آنکه هنوز صادرات معدنی تحریم نیست.
کارشناسان معدنی میگویند بخش معدن درست است که با تحریم جهانی مواجه نیست اما از خودتحریمی رنج میبرد و نیازمند آن است که دولت سیاستهای خود را در این مسیر مورد بازبینی قرار دهد.
ابراهیم جمیلی در این ارتباط میگوید ایران از منابع عظیم معدنی در دنیا برخوردار است. ایران جزو 10 کشور نخست دنیا از نظر ذخایر معدنی است و از این منظر کشوری بسیار غنی محسوب میشود اما آنطور که شایسته است از این ظرفیتها استفاده نکرده است.
ایران به گفته این عضو اتاق بازرگانی بیش از 4 میلیارد تن سنگ آهن، بیش از 3 میلیارد تن مس و در حدود 100 میلیون تن سرب و روی در خود جای داده است. کرومیت، منگنز، بوکسیت و... دیگر منابع معدنی کشور هستند که البته در زمینه آنها جزو کشورهای سرآمد دنیا از نظر تولید و صادرات نیستیم. به عبارتی به اندازه ذخایرمان قدرت بهرهبرداری نداریم و این یک مشکل مهم است. وی در ادامه این مطلب افزود: جزو پنج کشوری هستیم که از نظر تنوع ماده معدنی در صدر کشورهای دنیا قرار داریم. توجه به معدن در ایران طی ۱۲ سال گذشته صورت گرفته و به دنبال این توجهات، پتانسیلهای عظیم معدنی ایران کشف شده است.
این تولیدکننده در حوزه معدن و صنایع معدنی گفت: ما در حال حاضر در مجموع حدود ۵۶ میلیارد تن ماده معدن داریم این درحالی است که اکتشافات ما سطحی است. متوسط اکتشافات ما به ۱۰۰ متر هم نرسیده اما کشورهای دیگر در عمق بالای هزار متر ماده معدنی استخراج میکنند.
وی با تاکید بر لزوم توجه ویژه به فراوری در صنایع معدنی اظهار کرد: مواد معدنی در زمان استخراج خام بوده و از طریق فراوری میتوان ارزش افزوده خوبی را در آن ایجاد کرد. وی با بیان اینکه ما در حوزه فراوری نیازمند سرمایهگذاری هستیم تاکید کرد: دولت باید به بخش خصوصی اعتماد کند اما متاسفانه گاهی اوقات اعتماد و حمایتی وجود ندارد. وی با اشاره به اینکه عمده معادن کشور در مناطق محروم قرار گرفته مطرح کرد: راهاندازی صنایع معدنی در این مناطق موجب رونق تولید و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها خواهد شد. این تولیدکننده در حوزه معدن و صنایع معدنی از صادرات قابل توجه مس و فولاد و روی به کشورهای دنیا خبرداد و گفت: ما باید به تولیدکنندگان کمک کنیم تا معادن کشور دچار رکود نشوند.
این عضو اتاق بازرگانی از عملکرد سلیقهای و بدون کارشناسی مسوولان در این حوزه انتقاد کرد و گفت: سالها با این معضل درگیر هستیم. بسیاری از معدن داران امکان ادامه فعالیت در داخل را نداشته و در حال حاضر در کشور ترکیه سرمایهگذاری میکنند.
به باور کارشناسان، کشور در صورتی که بخواهد متناسب با پتانسیلهای معدنی خود، بخش معدن و صنایع معدنی را ارتقا دهد باید نخست نسبت به تلاش و تصویب استراتژی معدن و صنایع معدنی اقدام کند. سپس حمایتهای موثر و هدفمند از بخش معدن را در دستور کار قرار دهد.
در کنار اینها، برای رقابتپذیر کردن بخش معدن، اقدامات جدی برای حضور شرکتهای معظم و شناختهشده در صنعت معدنکاری به عمل آورد و در نهایت در جهت اکتشاف و استخراج معادن در مقیاس جهانی اقدامات جدی و درخور توجهی انجام دهد.
کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران در گزارشهای خود از چالشهای بخش معدن، اظهار کرده که 44 درصد از مشکلات مربوط به قوانین و دولت است؛ 33 درصد مربوط به سوءمدیریت و مشکلات خود معدنداران است، 13 درصد مربوط به معضلهای طبیعی است و تنها 10 درصد مربوط به مشکلات بینالمللی است.