دلایل ایجاد بازار متشکل ارزی از سوی کارشناسان
گروه بانک و بیمه|احسان شمشیری|
تیمور رحمانی کارشناس مسائل پولی و بانکی با اشاره به اقدامات انجام شده برای تشکیل بازار متشکل معاملات ارز، هدف اصلی از راه‌اندازی این بازار را شفافیت اعلام کرد. با تشکیل بازار متشکل ارزی، عوامل بنیانی نرخ ارز تغییر نمی‌کند و بانک مرکزی با این کار می‌خواهد در این بازار شفافیت ایجاد کند. وی تاکید کرد: بی‌ثباتی نرخ ارز، خوب نیست، اما ثبات نرخ هم باید مبتنی بر عوامل بنیانی باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران درباره تشکیل بازار متشکل معاملات ارز اظهار داشت: کنترل تورم، ابزار دراز مدت کنترل ارز است و اگر کشوری نتواند نرخ تورم را بطور پایدار کنترل کند، نمی‌تواند نرخ ارز را هم به‌طور پایدار کنترل کند.
وی ادامه داد: بانک مرکزی در برخی موارد مانند مقابله با آثار تحریم‌ها مجبور است اقدامات کوتاه‌مدتی را انجام دهد، اما واگذار کردن نرخ ارز به بازار در شرایطی که حمله‌های سفته بازانه‌ای وجود دارد و با توجه به انعکاساتی که نرخ ارز بر سایر متغیرهای اقتصاد کلان دارد بهتر است کنترل شود. این کارشناس مسائل پولی و بانکی بر لزوم تدوین راهکارهایی برای محدود شدن تقاضای ارز تاکید کرد.
بازار باز سیاست‌گذاری پولی را
سامان می‌دهد
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه سران قوا اجازه عملیات بازار باز را به بانک مرکزی داده‌اند، افزود: دستورالعمل انجام کار در دست تدوین است و بر اساس آن دولت بخشی از بدهی‌های خود به بانک‌ها را می‌تواند به اوراق تبدیل کند. بستر خرید و فروش این اوراق هم باید در بورس فراهم شود.
رحمانی ادامه داد: عملیات بازار باز، بخش سیاست‌گذاری پولی را سر و سامان می‌دهد و قرار نیست بخش مربوط به نظارت بر نظام بانکی را حل کند و این موضوع نیاز به اقدامات جداگانه بانک مرکزی دارد.وی اضافه کرد: نباید اجازه ناترازی به اقتصاد دهیم و با این کار می‌توانیم تورم را کنترل کنیم. رحمانی گفت: بیشتر اقداماتی که مقدمه اجرای عملیات بازار باز است پیشرفت خوبی داشته است و بانک مرکزی به‌شدت پیگیر اجرای آن است.
بازار متشکل به‌دنبال تعیین نرخ ارز در تهران
همچنین مجید شاکری؛ کارشناس مسائل اقتصادی گفت: بازار متشکل ارزی، سیاست‌گذار نرخ ارز است. اصرار برای کاهش نرخ ارز با تزریق آن به بازار، انکار بازار آزاد و پذیرش بازار آزاد، ورود بانک مرکزی و کنترل نرخ ارز از جمله این سیاست‌ها در دو سال اخیر بود.
شاکری با اشاره به تفاوت‌های بازار متشکل ارزی با بازارهای نیما و سنا گفت: اینکه محل تعیین نرخ ارز در دبی باشد، بسیار بد است و بازار متشکل ارزی می‌خواهد این موضوع را تغییر دهد و نرخ‌ها در تهران تعیین شود.
وی همچنین با اشاره به دیدگاه‌های مختلف اقتصاددانان نسبت به اختصاص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به برخی کالاها افزود: تا آبان ۹۷ این کار تقریبا موفقیت آمیز بوده اما این روش در اوج موفقیت خود هم شکست خورده بود زیرا نمی‌توانیم برای همه کالاها یک دستور بنویسم. این تحلیلگر اقتصادی اضافه کرد: ارزهایی که بنا بر مبدا صادراتی، امکان تخصیص موفق ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به آن وجود ندارد باید در قالب نیمایی وارد شود و تفاوت آن را در قالب کارت رفاه به افراد بیشتری واگذار کنیم.
شاکری گفت: صراف‌ها بازیگران اصلی بازار متشکل ارزی هستند و سامانه نیما سامانه ثبت معاملات حواله است و نرخی در آن کشف نمی‌شود. وی افزود: در طول زمان به علت فشارهایی که از دوبی به صرافان ایرانی وارد شد، دوبی از جایگاه اصلی‌ترین انباره اسکناس، نزول کرده و از جاهای مختلفی اسکناس وارد ایران می‌شود. همچنین در طول تابستان ۹۷ به دلایل مختلف، انبارهای مهم اسکناس در داخل ایران تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه بازار متشکل ارزی نیاز به زمان دارد تا به عمق و کارایی لازم برسد، اضافه کرد: زیرساخت فنی بازار متشکل ارزی، آماده و آزمایش و فراخوان برای
نام‌نویسی صرافان هم انجام شده است.
التهاب بازارها کاهش یافت
همچنین عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، گفت: سیاست درست بانک مرکزی التهاب خرید و فروش ارز، طلا و سکه و حتی مسکن را کاهش داد. خوشبختانه تشکیل بازار متشکل ارزی نیز اقدامی است که می‌تواند به کاهش نرخ ارز و در نتیجه از بین رفتن التهابات بازار بینجامد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با یادآوری اقدامات بانک مرکزی در ماه‌های اخیر، گفت: در شرایط فعلی فرصت آزمون و خطا وجود ندارد، از اینرو دولت باید نسبت به اعمال اقداماتی که نسبت به مطلوب بودن نتایج آنها اطمینان دارد، ورود کند. سید مهدی فرشادان در گفت‌وگو با ایبِنا با اشاره به آمارهای منتشر شده در خصوص افزایش سپرده‌گذاری نزد بانک‌ها در ماه‌های اخیر، گفت: خوشبختانه سیاست ساماندهی نقدینگی سرگردان پاسخ داده و توانسته به بهبود نسبی وضعیت بازار بینجامد.
نماینده مردم سنندج در مجلس با تاکید بر اینکه سرمایه‌های سرگردان در ماه‌های اخیر به ایجاد بی‌ثباتی قیمت‌ها در بازار ارز، سکه و مسکن دامن زده بود، افزود: با سیاست‌گذاری به موقع بانک مرکزی، اقبال مردم به سرمایه‌گذاری نزد بانک‌ها افزایش یافت.
وی با بیان اینکه باید تصمیمات اینچنینی برای ساماندهی اقتصاد اتخاذ شود، تصریح کرد: بی‌اعتمادی مردم عامل اصلی هجوم به بازار و خریدهای کاذب است، از اینرو دولت باید با اعتمادسازی به ویژه در بستر بورس هدایت نقدینگی به سمت تولید را ممکن کند.
این نماینده مردم در مجلس دهم با تاکید بر اینکه آشناسازی مردم با بورس و شرایط آن بهترین گزینه برای رشد اقتصادی در شرایط فعلی است، گفت: با توجه به نظارت‌های مستمری که بر بازار بورس صورت می‌گیرد بطور حتم اعتماد نیز شکل خواهد گرفت.فرشادان با بیان اینکه عدم حضور غیرضرور در بازارهای مختلف از جمله مسکن، ارز و طلا حباب قیمت‌ها را از بین خواهد برد، افزود: دولت باید برای ساماندهی وضعیت بازار برنامه‌هایی را مطرح کند تا به این ترتیب مکانی برای سپرده‌گذاری امن و سودآور مردم فراهم باشد.
جزئیات جلسه طلایی با رییس مجلس
از سوی دیگر، رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران از جزئیات جلسه این اتحادیه با رییس مجلس شورای اسلامی در زمینه مالیات بر ارزش افزوده اصل طلا یا طلای خام خبر داد.
آیت محمدولی در گفت‌وگو با ایبِنا درباره جزئیات جلسه ۲۶ خردادماه ۱۳۹۸ اعضا اتحادیه طلا و جواهر تهران و کارگروه مالیات برارزش افزوده صنعت طلا و جواهر کشور با رییس مجلس شورای اسلامی، گفت: در این جلسه تقاضای اتحادیه طلا و جواهر تهران از رییس مجلس شورای اسلامی مبنی بر تسریع در طرح موضوع معافیت اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شد.
وی با تاکید بر اینکه ریاست مجلس شورای اسلامی قول رسیدگی به این موضوع را داد، افزود: بحث مالیات گذشته ارزش افزوده که مبنی بر دریافت مالیات ارزش افزوده قبل است که بسیاری از فعالان صنف به دلایل مختلف معوق دارند، نیز در این جلسه مطرح شد.
رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران با اعلام اینکه مقرر شد نامه‌ای در این خصوص تهیه و به وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه شود، ادامه داد: البته این موضوع به مجلس شورای اسلامی ارتباطی ندارد و ما تنها از وی تقاضا کمک و همراهی برای حل این موضوع داشتیم.
محمدولی افزود: همچنین در این جلسه گزارشی مکتوب از مشکلات صنعت طلا و جواهر کشور به ویژه موضوع مالیات بر ارزش افزوده و معضلات ایجاد شده توسط این قانون، تقدیم ریاست مجلس شورای اسلامی شد.به گزارش ایبِنا، اعضا اتحادیه طلا و جواهر تهران و فعالان این صنف در خصوص دریافت مالیات بر ارزش افزوده اصل طلا اعتراض دارند زیرا به اعتقاد آنها اصل طلا که سرمایه مردم بوده و ابزار کار صنعت طلا و جواهر است باید از مالیات برارزش افزوده معاف و نرخ مالیات آن صفر شود.بر همین اساس درخواست اتحادیه طلا و جواهر کشور تسریع در تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده در صحن علنی مجلس است زیرا اگر اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده معاف شود یکی از مهم‌ترین مشکلات صنعت طلا برداشته می‌شود، با این معافیت افرادی که بخواهند در بحث صادرات ورود کنند می‌توانند قدرت رقابت داشته باشند، در حالی که هم‌اکنون توان چنین رقابتی برای آنها فراهم نیست.
به اعتقاد فعالان صنعت طلا، تولیدکننده زمانی که می‌خواهد طلایی تولید کند اجرتی دارد و از آنجایی که هزینه صنعت طلا و جواهر بالاست، بنابراین اگر ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به آن اضافه شود خود به خود از گردونه رقابت خارج خواهند شد.
افزایش 400 تومانی نرخ ارز در صرافی ها
روز دو شنبه 27 خرداد 98 نرخ لحظه‌ای دلار در سامانه سنا با 50 تومان کاهش نسبت به روز یک‌شنبه به 13350 تومان و نرخ یورو نیز با 50 تومان کاهش به 15250 تومان رسید. همچنین براساس نرخ میانگین سامانه سنا در روز شنبه نرخ دلار 13239، یورو 15090، درهم 3678، یوآن 2003، پوند 16850، لیر ترکیه 2398 تومان اعلام شد. در صرافی‌های ملی و مجاز بانکی نیز یورو با 400 تومان افزایش با قیمت خرید 15300 تومان و نرخ فروش 15400 تومان و دلار با 150 تومان افزاش با قیمت خرید 13400 و فروش 13500 تومان معامله می‌شود. در بازار آزاد و معاملات نقدی نیز نرخ دلار به 13540 تومان رسید و یورو نیز به نرخ 15400 تومان و درهم 3698 تومان معامله شد.
همچنین در بازار طلا، به دنبال کاهش اونس جهانی در روزهای اخیر، قیمت طلا در روز دو شنبه نیز به هر اونس 1334 دلار رسید و در نتیجه به دنبال کاهش قیمت دلار در بازار ازاد به حدود 13540 تومان، قیمت طلا و سکه نیز افزایش یافته و مظنه یک مثقال طلای 17 عیار یا آبشده به 1 میلیون و 862 هزار تومان، یک گرم طلای18عیار به 428 هزار، سکه تمام طرح جدید 4 میلیون و 695 هزار تومان، سکه طرح قدیم بهار آزادی 4 میلیون و 550 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 490 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 700 هزار تومان، سکه گرمی 1 میلیون و 10 هزار تومان، معامله شد.
ادامه افزایش قیمت ارز
دلار به روند صعودی خود ادامه داد و صرافی‌های مجاز بانک مرکزی قیمت این ارز را بیش از ۳۰۰ تومان افزایش دادند.
بانک‌ها 27 خرداد قیمت ارز را افزایش دادند؛ بطوری که قیمت خرید دلار در بانک‌ها که ۱۲ هزار و ۷۲۲ تومان بود، به ۱۳ هزار و ۱۱۰ تومان رسیده است. قیمت خرید یورو نیز با افزایش همراه شد و شعب ارزی بانک‌ها هر یورو را ۱۴ هزار و ۷۱۰ تومان می‌خرند که قیمت این ارز نیز حدود ۵۰۰ تومان افزایش یافته است. هر پوند انگلیس نیز در شعب ارزی بانک‌ها به قیمت ۱۶ هزار و ۵۱۵ تومان خریداری می‌شود.
قیمت ارز مسافرتی در بانک‌ها همچنان از قیمت فروش آن در بازار بالاتر است؛ بطوری که قیمت فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها ۱۵ هزار و ۴۵۰ تومان اعلام شده که با احتساب کارمزد به حدود ۱۵ هزار و ۸۰۰ تومان می‌رسد.
اما صرافی‌های مجاز بانک مرکزی قیمت دلار را ۳۰۰ تومان افزایش دادند؛ بطوری که قیمت خرید دلار در این صرافی‌ها ۱۳ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت فروش آن ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان است.این صرافی‌ها همچنین، هر یورو را به قیمت ۱۵ هزار و ۳۰۰ تومان می‌خرند و ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان می‌فروشند که این نرخ‌ها نیز نسبت به هفته گذشته ۳۰۰ تومان افزایش داشته است.
